NOG MEER HERINNERINGEN
AAN HET OUDE HUIZUM
HET OLDEGALILEËN
ONVERGETELIJK
2
TROMP Technisch bedrijf - leeuwarden
GASHAARDEN nieuwste m odellen
Carel v. Manderstraat 1 - Telefoon 29714
STEENHOUWERIJ D. ARENDS HARLINGEN
f kleine Z^Crantóje lèeót iedereen
Op deze oude Foto hot begin van de Verlengde Schrans met rechts het forse huis, waarin Dokter Damsté
woonde en zijn praktijk uitoefende.
Hoewel ik zelf geen Leeuwarder
ben, weet ik nog wel veel van
Huizum. De reeds eerder in 't
Kleine Krantsje beschreven boer
derij op de hoek van de Huizu-
merlaan heeft mijn Pake laten
bouwen. Pake was Ruurd Boon
stra, ook wel Greate Ruurd ge
noemd. Beppe was Fetje de Roos,
dochter van de in de vorige eeuw
bekende herbergier van de
„Groene Weide" en „de Bleek".
Pake was veehandelaar en voor
hij op de boerderij woonde had
hij een spultsje in de Schrans 65,
waar thans de Rotanhal is, wat te
klein was en te veel ingebouwd,
vandaar dat hij een grote plaats
liet zetten. Beppe en haar doch
ters maakten zelf boter, ze had
den dan ook een grote karn in de
schuur, waar een paard voor
moest lopen. Daar de melkaan-
voer bij een veehandelaar niet
altijd gelijk is lieten ze een kleine
karnmolen maken, een zoge
naamde tredmolen, waarin een
hond kon lopen.
De wagenmaker van Huizum
heeft hem gemaakt. De eerste
maal pakte baas wagenmaker de
hofhond en zette hem in de mo
len, wat Beike niet naar de zin
was. Later ging ze er uit zich zelf
wel in als Beppe hem riep. Maar
baas wagenmaker had het bij
hem bedorven: als die de Huizu-
merlaan langs kwam vloog Beike
hem aan.
DOKTER DAMSTE
In dezelfde tijd begon Dr. Dam
sté een praktijk tegenover de
boerderij. Hij heeft eerst dagen
op een patiënt moeten wachten.
Die kwam in de tweede week, een
jongen was onder een paard en
wagen gekomen en was zwaar ge
wond. Later had Dr. Damsté een
zeer drukke praktijk en kwam hij
ook in de gehele stad, dus niet
alleen in Huizum. Hij heeft m'n
zusje en mij ook op de wereld ge
holpen.
In 't Kleine Krantsje no. 205
werd het brugje in het dorp be
schreven. Toen m'n oom Sietse
Boonstra (later ook veehande
laar) schooljongen was werd er
natuurlijk kattekwaad uitge
haald. Ze gingen kleine visjes
vangen, en als de melkvaarder
dan onder het brugje was
gooiden de jongens de visjes in de
melk. De goeie man kwam dan
bij z'n klanten en kreeg te horen
dat hij water bij de melk had ge
daan.
Bij de boerderij was ook een
groot appel- en perenhof. Nu
mochten arme mensen daar in de
winter wel wat hout sprokkelen.
Het gebeurde een keer dat een
oude man daar ook mee bezig
was. Beike de waakhond liep om
hem heen en was zeer rustig,
totdat het oude mannetje de zak
mee wou nemen. De man had de
zak al op z'n rug, maar Beike
sprong zo wild bij hem op, dat ze
samen op de grond vielen. Toen
Pake er bij kwam was het leed
gauw geleden.
Pake haalde eens een stier uit
Deinum. Hij liep de Harlinger-
trekvaart langs. Plotseling sprong
de bolle in het water. Pake was
toen een grote sterke man en die
hield hem goed vast, ook in de
gracht. Toen ze aan de overkant
waren trok Pake hem er weer uit
en kwamen ze weer op het jaag
pad. Later in de Schrans was. het
haast tijd dat de school uit zou
gaan. Pake riep toen naar een
voorbijganger dat die vlug naar
meester moest lopen om de kin
deren nog even in school te hou
den. Want als de toch al gekke
stier de joelende kinderen hoor
de, was hij helemaal dol gewor
den en was het leed niet te over
zien geweest.
