'T KLEINE KRANTSJE
4
met kaas" schreef de heer Hoekema
verder. „Dat was een Meyer - leeft
hij nog? Die vraag kan ik ook wel
beantwoorden, want de heer Johan
nes Meyer is mijn zwager, die nu
alweer een jaar of twaalf in New
Yersey in Amerika woont. Hij is
ook al lang abonnee op 't Kleine
Krantsje en zal het stukje van de
heer Hoekema dus ook wel gelezen
hebben. Het ligt in de bedoeling
van Meyer in juni naar Holland te
komen met zijn vrouw en dan ko
men ze in Leeuwarden. Twee jaar
geleden zijn wij bij hun geweest en
bij leven en welzijn hopen we er
over twee jaar nog eens heen te
gaan. Ik denk, dat de heer Hoekema
wel ingenomen zal zijn met deze
inlichtingen.
Leeuwarden W. van der Ven
T NUUNDERPAD
Soa wudde nog plm. 1900 de Oos
tersingel tussen de Groningerstraat
weg (Swarte weg) in '-t Cambuur-
sterpad noemd. An 'e ene kant
liep de gracht en ston de Gasfabriek,
an 'e andere kant de herberg, „de
Bleek". Daar liep een sloat tussen
de singel en de weide, waar vrijdags
de peerden op loslaten wudden fan
de boeren, die bij Klopma uutspan-
den. De bomen langs de singel sag-
gen swart fan 'e rook en smook fan
't fabriek. Later is op die weide de
zogenaamde watergas-fabriek
bouwd. De singel is doe „voor 't ver
keer gesloten". De iepe-bomen bin-
ne doadgongen; die konnen op den
duur niet teugen de „luchtveront
reiniging". De gasfabrieken binne
afgebroken. Su die singel nou niet
weer in ere hersteld wudde kanne?
Dan konnen de Luwadders harren
geliefkoosde sundagswandeling langs
de grachten rondom de stad weer
make.
Mar hoe kwam nou dat Nuunder-
pad an sien naam? Nuunders binne
gjen sintels, soa-as in 't KI. Kr.
staat, maar skulpen. Wij gongen wel
allerlei soorten nuunders soeken
bij de kalkovens, die an 'e Dokku
mer Ee stonnen teugenover Snak-
kerburen. Nou is 't best mogelijk
dat heel vroeger die Oostersingel
verhard wudde met skulpen en af
val fan 'e kalkovens en dat ie soa an
sien naam kwam. Mar in mien tied
wudde daar grint foor bruukt, krekt
as „Achter de Gouden Bal".
Den Haag W.K.
Lezers klommen in de pen
DE GOUDEN BAL
DY verskient komselden 'n Klein
Krantsje, dat gien herinneringen
„an froeger" wakker roept. Dat
doet dit keer de Gouden Bal, die 't
de heer de Jongh in sien hoofd het.
Nou ja, in sien gedachten, ('t KL
Kr. 18-4-1970). Die „Gouden Bal"
was nog gieniens echt koper en dus
nog minder dan sommige „gouden
ooriezers" op 'e hooftsjes van mooie
Liwadder wiefkes uut 'e ouwe tied.
Met die Gouden Bal sit ut soa. In
mien tied, wat jaarkes foar en na
1890, noemden we het stuk singel,
tussen de Noorderbrug en de Singel-
straat, „Achter de Gouden Bal".
Het Kleine Krantsje het ons al us
verduutst, dat op 'e hoeke fan de
Singelstraat vroeger un looierij en
later 'n herberg ston, die „De Gou
den Bal" hiette. En nou mient de
hr. de Jongh, dat er an 'e singel een
gouden of koperen bal stonnen het.
En dit is best te begripen. Want
wat waar ut gefal.
Op 'e hoeke fan de Noordersingel
en de Spanjaardslaan (Kerkhofslaan
seiden we altied) ston een mooi
villaatsje met een groate tuun dY
voor. Teugenwoordig woant er,
meen ik, 'n kinderarts in. DY foar-
langs liep' 'n sloat, met 'n houten
brugje dY over nar de Singel, en
langs de sietkant was de Kerkhof-
sloat, die in 'e stadsgracht uutkwam.
Natuurlijk lag over die Kerkhof-
sloat - deftig Lijkvaart geheten - oek
'n brugje, anders kon je niet op 'e
singel komme. Die sloat liep deur
tot het Kerkhof. Er moest oek 'n
overledene per schuit nar de be
graafplaats brocht wudde kanne.
Ik herinner mie, dat er één keer 'n
drenkeling met 'n schuit daarheen
brocht is en in het „lijkenhuis"
opgebaard wudde. Die Kerkhof-
sloat is dempt op het stukje naast
het villaatsje na.
Mar nou het sprookje fan 'e „gou
den bal". In 'e tuun voor dat arige
gebouwtsje - destieds bewoond deur
'n familie Tulp - ston op 'n soawat
manshoog onderstel 'n groate spie
gelbol, die krek as 'n spiegel, fan
Dit is het „arige gebouwtsje" op de hoek van de Noordersingel en de Spanjaardslaan, waarover de heer K. verhaalt.
Duidelijk op deze oude foto is ook nog de Lijkvaart te zien. Maar de „sulveren bal" zien we niet!
sulver leek. Alles wudde daarin
weerkaatst, mar feul kleiner en fed-
deraf as Y in werkelijkheid was.
Precies, as je deur 'n omgekeerde
ferrekieker siene. So'n tuun liekt
dan feul groater as ie is. Op kleine
butentsjes saggen je daarom wel
faker so'n „sulveren bal". - De sul
veren tuunbal had met Achter de
Gouden Bal dus niks te maken.
Wat de bol in 'e Prinsentuun be
treft bin 'k krekt lieke feer as men
heer de Jongh. Ik mien mie te her
inneren, dat die in 'n grasperk ston
op 'n helling foor de luifel, die 't
er doe des tieds rechts van 't res
taurant was. Mar daar durf ik gien
eed op te doen. - Wie 't weet, mag
ut segge.
Den Haag. W.K.
ANTWOORD AAN HOEKEMA
„Bij ons in Grouw", zo schreef de
vorige maal in 't Kleine Krantsje de
heer Teake Hoekema uit Zuidhorn,
„kwam voor de oorlog een bloemen-
man met één arm; hij had een vro
lijk uiterlijk en ik heb me er altijd
over verbaasd hoe handig hij met
zijn ene arm een sigaret kon rollen.
Hoe heette hij?
Nu, die vraag kan ik wel beant
woorden: het was de heer Bons, die
nu in Leeuwarden in de Van Sijtze-
mastraat woont. Hij heeft zijn arm
indertijd verspeeld op de papierfa
briek en het vreemde is, dat ook
zijn broer op die fabriek een arm is
kwijtgeraakt.
„Ook kwam er in Grouw een man
Ncxndt rS
t
Wat zegt U van deze fraaie foto, lang, lang geleden in het Rengerspark gemaakt? Acht hoogbejaarde heertjes hebben zich keurig opgesteld om vereeuwigd te worden voor het nageslacht. Het is
een plaat om lang naar te kijken, dachten we. Van maar één van deze heren weten we de naam: staande tweede van rechts is Ynze de Boer, die als bode van het ziekenfonds Eendracht maakt
Macht erg bekend was in de stad. Verder moet er een meneer Muntendam op staan. Maar wie zijn de anderen? Welke lezer helpt ons uit de droom?
