HET RUITERSKWARTIER VAN
WIE VANDAAG DOOR DE LANGE MARKTSTRAAT LOOPT EN HET BEELD
VAN HET OUDE RUITERSKWARTIER VAN EEN VIJFTIG, ZESTIG JAAR TERUG
IN ZIJN HERINNERING ROEPT, ZAL GENEIGD ZIJN EEN VERGELIJKING TE
MAKEN TUSSEN DIE LANGE, OP ZES VAN DE ZEVEN DAGEN IN DE WEEK
NAARGEESTIG DOODSE STRAAT LANGS HET HUIDIGE MARKTTERREIN EN
DE GEWOONLIJK EVEN STILLE STRAAT AAN HET VOORMALIGE VEE-
MARKTTERREIN. BEIDE STRATEN MONDEN OP EEN VAN DE DRUKKERE
WEGEN VAN LEEUWARDEN UIT, BEIDE HEBBEN ZE EEN ENKELE GEVEL-
WAND GEMEEN, DIE ALLE ZON UIT HET ZUIDEN OPVANGT EN - KENMER
KENDER NOG: DE BEDRIJVEN IN BEIDE STRATEN ZOUDEN ALLE BROER
TJES EN ZUSJES VAN ELKAAR KUNNEN ZIJN. DE EEN IS WAT FLINKER UIT
DE KLUITEN GEWASSEN DAN DE ANDER EN ZE DRAGEN OOK NIET ALLE
EEN EVEN WELLUIDENDE NAAM - DE EEN HEET HOTEL, DE ANDER HER
BERG, LOGEMENT, RESTAURANT, CAFE OF KORTWEG KROEG, MAAR HET
ZIJN ALLE BEDRIJVEN, DIE OP DE VEEMARKT EN DIENS MENSELIJKE
BEZOEKERS ZIJN OF WAREN INGESTELD.
t SCleine 3irant<>/e leeót iedereen
VIJF .KOFFIE'l
De bedrijven van de Lange Markt
straat zijn dat, zolang de terreinen
van de nieuwe veemarkt nog in
staat van wording verkeren, uiter
aard nog, de bedrijven van het
Ruiterskwartier waren dat in het
begin van deze eeuw eigenlijk niet
meer, want al een kwart eeuw
eerder, in 1874, was de veemarkt
verhuisd naar het terrein tussen de
Snekerkade en de Sophialaan, zo
dat toen ook de oude veemarkt-
bedrijven enigszins van karakter
veranderden.
Vrijwel gelijk naar hun uiterlijk,
verschillen de cafébedrijven van de
Lange Marktstraat in zoverre van
de tapperijtjes en logementen en
kroegjes, die we een mensenleeftijd
geleden konden aantreffen in het
Ruiterskwartier, dat deze laatsten
zonder enige twijfel veel en veel
gezelliger waren dan de grotere
etablissementen van deze tijd.
Alleen al tussen het hoekje van de
Wirdumerdijk en de smalle Hoede-
makersteeg - twee huizen verder
dan de Oude Lombardsteeg, die
zijn zeer toepasselijke oude bijnaam
van Bargesteeg door alle jaren heen
trouw heeft bewaard - stonden er
tien op een rijtje bijelkaar en ver
derop waren er nog een paar, waar
van enkelen zich, onder andere
namen weliswaar en met andere
bazen erin, tot vandaag gehand
haafd hebben.
AARDIGE NAAM
Bijna al deze logementen en her
bergen droegen heel vroeger inder
daad een aardige naam, maar wan
neer we nu de klok enkele tiental
len jaren terugzetten om te zien wie
de kasteleins waren in die gezellige
tijd van weleer, vinden we nog maar
weinig van die oude namen terug.
Op de hoek van de Wirdumerdijk
en het Ruiterskwartier stond 's
Landswelvaren, een welvarend loge
ment en koffiehuis, waarvan Willem
de Jong de kastelein was in de
jaren rond de eeuwwisseling en
Jouke Loyenga in de eerste tien
jaren daarna. Loyenga stond niet
alleen als koffiehuishouder te boek,
maar was ook vrachtrijder en koop
man in vee en wie, van buiten
komend, zijn sjees kwijt wilde kon
evenzeer bij hem terecht, want een
stalling had hij ook.
Drie panden verder was de herberg
De Veehandel van Warner Beneker
en daarnaast stond de herberg Het
Zwarte Paard, die eerder De Zwarte
Bles had geheten. Tot het oorlogs
jaar 1917 zat Sipke de Vries erin en
daarna werd Jongsma er de kaste
lein. Diens schoonzoon - weer een
De Vries - zit nu nog in het inmid
dels gemoderniseerde bedrijf.
Naast de nog steeds bestaande, maar
voor slechts weinige stadgenoten
bekende Blauwe Poort (het officiële
straatnaambordje van de gemeente
prijkt nog altijd achter de meest
gesloten toegangsdeur!) was heel
vroeger het logement Het Metalen
Kruis, dat later door de jeugd van
het Ruiterskwartier gemeenlijk „Het
soadsje naast 't Blauw Poortsje"
werd genoemd.
De naam van het logement op
nummer 163 - De Liggende Os -
herinnerde aan de koeien, die hier
eertijds aan het Ruiterskwartier aan
Twaalf „KofBeTiuizen op een rijtje; we zien ze allemaal op deze mooie plaat. Het tweede rechts naast de Bargesteeg is De Roskam, misschien wel de bekendste zaak van het dozijn.
