STADGENOOT JAN VAN DER ZWAAG
VERZAMELT HONDERDJARIGEN
LEEUWARDER
VERZAMELAARS
8
POSTZEGELS - SUIKERZAKJES - SIGARENBANDJES - PRENTBRIEFKAARTEN - SERVETTEN - SCHELPEN - SLUITZEGELS
Wie Heeft hier ooit van gehoord
DOOR FENNO L. SCHOUSTRA
SINAASAPPELMERKEIM - BIERVILTJES - ALBUMPLAATJES - ASBAKKEN - MEDAILLES - LUCIFERSMERKEN MUNTEN
Crantóje teeót iedereen
„Verzamelaar van honderdjarigen" - inderdaad ja, zo noemt zich
de heer Jan van der Zwaag, die op nummer 95 in de Jacob
Binckesstraat woont. Wie die aanduiding te letterlijk neemt, zal
verwachten, dat deze stadgenoot in zijn woning van bescheiden
afmetingen zoveel mogelijk ouden van dagen van boven de
honderd herbergt, maar dat is natuurlijk niet waar: de heer Van
der Zwaag verzamelt er alleen de berichten uit de krant, die
betrekking hebben op alle ouwe taaien, die de respectabele
leeftijd van minstens honderd hebben bereikt. Maar ook die
liefhebberij is, zo dachten wij, al eigenaardig genoeg.
En dan vragen we ons natuurlijk
onmiddellijk af, hoe iemand, die
nimmer honderdjarigen in de fa
milie heeft gehad en zelf nog tien
tallen jaren van die mijlpaal ver
wijderd is, gekomen is tot het op
zetten van zo'n wonderlijke ver
zameling.
Welnu, een jaar of vier geleden las
de heer Van der Zwaag een stukje
in de krant over zo'n hoogbejaarde
dame in Groningen en hij vond het
zo leuk, dat hij het heeft uitgeknipt.
VANZELF GEGROEID
Toen er toevallig een paar dagen
later in de krant weer een bericht
over een honderdjarige verscheen,
kwam ook dat in de schaar en zo
groeide er „vanzelf', zoals de heer
Van der Zwaag het noemt een hele
collectie artikeltjes over veteranen,
die juist de eeuw hadden volgemaakt
Natuurlijk werden ook dankbaar
de berichten over ouwe krakepitten
van óver de honderd aan de ver
zameling toegevoegd en zo komen
verschillende gelukkigen meermalen
in de collectie voor. In de geijkte
Jan van der Zwaag, verzamelaar van
honderdjarigen
termen van de verzamelaar kan de
heer Van der Zwaag dan ook op
merken: „Reinschkje Pruiksma he'k
wel veskillende keren en Zwaantje
Spaanstra oek, die komt oek ve
skillende keren inne verzameling
voor".
Bij een beschouwing van de plak-
A1 over de honderd, maar nog o zo vitaal
ER ZULLEN WEINIG MENSEN ZIJN, DIE AAN HET EIND VAN HUN LEVEN MOETEN ZEGGEN,
DAT ZE BEHALVE GELD NIMMER IETS VERZAMELD HEBBEN. HET VERZAMELEN, HET
BIJEENBRENGEN VAN EEN COLLECTIE VAN DIT OF VAN DAT IS EEN LIEFHEBBERIJ VAN
DUIZENDEN EN DUIZENDEN EN WERKELIJK IETS GEMIST HEEFT HIJ, DIE NOOIT DE
GEESTDRIFT KENDE VAN DE WARE VERZAMELAAR. POSTZEGELS, SUIKERZAKJES,
SIGARENBANDJES, PRENTBRIEFKAARTEN, MUNTEN, LUCIFERSMERKEN, BIERVILTJES,
ASBAKKEN, SPEELKAARTEN, ALBUMPLAATJES, SINAASAPPELMERKEN, SLUITZEGELS,
DOORSMEERKAARTJES, SERVETTEN, MEDAILLES, VLAGGETJES, HOOFDDEKSELS, STE
NEN EN SCHELPEN, MESSEN EN DOLKEN, AUTO- EN VLIEGTUIGMODELLEN.... ACH BESTE
MENSEN, EINDELOOS IS DE LIJST VAN VOORWERPEN, DIE VAAK MET EEN ONVOORSTEL
BARE VERZAMELWOEDE WORDEN BIJEENGEBRACHT. 'T KLEINE KRANTSJE GAAT NU
AANDACHT SCHENKEN AAN VERZAMELAARS IN LEEUWARDEN EN VELEN ZULLEN IN
DE KOMENDE MAANDEN MEELOPEN IN DEZE BIJZONDERE PARADE VAN COLLECTION-
NEURS, VERZAMELAARS VAN VOOR DE HAND LIGGENDE VOORWERPEN, MAAR OOK
BIJEENBRENGERS VAN SPULLEN, WAARVAN WELLICHT NIEMAND HAD VERMOED, DAT
ZE WAARD WAREN IN EEN COLLECTIE TE WORDEN BIJEENGEBRACHT. WIJ STARTEN
DEZE NIEUWE SERIE VERHALEN MET EEN HOOGSTMERKWAARDIGE VERZAMELAAR,
WANT WIE HOORDE ER OOIT VAN HET BIJEENGAREN VAN KRANTENKNIPSELS OVER
HONDERDJARIGEN?
