de bekoring van betonde friesland
De nederlandse taal,
wat is ze moeilijk niet P
3
SCHOONHEID IN VROEGER EEUWEN
SLOTEN
't 5i/eme I^rantóje IceM iederecit
gglllSlllIg
M E W Vooft U^Rlli]
^MKOopto WANE ktJDMSEVég&Sï
- ^=~gr"J.1 11 m
EEN VARKEN VAN H. BAKKER JR. TE BAARD, 250 KILO'S
ZWAAR EN VAN HET DRENTSCHE TYPE, GEKRUIST MET
YORKSHIRE, BRACHT ZONDAG 20 FLINKE EN FRAAI
GEVORMDE BIGGEN TER WERELD, VAN VADERS ZIJDE
AFSTAMMENDE VAN EEN FRIESCHEN BEER UIT DE FOK
KERIJ VAN DEN HEER SIDERIUS TE WINSUM, AAN WELK
GESLACHT OP DE TENTOONSTELLING TE LEEUWARDEN
EEN EXEMPLAAR IS BEKROOND.
(1912)
HET REIGERPLEIN
is net als de Reigerstraat genoemd
naar een meneer Reiger, die ge
woond heeft in de Blokhuissteeg,
het Reigerplein ligt tussen Wirdu-
merdijk en Weaze- u kunt er komen
met de autoprobeer het maar eens.
HET SCHAAP
was, driehonderd jaar geleden de
naam van het huis van „een toe-
backverkooper" in de Peperstraat.
Er hing een uithangbord voor de
gevel met de tekening van een
schaap en het rijm: „Schaapien
goed - Staat hier tentoon - Geeft u
tot overvloed - Goe Toeback, en
Pijpen schoon - Orangie appels, en
Lamoenen excelent - In de Peper
straat is 't Schaap bekent".
DE RITSKE
BOELEMAKAMERS
waren drie woningen aan de beide
zijden van de Speelmansstraat,
waarin behoeftige weduwen gratis
mochten wonen. In 1623 waren de
huisjes zo bouwvallig, dat ze moes
ten worden gesloopt; toen is het
Ritske Boelemagasthuis aan de Mon-
nikemuurstraat gebouwd. Toen ook
dit gasthuis (in 1849) weer bouw
vallig werd is het nieuwe Ritske
Boelemagasthuis aan de Turfmarkt
gesticht.
DE KRUISFENNE
was voor de hervorming een stuk
weiland ten noorden van de buiten
singel om de Prinsentuin; nu staat
het Diakonessenhuis er op. Het
werd waarschijnlijk kruisfenne ge
noemd omdat uit de opbrengst van
de huur van het land de uitgaven
ten behoeve van het H. Kruisaltaar
in een van de kerken of kapellen in
Leeuwarden bekostigd werden.
HET OUD DEEL
heet het water dat aan de oostkant
van de gemeente Leeuwarden de
grens vormt met Tietjerksteradeel.
In vroeger tijden had deel in Fries
land de betekenis van een water,
dat de grens vormde tussen twee
delen of grietenijen.
DE SCHAAR
was tot voor een goeie honderd jaar
een huis aan het Zuidvliet in de
buurt van Pietersburen. Het huis
had een gevelteken en dat was een
schaar.
DE WABBE WISSESBRUG
lag tot 1863 over het water van de
Nieuweburen. De brug vormde een
verbinding tussen de Breedeplaats
en de Opgang naar de Wabbe Wisses-
dwinger. Bij het dempen van het
water van de Nieuweburen kon de
Wabbe Wissesbrug worden opge
ruimd. De brug heette eertijds ook
wel Jakobijnerbrug.
LUTTEKEBUREN
is een andere naam voor Dokkumer
end. Het Dokkumer end was de
streek huizen tussen de Dubbele
Pijp van de Nieuweburen en de
Noorderweg. Van dit „end van de
stad" voeren de veerschepen in de
richting van Dokkum en omliggende"
plaatsen. Hier was ook het Dokku
mer Veerhuis.
