Vervolgverhaal over amusement in vroeger jaren
'ét 'sé -e&u&t nog oen. afetéê.é
VERSCHEIDENHEID UIT
VROEGER TIJD
'T KLEINE KRANTSJE
Wetenswaardigheden voor burgers van
stad en land
Al
abonnee
op 't
Kleine
Krantsje
KLAAS POSMUS EN ZIJN DANSORKEST
In ons vorige en eerste verhaal voor deze rubriek "A'k daar nog an denk" hebben we het o.a.
gehad over de escapades van het Syncope Orkest; nu zullen we zien, dat dit orkest geen lang
leven beschoren was. De beide vrienden, die de orkestgenoten eerder met verdriet hadden zien
vertrekken, Klaas Posmus en Jaap Rutkens, kwamen namelijk weer in de oude gelederen terug
en toen deed zich al gauw de behoefte gevoelen om zelf weer eens een avond te organiseren in
Zalen Schaaf. Die avond werd vastgesteld voor de zevende november (1942) onder de toepasselijke
titel "Hier is 'k weer" en dat waren dus toen niet The Jolly Music Makers, het was niet het Syncope
Orkest, maar het was Klaas Posmus en zijn dansorkest.
stelden om op te houden of lid te
worden van de Kultuurkamer, koos
Klaas Posmus als zovelen voor een
aftocht, die eervol was: hij hief zijn
dansorkest op en daarmee schreef
hij de laatste woorden voor de trilo
gie: The Jolly Music Makers - Het
Syncope Dansorkest - Klaas Posmes
en zijn dansorkest.
Herinneringen
Dat er nu zo veel jaren later, nog
Wel merkwaardig was die toevoe
ging "dansorkest", want de Duitse
bezetters hadden het dansen verbo
den en wat Klaas Posmus en z'n
mannen brachten was zuiver show
in de trant van het toen befaamde
showorkest, waarmee Boyd Bach-
man overal in ons land triomfen
oogstte.
De samenstelling van dit orkest van
Klaas Posmus was natuurlijk niet
gelijk aan die van The Jolly Music
Makers bij hun eerste optreden in
De Klanderij. Verschillende krach
ten waren gekomen en gegaan en
wanneer we namen noemen mogen
we de trompetist en drummer Klaas
Postma niet vergeten en de saxofo
nist Wim ten Berge, de violist Jo
Paulides en de werkelijkefenomena-
le pianist Sjoerd Zijlstra evenmin.
En dan waren er nog trouwe krach
ten, die niet speelden, maar die zich
bezig hielden met installaties en de
vaak van onschatbare waarde zijn
voor een orkest; zoals Johan Kuhn
en siep de Vries.
Man van allure
Man van allure, ook in dit nieuwe
orkest, was Jacques Fazzi, de ar-
rangeuur van de showprogramma's,
waarmee Klaas Posmus in deze
zwarte maanden van de oorlog vol
le zalen trok. Vermaard werd De
Bruiloft van Krelis en Jeltje, waar
bij Fazzi zelf de rol van burgemees
ter vervulde. Siep de Vries was Kre
lis en (wijlen) Fré Faber stond voor
Jeltje. Na een plechtige toespraak
van de burgemeester zong het zang
koor De Schorre Kikkertjes en ten
slotte marcheerde met daverend ge
weld het plaatsenjk muziekcorps
De Mergepiep de zaal binnen.
Ook werd op een kostelijke manier
het eens zo populaire muziekcorps
de Patijntjes geimiteerd en grote
vreugde onstond er eens in Schaaf,
toen Siep de Vries met een levens
groot (kartonnen) draaiorgel op de
Bühne kwam en zo enthousiast
aan de slinger draaide, dat het wiel
de zaal invloog, terwijl de muziek
doorspeelde alsof er niets was ge
beurd
Vaste medewerkers ter opluiste
ring van het programma waren De
Mauna Kea's, een gitaartrio, soms
ging "Slappe Douwe" tussen de
muzieknummers door op z'n sa
bels staan en ook hypnotiseur en
goochelaar Amekpyr kwam zo nu
en dan bij Posmus voor het doek.
En dan was er nog een apart groep
je uit eigen band (Joop Schuil,
bas; Jan Gaastra, gitaar; Klaas Pos
mus, mondorgel en Ype Blanksma,
klarinet), dat ter afwisseling van de
nummeetjes van "het grote orkest"
optrad onder de naam "The Organ
Rythm Boys", ook Engels en ook
een vloekwoord voor de Duitsers
dus.
Volle zalen
Soms speelde het orkest voor
school- of sportverenigingen, vaak
ook speelde het voor eigen risico.
Dan werd tfe grote zaal van Schaaf
gehuurd en nooit is het gebeurd,
dat zo'n avond met een negatief
kassaldo eindigde. Integendeel
meestal was de zaal al dagen voor
het optreden volgeboekt.
Een veelbesproken stunt van Klaas
Posmus en zijn dansorkest was een
optreden op „de Friezendag" in
Heerenveen, waarbij hun melodi
euze muzikale klanken via de radio
de Nederlandse huiskamers bereik
ten - na dit optreden liepen de he
ren wél wat met de borst vooruit.
Zonder de Duitsers zou het orkest
wellicht nog jaren zeer succesvol
hebben bestaan, want het zijn de
maatregelen van dc bezetters ge
weest, die Klaas Posmus tot een
vrijwillige liquidatie hebben ge
bracht. Toen de Duitsers de Neder
landse kunstenaars voor de keus
altijd vier leden van het orkest van
Klaas Posmus, in hetzelfde ensem
ble spelen, mogen we wel heel toe
vallig noemen. En toch is dat zo.
