regen" vroeg de Koningin a rryDrost 'T KLEINE KRANTSJE VERZAMELING VAN L.v. de zolder van z'n huis: helmen, dolken, geverijen als Westland, Nenasu en Roskam. Vaak zijn dit uit het Duits vertaalde werken, o.a. is er Solda ten tegen dood en duivel" en ook het boek „Moeder vertel eens wat over Adolf Hitler", een walgelijke produkt, dat als een soort van kin derbijbel voor de Hitlerjugend dienst deed. Vanzelfsprekend bevat de verzame ling van de heer Van Asperen ook zeer veel distributiebescheiden en een aantal stamkaarten en persoons bewijzen. Er is door deze rasver zamelaar niet gespecialiseerd op een bepaald onderdeel. Alles wat maar met de tijd van nationaal socialisme, oorlog, bezetting en bevrijding te maken had en heeft is praktisch in de verzameling vertegenwoordigd. Om in vogelvlucht nog een en ander te noemen: De Nederlandse Unie, o.a. met een complete ingebonden serie tijdschriften „De Unie"; bord „Voor Joden verboden"; Jodenster; de illegale pers met een groot aantal exemplaren bladen van verschillen de soort; provinciaal noodgeld (zil verbon op boterpapier); zinken mun ten; bevrijdingsnummers van illegale bladen; kranten van 5 mei 1945; een mooie collectie luchtpamfletten, zowel boven Nederland als boven Duitsland uitgeworpen; door vlieg tuigen uitgeworpen zgn. brandplaat jes (volgens de Duitsers voorwerpjes die door zelfontbranding vreselijke wonden konden veroorzaken, maar in werkelijkheid fotootjes van de koninklijke familie); concentratie kampen; tewerkstelling; jodenver volging, deportaties; oorlogskaarten; stafkaarten; N.S.B.-onderscheidin gen, speldjes e.d., als Mussertkruis en lotsverbondenhcidpcnning; Oran je in ballingschap; poststukken en postzegels (o.a. de Legioenzegels) en Duitse zegels met Adolf Hitler, de swastika, enz.; speciale kaarten met postzegels en bijzondere af stempeling (Geburtstag des Führers etc., o.a. van Postamt Berchtesga- den); N.S.B.-tegels en een N.S.B.- wandbord; een mes van de Hitler jugend en een mes van de Duitse Arbeitsdienst; collectcbusjes van de winterhulp. UIT HET PUIN Wel een van de meest curieuze din gen in de verzameling van de heer Van Asperen is het boek "4 Jahren in den Niederlande" van Seyss In- quart, met oorkonde en eigenhandig geplaatste handtekening van de schrijver. Het geblakerde en ge schroeide boek is afkomstig uit de puinhopen van het in brand gesto ken Old Burgerweeshuis. Zeer zeldzame exemplaren zijn ook „Das Niederlandhuch" (in opdracht van Seyss Inquart geschreven) en het Nederlandse boek „Hoe de lei der voor volk en vaderland gespaard bleef". Andere belangrijke exemplaren zijn b.v. „Die Niederlande im Umbuch der Zeiter" en het oorlogsverslag van Leo Leixncr „Von Lemberg bis Bordeaux". De heer Van Asperen was een van de eerste leden van de Dokumenta- tiegroep '40-'45, een landelijke or ganisatie met thans meer dan 400 leden. Hij behoort tot de leden met grote of zeer grote collecties. Wat zijn verzameling betreft zegt de heer Van Asperen: „Je begint ergens mee en dan ben je verloren. Je krijgt een exemplaar van Mein Kampf in handen en dan denk je „ik moet ook dat boek hebben van Goebbels". Dan merk je dat er een heleboel zijn en zo ga je maar door". Van Asperen heeft nu ook praktisch alle na-oorlogse Nederlandse uitga ven die betrekking hebben op de oorlogstijd, zoals bijvoorbeeld de boeken van dr. L. de Jong, in zijn bezit. OPROEP Op grond van de Bekendmaking van 14 December 1944 worden de mannelijke Nederlandera en Staatloozen, behoorende tot het geboortejaar 1905 tot en met 1928, die thans hun woonplaats of vaste verblijfplaats hebben in de provincies Noordholland, Zuidholland of Utrecht, opgeroepen tot aanmelding voor den arbeidsinzet De aanmelding dient persoonlijk te geschieden in den tijd van 5 tot en met 8 Januari 1945 van 9-tot 17.uur bij den „Deutschen Fachberater" bij het arbeidsbureau of het bijkantoor van het arbeidsbureau, dat, gezien de tegenwoordige woonplaats of vaste verblijfplaats van den aanmeldings- plichtige, het dichtstbij gelegen is, onder overlegging van het persoonsbewijs. De arbeidsbureaux en hun bijkantoren z(jn gevestigd te Amsterdam, Nieuwer Amstel, Bussum, Hilversum, Purmerend, Weesp, Zaandam, Utrecht, Amersfoort, Doorn, Maarssen, Veenendaal, IJsselstein, Zeist, Alkmaar, Edam, Enkhuizen, Den Helder, Hoorn, Medemblik, Schagen, Wieringerwerf, Haarlem, Beverwijk, Hoofddorp, IJmuiden, Leiden, Alphen aan