MEMORABELE FEITEN UIT
ZESTIG - DERTIG EN VIJF
DRIE MEMORABELE FEITEN IN DE VEELBEWOGEN GESCHIEDENIS VAN DE
ROEMRUCHTE FRIESE ELFSTEDENTOCHT: HET IS DEZE WINTER PRECIES
ZESTIG JAAR GELEDEN, DAT DE VERENIGING DE FRIESCHE ELF STEDEN
HAAR EERSTE TOCHT UITSCHREEF, HET IS NU DERTIG JAAR GELEDEN,
DAT ER DODEN VIELEN BIJ DEZE SCHAATSMARATHON, HET IS PRECIES
EEN KWARTEEUW GELEDEN, DAT VOOR DE EERSTE MAAL DE EERSTAAN-
KOMENDEN NIET MET DE UITGELOOFDE PRIJZEN WERDEN BELOOND.
't SÊteinë ZLCrantëje leeet iedereen
De Elfstedenvereniging, opgericht
in het jaar van de „historische"
Elfstedentocht van de Friesche Ijs
bond, bestond dus nog maar drie
jaar, toen ze haar eerste tocht al
kon uitschrijven: op een regendag
in februari gingen er bij het Hotel
Weidema aan het Groot Schaver-
nek zestig rijders van start, van wie
slechts achttien heelhuids het eind
punt haalden.
Winnaar, met een voorsprong van
een kwartier op de Leeuwarder
sergeant Jan Ferwerda, werd de
befaamde Coen de Koning, die al
eerder wereldkampioen op de lange-
baan- was geweest. Vijf jaar later,
bij de tweede tocht, ging Coen de
Koning alweer zegevierend over de
streep; nu lag deze heros van het ijs
bijna een half uur voor op de
sterkste Fries, Sjoerd Swierstra, die
zelf op z'n concurrenten ook weer
een kolossale voorsprong had van
bijna drie kwartier!
Met deze twee overwinningen ves
tigde de legendarische Coen de Ko
ning een record, dat tot dusver
onaangetast bleef. Wel kon de
krachtige Auke Adema later ook
tweemaal winnen (1940 en 1941),
maar de eerste maal moest hij zijn
triomf delen met vier anderen: Cor
Jongert, Sjouke Westra, Piet Keizer
en Dirk van der Duim.
De Elfstedentocht uit het oorlogs
jaar '42, nu dus precies dertig jaar
geleden, werd verreden onder zulke
verraderlijke omstandigheden (stra
lend weer, windstil, maar strenge
vorst!), dat veel deelnemers be
vriezingen opliepen. Voor drie jonge
mannen mocht medisch ingrijpen
helaas niet baten - zij stierven aan
een tetanusinfectie van bevriezings-
De foto's: hieronder twee eenzame figuren in het verstilde Friese land - Klaas Schipper en Joop Bosman (1947).
Hierboven Coen de Koning, de legendarische (1912 en 1917), rechtsboven Elfstedenvoorzitter Mr. Hepkema
wenst Sietze de Groot geluk met z'n triomf (1942), rechtsonder de toprijders als ganzen in een rij (1956).
Wanneer weer? Al deze illustraties komen uit het boek „De schaatsen scherp-Elfstedentocht" door Fenno L.
Schoustra.
