CADEAUFOTO
K0
EEN ABONNEMENT OP 'T KLEINE KRANTSJE TOT
VERSCHIJNT EENMAAL IN DE VEERTIEN DAGEN
T KLEINE KRANTSJE LEEST IEDEREEN
t eme rjntóje (eeet Lcdercci
DDEN EN OUWE LEEWADDERS
sen. Die Weerstra woande in 'e
Blekerstraat, 'n paar huzen foor
Huizinga, de bleker.
Hr. J. Overmeer het ons uur 'e
droom holpen in 't laatste krantsje.
Ut Kleine Krantsje het in Leeuwar
den heel wat foorgangers had.
De statige Leeuwarder Courant
_kwam om 1890 hene nog mar 2 of
3 keer in 'e week uut en wudde dan
vaak deur 'n paar gesinnen met me
kaar lezen.
Dan was er in die tied „Het Nieuws-
en Advertentieblad" fan Skierbeek,
„Skierke" noemd, dat dinsdags in
klein en vrijdags in groat formaat
verskeen. Ut stadsnieuws wudde op
'n geestige manier versorgd deur
Doeke H. Zijlstra, meester op 'e
skoal in 'e Eestraat (later Arends-
tuun). Bisondere gebeurtenissen be-
skreef ie soms op riem.
Doe 't ut vak gymnastiek op 'e
skoalen invoerd wudde, waren daar
gien onderwiezers genoeg foor en
om die te fokken wudde er 'n
makkelukker examen insteld. De
oudsjes onder hun konnen deur 'n
„verlicht examen" de acte van be
kwaamheid krije. Zijlstra riemde:
„Om U voor 't verlicht examen,
Spoedig prachtisch te bekwamen,
Ried ik U mijn diensten aan. Gaat
maar op een rijtje staan! Wat ik U
hier wil gaan leren, Kunt ge nooit
genoeg waarderenSlaat een
mooie kuitenflikker, Springt gelijk
een groene kikker. Kijk ten slotte
bij 't vertrek, Uw collega in de nek!"
Dat Skierke kostte foor 'n heel jaar
f 1.- of te wel honderd centen.
Dat abonnement kon je betale in
'n kantoorke, in 'n nauw straatsje
naast de herberg van Kaastra bij de
Beurs. Dat „kantoor" was helegar
behongen met „Schierbeeks Nieuws-
en Advertentieblad", 't Rook er dan
oek nar sure stiesel en soa sag die
ouwe uutgever d'r oek so'n bitsje
uut. Je kregen bij de betaling, keurig
in 'n ouwe krant, oek dichtplakt
met stiesel, 'n Boon's Humoristische
Scheurkalender, met 'n mooi meiske
op 'n kleurig schild en 365 blaadsjes
met mopkes en grapkes en mooie,
rooie zondagdatums. Kom nou us
om so'n koopke. Daar kan menheer
Schoustra seis niet teugen op!
,,'t Gele Krantsje" of ,,'t moorde-
naars-krantsje", Miedema's Adver
tentieblad, wudde zaterdagmiddags
gratis verspreid, 't Was op lichtgeel
papier drukt en de advertenties,
waarvoor 't verskeen, wudden sma
kelijk afwisseld met verhalen over
moord- en doadslag. Dit wudde
drukt bij de firma Miedema op 'e
Nieuweburen, in 't selfde pand,
waar nou dieselfde firma met de
meest moderne persen en methoden
Eekhoff sien „Geschiedenis van
Leeuwarden" en Waling Dijkstra's
„Uit Frieslands Volksleven" her
drukt binne.
Waling Dijkstra, „Waling-om"! Ja
deselde, die 't in 't plantsoentsje
teugenover de Beurs staat. Mar
waarom hewwe „ze" nooit sorgd,
dat Wopke Eekhoff een standbeeld
kreeg. Hij het as archivaris soa ge
weldig feul daan, niet alleen foor
de stad, mar oek foor de hele
provincie Friesland. Hij maakte een
prachtig kaartwerk van alle griete
nijen (gemeenten), leverde een aard
rijkskundige beschrijving van 'e pro
vincie enz. enz. Je begriepe niet,
hoe 't één mins dat allemaal doen
kon.
Mar wij krije liever fan 'n Duutser
'n Mercurius-fontein kado. As we 't
seis betale mutte, dan komme we
niet fedder as 'n halve Rengers op
't plak, waar in mien jeugd hoog op
't bolwerk de prachtige korenmolen
„de Arend" sien wieken swaaide en
die tot ver buten de stad te sien
was. Waarom mut die man daar op
'e tocht staan en kreeg ie gien plakje
in 't park an 'e Spanjaardslaan, een
schenking van him of sien femielje
an 'e Liwadders.
Ja, dan hewwe we oek nog so'n
sielig standbeeld fan Pieter Jelles
oek 'n tiedlang 'n burger fan Liwad-
den, en wat foor één. En die 't we
nou, as 'n armoedig Dreesmantsje
an 'e foet fan 'e Oldehove delset
hewwe: Kleinduimpje, die 't je deur
de reus over 't hoofd siene.
Us (onbekende) Heit op 't Hofplein
staat er wat beter foor en Us Mem
oek. Mar die ston er niet, as se har
niet soa lekker foordelig uutmelke
het.
Och ja, Ljouwertsje het feul, war se
groats op weze kan, mar oek gien
klein bitsje, waar 't se har foor
skame mut.
Nim nou dat hele Oldehoofsterkerk-
hof, soa as 't froeger was. De ben
baan onder de groate, hoge popu
lieren, waaronder de touwslagers
met hun bundels vlas foor 't lief
stadigan achteruut liepen en er met
har geoefende fingers 'n draad uut
te voorskien toverden, terwiel in 'e
keet an 't end ut groat wiel draaide;
de straatsjes, die 't doadliepen teu
gen 't bolwerk; ut Hof Gozen, waar
drukdoende ouwe joaden en glun
dere joadefroutsjes uut en in toffel-
den. Daar hadden we een stuk oud-
Liwadden in stand houwe mutten
en kannen, dat 'n attraksie foor
duzenden vreemdelingen weest was.
En wat hewwe we der fan maakt:
'n staanplaats foor frachtauto's. En
daarvoor must 't hele kerkhof af
graven wudde en hewwe we de
brutale hatteloosheid had om de
weerloze resten fan honderden bur
gers, die 't met mekaar Liwadden
maakt hadden tot wat ut was, uut
hun rustplaats op te graven en op
'n hoop te smieten. Bij 't Hof Gozen
en bij 't Toumooiveld is 't met de
Jodenbegraafplaatsen krekt soa
gongen. En nou wudde der weer
plannen aankondigd foor de Be
graafplaats an 'e Spanjaardslaan.
Over 'n honderd jaar hewwe we de
naam van Galgelappers ruild foor
die fan Gravenschenners.
Den Haag w.K.
it K
DE TURFMARKT - FOTO VAN EEN SCHILDERIJ VAN CORNELIS SPRINGER, 1872
f
i.