schriften blijkt ons, dat deze dou
bletten konden ontstaan doordat
de dames in kwestie na het halen
van de honderd gewoon doorgingen
met ademhalen: bij het bereiken
van de leeftijd van 101 en daarna
van 102 kwamen er natuurlijk weer
berichten in de krant en dus ook in
de verzameling van de heer Van
der Zwaag - jammer genoeg telkens
wel met dezelfde foto: de collectie
brengt aan het licht, dat de krant
de ouwetjes bij het bereiken van de
leeftijd van 101, 102 enzovoort
niet opnieuw lastig valt voor het
maken van het portret, maar vol
staat met het uit het archief halen
van een oude foto. Staan we dus
versteld bij het bewonderen van
krantenfoto's van zulke uiterst
krasse superbejaarden van honderd
en zoveel jaar, dan dienen we te
bedenken, dat het portretje in wer
kelijkheid wellicht jaren eerder werd
gemaakt.
De heer Van der Zwaag heeft z'n
curieuze verzameling (nog) niet erg
degelijk opgezet. De berichten zijn,
wat slordig uitgeknipt, in een cahier
geplakt of tussen de bladzijden ge
legd en slechts zeer gedeeltelijk
gedateerd.
BOEKHOUDING BIJHOUWE
Maar het is wel de bedoeling, dat
de opzet wat beter wordt. „Je
moet er eigenlijk een boekhouding
van bijhouwe" zegt deze verzame
laar. „Ik ga ze nu allemaal wat
bijmekaar zoeken, de honderdjarigen
bijmekaar, de honderd eenjarigen
bijmekaar, enzovoort."
Bladerend in zo'n schrift komen
we alle leeftijdskampioenen van de
laatste jaren tegen: Rients van der
Zee, „Neerlands oudste heilsoldaat",
de 105 jarige Henri van Dooren uit
Maastricht, „had graag de reis naar
de maan meegemaakt," Binse Bu-
walda, „de oudste Leeuwarder en
ook de oudste kermisexploitant",
Kornelis Hendrik Bilder, „al zeven
tig jaar met pensioen", Zuster Bas-
sisissa uit Den Bosch, „106 en nog
flink", Freerk Oldenburger, „100
en sa soun as in fisk", mevrouw
E. van der Burg-Lemsveldt uit
Nieuw Balinga, die al 107 en Neder
lands oudste is.
Er zitten ook enkele buitenlanders
in de verzameling, maar daar heeft
de heer Van der Zwaag het niet op
staan. „Kiek" zegt hij, „hier he'k
een man, die vertrouw ik niet. Een
uit Chicago in Amerika. Mut 115
wudden weze. Ja, 't kan wel waar
weze hoor, maar ik vertrouw het
niet. Ik loof nooit, dat dit de
suvere waarheid is".
GIEN SUVERE KOFFIE
Ook het bericht over het overlijden
van 's werelds oudste, een Rus van
154, heeft de heer Van der Zwaag
met een kennelijke tegenzin in de
collectie bijgezet. Nu schuift hij
het in ieder geval met een min
achtende glimlach aan de kant.
„Dat is so ja, ik he't er wel bij
daan, mar ik loof het niet, ik loof
het niet, daar rekene ze de jaren
dubbeld".
Nee, liever houdt de heer Van der
Zwaag zich bij de Nederlandse top-
bejaarden, van wie de bekende
Groningse Chrissemeuje het oudst
geworden is: 110, op de kop af.
„Maar Wieger Bok" zegt onze ver
zamelaar met kennis van zaken,
„die is nog maar 102, maar kan
oek best 110 wudde, die is oek nog
zo hecht as wat".
Het zou wel kras wezen, wanneer
de heer Van der Zwaag nu zelf
ook de honderd haalde, dachten wij,
en dat idee deed hem" even geluk
zalig glimlachen. „Tsjonge, dan zou
ik de verzameling nog es mooi
uutbreide kanne!"
Enfin, met z'n zes en vijftig is de
heer Van der Zwaag - magazijn
bediende bij Vermeulen Bouwma
terialen - nu nog niet meer dan een
broekje, maar wie weet komt hij
ooit nog eens als zo'n ouwe taaie
bij Willem op de stoel. „Ik hew
nou al bericht had, da'k het naar
Willem Duys sture kon, mar dat he'k
nog niet daan..."
