LI
Biljarters onder sigaar
ENAULT
OSIER
VOOR
NAAR
Sileine 3d.ranteje leeet iedereen
Lezers klommen in de pen
nog vermelden dat de heren Boon
stra en Glimmerveen geen aanstel
ling als onderwijzer aan de school
hadden. Zij bezaten wel de volledige
bevoegdheid, behaald aan de Rijks
kweekschool die destijds aan het
Schavernek stond, maar waren als
slachtoffers van de crisis en het
bezuinigingsbeleid van de regering
slechts op vrijwillige basis als „volon
tair" aan de school werkzaam. Hun
herinneringen aan die tijd zullen
dan ook niet alleen van prettige
aard kunnen zijn.
5. Wellicht interesseert U nog de
historische bijzonderheid dat me
vrouw Klamstra woonde op de
boerderij die indertijd stond op de
hoek van Tjerk Hiddesstraat en
Groningerstraatweg.
Dordrecht
L. Glimmerveen
OMMETJES
IN DE OUDE TIJD
De mooie beschrijving over Omme
tjes in de oude tijd, roept weer oude
herinneringen op en geeft tevens
aanleiding om een paar minder juiste
gegevens over de feitelijke toestand
te vermelden, zoals 't toendertijd
was, aan de Stienserdijk.
Als ik 't goed begrepen heb, gaat 't
over de jaren vlak nadat „Jan met
de lamp", de jonge Bontekoe had
over genomen van de erven van de
Wed. Fransbergen en 't cafeetje
een beetje anders werd ingericht.
Dit zal omstreeks 1910 zijn geweest.
Maar in die dagen stond het huis
van de heer Zandstra er nog niet.
Wel stond er, aan dezelfde kant van
de weg, eenzaam 't huis waarin een
paar jaar geleden de heer Boersma
woonde en dit is ten behoeve van
de Dammelaan weggebroken. Des
tijds werd het bewoond door de
heer S.S. Boelstra, rustend land
bouwer. De brede sloot, welke van
daar naar de Dokkumer Ee liep
heette „de Oude meer", en niet
Kalkvaart of Kalksloot. Deze laat
ste liep, even voorbij de Bilgaarder-
dijk, vanaf de Stienserdijk naar de
Ee. (Zie mijn vroegere beschrijving).
Nu nog even over de „tuunpliesie"
van de Kleine Bontekoe.
Deze was toendertijd omstreeks
vijftig jaar; maar geen oostganger.
Jochem Brouwer is bijna zeker
nqoit buiten Friesland geweest.
Hij woonde met.z'n oude moeder,
die jaren lang „bollerinster" is
geweest in een heel klein huisje,
even voorbij de tegenwoordige be
schuitfabriek van „Turkstra".
Daags werkte hij op de graanmolen
,,'t Lam" van Vosman aan de Wes
tersingel. (Daar zal hij misschien
wel eens een slag met de „meelpüde
had hewwe"). In de tijd van de
eerste wereldoorlog stierf z'n oude
moeder en belandde Jochem in 't
oude liedenhuis aan de Haniasteeg,
waar hij een vrij wat betere verzor
ging genoot, dan hij de laatste jaren
gewend was geweest! Dit heeft hij
ons later nog vaak verteld. Een man
met een goed hart, steeds tot hulp
bereid, die vaak een verzoek tot iets,
„ongeveer 45 jaar geleden, zoals U
vermeldt, maar stamt uit het jaar
1935 of 1936.
2. Bij de namen ontbreekt die van
de heer J. Boonstra, op de foto
tussen de heer Steegstra en me
vrouw Hendriks.
3. De school heette toendertijd niet
„Van Sytzemaschool" maar stond
bekend als „School 13". In feite
waren het twee scholen, 13a en 13b,
waarvan resp. de heren H. v.d. Harst
en G. Steegstra hoofd waren.
4. Ter illustratie van de toenmalige
situatie in ons onderwijs moge ik
OUDE LOC
Als antwoord op de vraag van de
heer H. Hoitsma betreffende de
locomotief in no. 139 kan ik U
mededelen dat deze locomotief er
een was uit de serie N.F.L.S. 1-10,
later N.S_ 7101-7110. Het was een
loc. van Duitse makelij, woog 44
ton, had een trekkracht van 4.6
ton aan de trekhaak en reed 80 km.
per uur. Ze werden in 1901 in dienst
gesteld en de laatste werd in 1949
uit de dienst genomen.
