UIT HET LEVEN VAN BEREND KLEINHUIS
ALIAS RUIGE BEREND
OF BOMMEN BEREND
Herinneringen van Romke Schiphof
I .^(oi/ie ^-LLremteje leest iedereen
't Was in de tied, dat op de Twee-
baksmerk nog de Burgemeester
woonde en daar oek nog eenvoudige
ovale plantsoentjes waren, met
heesterkes der in en iezeren hekjes
der omhene - in dizze tied speult
dit verhaal zich af. Je wudden toen
niet, so as nou gek van 't drukke
vekeer daar. 't Was der veul rustiger
en je hoefden hast niet üt te sien,
as je oversteke wüden. Oppe hoeke,
teugenover de skool woonde een
vriendelijke dokter en die hiette
De Jong en hij was nogal klein van
stuk en hij mocht graag vissen op
de Wielen. Dat deed ie o so graag
Sien vrouw was nogal groot en sag
over him hene en sij glimlachte hast
altied, weet ik nog wel.
VEERTIG JAAR LEDEN
Nou, in die tied was 't en het sal een
veertig jaar leden weze, dat ik voor
't eerst in aanraking kwam met
Berend Kleinhuis, bijgenaamd de
RuigeDat kwam so, ik had met
mien fiets een rare val maakt en de
rechter foet beseerd en ik moest
opnomen wudde in 't Stadszieken-
hüs. En daar komt 't deur, dat ik 't
over de Tweebaksmerk had, omdat
dat ien lijn is. Ik wudde middags der
inbrocht en had hoge koorts en de
andere avend kwam ik bij na een
operatie. En 't eerste wat ik hoorde
en sag was een heen en weer gedraaf
van susters met dekens en weet ik
niet wat al meer. Ik hoorde een
gekreun en gekraak in een ledikant
vlak naast mie. Daar lei 'n hele
grote kerel in, Berend Kleinhuis,
naar mie later bleek. It hele onder
been van sien iene fut sat in 't ver
ban en lei veul hoger as de andere
fut op 'e kussens. Sien grote hoofd
wiegelde hij heen en weer, so'n
piene had ie zeker. Dit duurde so
wel een week. It leek er op dat hij
mij niet sag, want hij sei temesen
niks teugen mij. It sal wel niet so
best met hem weest hewwe. De
dokter kwam vaak bij sien bêd.
As de dokter sich over hem heen
boog moest ik altied lache, want
dokter had krek su'n grote dragon-
der-snor as Berend, met dit ene
verskil, dat Berend de punten naar
beneden draaid hadde, mar de dok
ter krek anders om naar boven toe.
It hiele Siekenhüs had op 't laatst
lol om de snor van Berend. As
Berend lachend sien grote peerde-
tannen sien liet was 't net of de
punten van de snor omhoog gingen,
mar bij de dokter gingen die punten
naar beneden as hie kwaad war
Berend bleef weken en weken in 't
siekenhüs. Berend en dokter wud
den grote vrienden van elkaar. Se
gaven mekaar geregeld een han,
soms wel twee. Dokter sag in Berend
een man, een échte man, een kerel,
een soort Buffalo Bill. (Trouwens,
de susters oek!). Daar was oek wel
reden voor met sien grote gestalte,
sien rossig lang haar, sien zware
stem en bulderlach en sien hannen.
Berend Kleinhuis, alias Ruige Berend, kort voor zijn dood gefotografeerd in 't kroegje van Wieger van Cleef in de
schaduw van de Oldehove.
APATTE HAPKES
Berend kreeg de dokter so ver, dat
hij permissie van hem kreeg voor
aparte hapkes, so as sure hering en
augurken in 't suur en - niet te
fergeten rauwe wuttels. Hij at ervan
as in peerd en deed er af en toe oek
nog wat kruden deur, want die hin
gen sien kasje oek üt. Hij maalde
alles onder sien grote tannen fien.
VERSKRIKKELIJKE PIENE
Ik wudde al aardig beter, mar Be
rend niet. 't Skoot niks op met sien
fuut, al leek it soms van wel. Soms
had ie weer verskrikkelijke piene eji
dan klaagde hij wel so, dat hij niks
meer leek op wat je noeme een man.
Mar dan kwam sien vriend, de dok
ter heel gauw opsetten om naar sien
fuut te sien. Op in keer was 't oek
weer so ver. De dokter kwam, mar
't leek nou weer niet so heel best.
Sien snorrepunten gingen naar om
laag en dat was een teken, dat ie
heel kwaad wudde. „Dou leist niet
stil genoeg Berend. Ik kan der niks
an doen, mar dien fuut mut er mar
af, dan bin ik er oek vanaf. It wudt
tied oek, want ik hew mien nocht
oek es".
Berend wudde bleek en begon te
skreeuwen: „Jou blieve van mien
poat of. Ik hew mar een rechter
poat, siesteofbliuwe! Dokter
sag Berend regt ien sien gesicht.
Dokter wu hem allienig mar wat
plage. Dokter sien snorrepunten
gingen weer omhoog, terwijl ie naast
Berend sitten ging. Dokter nam it
verban van 'e fuut en beiden beke
ken se toen de sieke plakken. „De
sal him der mar niet afnimme", sei
dokter, „mar alleen wat inkorte".
Tegare gongen se an 't meten, de
dokter en Berend. „Wat suden jou
segge van hier af? zei Berend,
„so'n stukje kan *t wel leie, su't
niet? Der mut niet teveul af. Ast
er teveul vanaf haalste, dan gaat
mien snor der metien oek af, want
ik wil niet met 'n manke poat lope"
sei Berend. „Astou mank üt hüs
wegkomste gaat mien snor der oek
af', sei dokter.
Berend hield sich goed toen 'e susters
hem naar de operatiekamer reden.
Hij lachte seis teugen de susters en
die vlogen voor him, want dit war
een man, een kerel in hun ogen.
Een fietsje later kwam it piepende
wagensje weer üt 'e operatiekamer.
Berend lei er heel stil en bleek op.
De dokter en susters waren nog
bleker. Berend knapte na de opera
tie weer gauw op, wudde weer
fleurig en vetelde ruge grappen, die
't er in Dütslan beleefd had. Berend
was ommes melkknecht weest in
Dütslan. Dokter brulde soms van
't lachen.
Mar een paar weken later was 't
weer mis. Het been begon te sweren.
Sien been was half verbriezeld weest
tussen een wagen en een muur en
nou saten er allemaal nog splinters
van 't bot in. Weer gongen de dok
ter en hij an 't meten en weer war
sien been korter wudden.
Berend dacht al an sien snor en
dokter oek. Berend begon te vloe
ken als een matroos. Hij bulderde
teugen de dokter en teugen de
susters, maar vooral teugen de dok
ter. Alien snor der af, dan jouwes
oek. Je hewwe it seit, daar komme
jou niet meer voor weg.....", was
sien praatsje. Dokter kon it oek
niet helpe. It been van Berend was
korter wudden en hij must met een
stok lope, hij was wat mank wudden.
SONDER SNOR...
So gebeurde het, dat Berend met
een mooie grote snor 't Siekenhüs
inbrocht wudde en er na negen
maanden weer ütkwam sonder snor.
Dokter bleef in 't hüs, mar aan hem
was oek wat veranderd: oek hij
miste sien snor, want is't niet so,
een man een man, een woord een
woord