den Rijn, Gouda, Katwijk aan Zee, Lisse, Woerden, Zoetermeer, Den Haag, Delft, Naaldwijk, Rotterdam, Maassluis, Schiedam, Vlaardingen, Dordrecht, Almkerk, Gorinchem, Lekkerkerk, Ridderkerk, SliedrechL De personen, die in het bezit zijn van het bewijs van vrijstelling, bedoeld In de Bekendmaking van 14 December 1944 of van andere bewijzen van vrijstelling, zijn eveneens verplicht, zich aan te melden. Zij moeten deze bewijzen van vrijstelling toonen. Na controle van hun bewijzen van vrijstelling worden de personen, die in het bezit zijn van deze vrijstellingsbewijzen, niet in den arbeidsinzet ingeschakeld. Hij, die door ernstige ziekte of lichaamsgebreken verhinderd is, zich persoonlijk aan te melden, dient zijn aanmelding door middel van een betrouwbaar volwassen persoon te doen geschieden. Geüniformeerde leden van de Dultsche Weermacht, van de Waffen-ij en de Duitsche politie, van het N.S.K.K., van de Landwacht alsmede van de Wachtafdeeling van den Chefintendant bij den Weermacht bevelhebber In Nederland, die van Nederlandsche nationaliteit zijn, zijn, evenals de geüniformeerde leden van de Nederlandsche politie van de aanmelding vrijgesteld. Iedere aanmeldingsplichtlge Is verplicht zijn tegenwoordige betrekking te blijven uitoefenen, mag echter niet van woonplaats of vaste verblijfplaats veranderen. De Inschakeling in den arbeidsinzet geschiedt op een nog bekend te maken tijdstip. Ten aanzien van de tewerkgestelde mannen geschieden de betaling, verzorging en sociale voorzieningen overeenkomstig de geldende bepalingen en bezoldigingsklassen. De verzorging van hun gezinsleden wordt In ruim voldoende mate gewaarborgd. In het bijzonder ligt het in de bedoeling, aan hen extra levensmiddelen te verstrekken. Daartoe blijft ook de stamkaart van den tewerkgestclden man b(j zijn vrouw en kinderen, bij een ongehuwden man bij zijn ouders. Hij, die In strijd handelt met de bepalingen van dezen oproep en de bekendmaking van 14 December 1944 dan wel deze tracht te ontduiken, stelt zich, naast de in de bekendmaking bedoelde straffen en maat regelen op het gebied van de Slcherheltspolizel. bloot aan militaire dwangmaatregelen. 's-Gravenhage, 29 December 1944. Do RlJkeoommloBarlo voor hot bezotto Nodorlandooho goblod: Do «Igomoon Gomaohtlgdo voor do totaio oorlogsinspanning Daarbij zijn bovendien in de ver zameling zo langzamerhand ook alle grote oorlogsromans aanwezig. Dat het alles metelkaar al een zeer kost bare collectie is geworden spreekt i wel vanzelf. Het is dan ook een van de grootste particuliere verzame lingen in ons iand. De heer Van Asperen zegt: ,,lk hoop er toch nog heel veel spullen bij te krijgen. Er ligt nog zoveel in kastjes en laatjes, in trommeltjes en zo. Ik zou willen vragen „mensen gooi dat toch niet weg". Er kunnen dingen bij zijn die verdienen in een verzameling be waard te blijven. MUSEUM De heer Van Asperen is wel eens benaderd door iemand die de hele verzameling voor de Amerikaanse ambassade wou kopen, maar hij zegt „Ik prakkizeer er niet over". Hij is van mening dat alles hier in Leeuwarden bijclkaar moet blijven. Wat dit betreft is het wel duidelijk dat er op de lange duur in Leeuwar den toch een soort van museum, of een afdeling van een bestaande in stelling zal moeten komen, waarin de collecties van de heer Van As peren en andere verzamelaars bij eengebracht worden om voor het nageslacht bewaard te blijven. Lr is hierover intern al eens van gedach ten gewisseld. Intussen is de tweede wereldoorlog met het enige waarmee de heer Van Asperen zich als verzamelaar heeft beziggehouden. Hij bezit ook een grote curiosa-verzameling. Daarin bevinden zich "o a (op een eiken houten balkj alle rijwiclbelasting- plaatjcs, vanaf 1924 tot en met I94l. Ook de „kosteloze", met het gaatje erin, zijn erbij. Bij die curiositeiten zijn voorts aller lei andere zaken. Om iets te noe men: oude stempels, een mooie serie herdenkingsborden en Oranje- borden (geboorten, kroning, Oran jeherstel 1913 enz.). Over het Oran- jeherstel bevindt zich in de verza meling ook een curieus boek. liet zal, na dit alles, misschien niet meer verbazing wekken dal de heer Van Asperen ook nog een grote ver zameling mineralen en fossielen be zit. Het ligt in de bedoeling dat deze verzameling door de zoon wordt overgenomen, die in Gro ningen voor apotheker studeert.

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1970 | | pagina 9