De 5500 en 5700 genummerde loc's
waren hoofdspoorloc's en deden bij
mijn weten geen dienst op locale
lijnen. Misschien in noodgevallen.
De 5700 genummerden waren z.g.
ovenverhitters en hadden voor en
achter een z.g. bogiestel. Een bogie-
stel is een tweeassig wielenstel dat
zich net als de voorwielen van een
auto heen en weer kan bewegen,
onafhankelijk van de locomotief.
Dit is om het doorlopen van bogen
te vergemakkelijken.
S.R. v. Elsloo
Neede (gepens. man)
De archieven van 't Kleine
Krantsje zijn de laatste weken
o.a. met de volgende aanwin
sten verrijkt:
Boeken
Verhaal van de Stad Leeuwaar
den door Simon Abbes Gabbe-
ma, uitgave Hendrik Amama
en Arent Jelmers tot Franeker
1701.
Friesland in 1813 door W.
Eekhoff, Uitgave W. Eekhoff
Leeuwarden 1864.
Twee eeuwen Leeuwarder Cou
rant, Uitgave „Stichting Leeu
warder Courant 147", NV Er
ven Koumans Smeding, Leeu
warden, 1952.
Adresboek van Leeuwarden,
1932.
Tijdschriften
De Nederlandsche Politie, Or
gaan van de Kameraadschaps-
bond der Nederlandsche Poli
tie, jaargangen 1943 en 1944.
De Leeuwarder Gemeenschap,
losse nummers uit de jaargang
1967.
Fen Fryske Grown, losse num
mers uit de jaren 1935 en 1936.
Ansichten/Foto's
Prentbriefkaart Onthulling Us
Heit in 1906.
Foto Tweebaksmarkt, situatie
plm. 1900.
Alle gulle gevers onze hartelijke
dank!
beantwoordde met „tot je dienst
buurman of buurvrouw". Jammer
dat van zijn goedheid wel eens
misbruik werd gemaakt, maar hij
heeft ook wel genegenheid onder
vonden. Zoals met dergelijke typen
vaker het geval is, vroeg de maag
wel eens abnormaal veel, zo kreeg
hij daags geregeld thuis, én aan de
Kleine Bontekoe, en ook bij Vos
man extra consumptie, waarover
wel eens smakelijke verhalen gingen.
Een oud Stienserdijker
SCHOOLFOTO
In nummer 141 d.d. 10-4-71 van
Uw blad komt een foto voor van het
personeel van de „Van Sytzema
school" te Leeuwarden.
Als een van de personen die daarop
voorkomt veroorloof ik mij daarbij
enkele opmerkingen te maken.
1. Bedoelde foto dateert niet van
SPANJAARDSLAAN 162 - LEEUWARDEN - TELEF. 05100 - 20043
In een grote advertentie in de krant kunnen we tegenwoordig nog wel eens een biljartclub zien,
waarvan alle leden niet alleen van een noodzakelijke keu, maar ook van een minder noodzakelijke
enorme sigaar zijn voorzien. Dit is ook een foto van een biljartclub, de leden ervan zijn eveneens
gewapend met een keu, maar niemand heeft een sigaar in de mond - kennelijk bestond het fijne
sigarenmerk van de tegenwoordig adverterende firma nog niet, tpen deze plaat werd gemaakt. En
dat is inderdaad alweer een tijdje geleden, want het etablissementwaarin deze heren biljarters
zich verzameld hebben is het café van de vroeger alom in Leeuwarden bekende heer Ype Schaaf.
De namen van de biljarters kennen we niet, maar zonder twijfel zullen er verschillende heren door
oudere veteranen worden herkend. Bij het aandachtig beschouwen van dit plaatje zal het u opvallen,
dat een van de heren met z'n keu staat te vissen in een belendend vertrek, een merkwaardige zaak
voorwaar, maar het blijkt een bedriegelijk beeld: het moet een spiegel zijn, die verantwoordelijk is
voor dat vreemde effect.