Kon je zisg«n:'daa zoutje meeif
LIEDJES UIT VROEGER TIJD
Een jongen van Holland, van echt Hollandsch bloed,
Heeft durf in zijn vuisten bij al wat ie doet,
En gaat ie te land of vaart ie ter zee,
Zijn Hollandsche vuisten, die neemt ie er mee.
Een Hollandsche jongen met Hollandschen zin,
Die dut bij de pappot van moeder niet in.
Die trekt er op uit, zoo ver ie maar kan.
Want achter een pappot daar wordt ie geen man.
Een Hollandsche jongen vindt Holland het best,
Al vaart ie naar Oost en al vaart ie naar West.
Zoo rijk en zoo groot is geen land ter aard,
Of Holland, ons Holland, blijft meer toch hem waard.
De Nederlandse taal is een moeilijke
taal, zegge ze wel eens. Nou, ik bin
het er direkt met eens. Ik weet niet
hoe het jimme op school gong, maar
ik kreeg der somtieds hast het ape
zuur van.
B.v. zelfstandige en bijvoeglijke
naamwoorden; onbepaalde wijs, ge
zegde, lijdend voorwerp enz. enz.,
weet ik veul. Zinnen b.v. als:
„zaagt gij dat aardig vogeltje vliegen
en hoordet gij haar lieflijk gezang"
moesten je ontleden. Afijn, één
van de weinige dingen die ik ont
houden hew, is: ik is eerste persoon,
gij is tweede persoon, hij is derde
persoon. En dat zelfs is een hele
boel meensen ontgaan of ze binne
het vergeten. Zo as laatst bleek
voor de rechtbank.
Boer Tjisse had sien dorpsgenoot,
Jappie Link, betrapt, dat ie 's nachts
kenienen uut et hok van sien buur
man jatte.
Nou had Jappie al een heleboel
vlekjes op sien jas en hij had nog
een voorwaardelijkelopen, dus
had onze Jappie der groot belang
bij, dat boer Tjisse zich koest houwe
zou. En Jappie mut dan oek zeit
hewwe, dat Tjisse f 25.- van hem
krije su, as ie niks zien had. Nou,
Tjisse gong daar vansels niet op in,
maar deur andere omstandigheden
kwam 't zaakje toch uut en Tjisse
must voor de rechtbank verschiene,
as getuge.
De president zei teugen Tjisse:
„Getuige, vertelt u mij eens woorde
lijk, wat verdachte toen aan u zei".
„Dat hij mij f 25.- geve zou, as ik
niks zien had" zei Tjisse.
,Jk zei woordelijk" sprak de presi
dent',' „en hij sprak toch niet in de
derde persoon?"
Tjisse: ,JVee Edelachtbare, der was
gien éjrde persoon bij".
President: ,Nee, dat begrijp ik, maar
verdachte sprak toch zeker in de
eerste persoon".
Tjisse: „Nee Edelachtbare, wij wa
ren met ons beiden".
President: „Maar hij zal waarschijn
lijk dan in de tweede persoon heb
ben gesproken
Tjisse: „Nee Edelachtbare, hij sprak
tegen mij".
President: „Wanneer hij niet in de
eerste persoon heeft gesproken, dan
sprak hij natuurlijk in de tweede
persoon".
Tjisse: „Die persoon heb ik niet
gezien, Edelachtbare".
President: „Och, begrijp me nu
eens goed, getuige. Kijk, ik is eerste
persoon, gij is tweede persQCn en
hij is derde persoon. Begrijpt u
dat?"
Tjisse: „Jawel, Edelachtbare, drie
personen dus".
President: „Och nee, ik zal het u
nog duidelijker zeggen. Hij zal aan
u hebben gezegd: ,Jk zal jou f 25.-
geven, as je niks hebt gezien".
Tjisse: „Nee Edelachtbare".
President: Wat nee, Edelachtbare".
Tjisse: „Over u heeft hij helemaal
niet gesproken".
,Nee, allicht niet" zei de president
en vervolgde, met een zucht:
„Gaat u maar zitten, getuige en
bedankt voor uw heldere uiteen
zetting".
LIWADDER