Ichie ten Berge, Rein Mollema,
Klaas Postma en Klaas Posmus zelf
zitten, hoewel geen van allen werk
zaam is bij de Condens, in de band
van de Coöperatieve Coudensfa-
briek, The Frisian Flag Melodians.
Terwijl veel vroegere orkestgenoten
uitzwermden naar wie weet waar
heen, lopen zij elkaar nog geregeld
tegen het lijf en - dat spreekt van
zelf - dan hebben ze het er nog wel
eens over - over die toch fantasti
sche tijd bij Lucas Poat, dat onver
getelijke optreden in de oorlogsja
ren, die prachtige successen met het
showorkest!
Op deze uit het oorlogsjaar 1942 daterende foto zien we een aantal leden van Klaas Posmus Dansorkest; van
links naar rechts een (onbekende) supporter van de band (Een van de vele, zeer vele bewonderaars") Jacques
Rutkens, Sjoerd Zijlstra, Rein Mollema, Klaas Posmus, Jacques Fazzi en Johan Kühn. De laatste speelde niet
in de band, maar hielp altijd mee de boel klaar zetten. De foto is gemaakt op de Voorstreek, Bij de Amelands-
piep. Op de achtergrond (een van) Boersma's winkels.
Tussen de muzieknummers door ging "Slappe Douwe" wel eens op de
sabels staan. Hier zien we de lenige man in een voor ons wat moeilijke
maar voor hem heel simpele houding, "t Is mar krekt watje wend bin-
ne" zei hij ons vaak.
Een ei ontploft
De heer George Bauer, die verbon
den is aan het Peabody Museum
van Yale in Connecticut, is het
slachtoffer geworden van een zon
derling ongeval. Hij was bezig met
struisvogeleieren te onderzoeken,
welke men uit Afrika had doen ko
men. Opeens, terwijl hij bezig was
een gat te boren in de schaal,
springt het ei als een dynamietbom
uitelkaar, met zulk een kracht, dat
dc geleerde buiten kennis ter aarde
viel. Het ei was bedorven op reis en
daar hadden zich de allerschadelijk
ste gassen in ontwikkeld. Bijgeko
men zijnde ontdekte onze geleerde
dat hij verscheidene wonden had en
hij moest zich op de meest afdoen
de wijze desinfecteren, alsmede de
kamer, waar hij zich in bevond.
Het ei woog weliswaar drie ponden
en anderhalf ons en de schaal was
zo hard, dat men die met een ha
mer moest breken: maar een ei is
toch maar een ei en wie zou het tot
zulke staaltjes in staat achten?
Afgetrokkenheid
Munster, bisschop van Kopenhagen,
was bikend wegens zijn afgetrok
kenheid. Hij was gewoon zo dik
wijls zijn plichten hem van huis rie
pen, een bordje op de deur van zijn
kamer te hangen, waarop hij dan
aantekende, ten behoeve van bezoe
kers, die komen mochten, hoe laat
hij terug zou zijn. Op een dag, we
der uitgaande, hing hij naar ge
woonte, het bordje op de deur en
toen hij zijn werk verricht had en
wat vroeger thuis kwam dan hij had
gedacht, zag hij werktuigelijk naar
het bordje, en geheel vergetend, dat
hij Munster zelf was, ging hij be
daard zitten en wachtte totdat het
uur, op het bordje aangewezen,
daar was. Bij het openen van de
deur werd hij zich eerst van zijn
identiteit bewust en liet zich zeiven
binnen.
Lompen en lappen
Dat veel kleintjes een "grootc" ma
ken wordt wel het best bewezen
door den handel en omzet dier vod
den, die wij als onnutte en hinder
lijke prullen van ons werpen. Niet
minder dan 2000 mannen cn 20000
vrouwen verdienen te Parijs hun
brood met het uitzoeken der soor
ten en voegt men daar de voddenra
pers en andere aanverwante vakken
bij, dan komt men tot een cijfer
van 80 a 100000 mensen, die van
vodden leven. Het is zeker niet het
meest gezochte middel van bestaan
en het mag niet aangenaam heten
de wereld te bezien, voornamelijk
van afgedragen en versleten zijde;
maar hoe menigeen moet niet zijn
gouden tientje uit een vuilnishoop
halen!
Zonderlinge prijzen
De Nabob van Bhawulpore heeft
onlangs te Umballa en Meerat enige
wedrennen gewonnen met een ge
liefd arabisch paard en was daarme
de zo in zijn schik, dat hij het zege
vierende dier in triumpf mee naar
huis nam en het verder niet wilde
laten lopen. Er werd een groot feest
aangelegd ter ere van het paard en
zijn berijder, een jong Engelsman.
De Nabob, in de wolken over zijn
behaalde zege, betaalde een jockey
niet alleen zijn loon, maar vereerde
hem ook een aantal gewaden en een
paarvrouwen, welk laatste ge
schenk de arme man min of meer
in verlegenheid bracht; doch hij
wist het zo aan te leggen, dat hij
met fatsoen dit bezwarend cadeau
van de hand kon slaan. Dc Engelsen
zullen het wel "most shocking"
vinden dat onder de banen van dc
Engelse vlag mensen kunnen wor
den weggeschonken, gelijk men 't
bekers en gouden zwepen doet. En
shocking is het!