BLOEIENDE SLAGERD
Toen de boerderij op de hoek van
de Huizumerlaan klaar was,
kwam het pand Schrans 65 leeg
te staan; later begon m'n oom,
G.S. de Boer, er na verbouwing
een slagerij, welke hij tot grote
bloei bracht. Hij was dan ook één
van de grote zaken van Leeuwar-
den-Huizum. De knechten, ik
meen wel een stuk of acht, reden
allemaal op gele Gazelle fietsen
met witte manden er op en in
schone witte jassen gestoken, uit.
Het was een prachtig gezicht,
Het Oldegalileën van uw foto
(Kleine Krantsje 205) herinner ik
mij nog goed. Bij deze lantaarn
paal was de Steenhouwerij, een
steeg met links en rechts aftak
kingen naar de Dokkumer Ee.
Wij woonden vanaf het genoem
de pleintje linksom aan de vaart.
In deze steeg woonden Jacob
Walstra, die met de voddenkar
liep, Huizinga van wie de vrouw
met de broodkar ventte voor Van
den Berg, Popke Weistra de stoe-
lenmatter, Douwe Bijlsma oftewel
Slappe Douwe, Aafke Slof, bij
wie wij voor een paar centen de
turf haalden. Van Dijk, een man
met een hele grote witte snor en
Watse v.d. Wal, een grote man,
die in het losse werk zat, zoals
schepen lossen. Ook mijn vader
had een flinke snor, net als
Keizer Wilhelm en hij was stoker
aan de gasfabriek. Naast ons
woonde een mevrouw Visser, wier
broer dominee was in de Wij-
brand de Geeststraat. De dochter
is met Wijngaarden getrouwd,
die jarenlang de schepen loste
met de railbaan bij de C.A.F. Op
de foto ziet U een raam en
daar woonde ene Drijver. Om dat
huis heen stonden nog drie huis
jes waarvan het ene bewoond
werd door Aardema. Eén der
zoons kwam nog eens terug uit
Indië waar hij in het koloniale
leger een goede rang bekleedde.
Herman heette hij, naar ik meen.
Klaas Aardema, getrouwd met
Griet Hoekstra, van wie de vader
ook stoker aan de gasfabriek
was, is geloof ik naar Canada ver
trokken. Bertus Aardema heeft
zo'n hele rij. De vrachtrijders
moesten dan ook vlees ophalen
want er werd door de gehele
provincie geleverd. Die uit het
westen stonden bij de Nieuwe-
stad „Vrouwepoort" en uit het
oosten bij de gasfabriek. Toen
m'n oom z'n eerste eigen koe zou
slachten (dat was een hele ge
beurtenis!) was hij zo zenuwach
tig, dat het beest was nog maar
half over de dorpel van de slacht
plaats of hij was al met het sëhiet-
masker gedood, zodat mijn vader
die er achter liep, haast onder de
koe terecht kwam
Nu nog even over Pake Ruurd,
die handelde met veel buiten
landen, Italië, Duitsland, Prui
sen, Polen, enz. Pake liep bij de
boeren langs om vee te kopen.
Hij ging dan met een polsstok
over de slootjes en kon zo hele
grote afstanden afleggen. Zo
kwam hij door alle weilanden en
kon de beste beesten uitzoeken.
De dieren, die hij kocht werden
dan later per wagen of boot thuis
gebracht.
Op een keer waren m'n oom Siet
se Boonstra en m'n vader elkaar
aan het fietsen leren in de Ver
lengde Schrans. Toen kwam er
een dikke Duitse veehandelaar
bijstaan (die bij Pake uit logeren
was). Hij woog wel 250 pond. Die
vroeg „jongens, mag ik het ook
eens proberen?". Goed, hij op de
fiets en zij ieder aan een kant
lopen om hem in evenwicht te
houden. Daar het midden in de
zomer was liep het zweet hen wel
dra bij alles neer. Toen dat zo een
poosje gegaan was, en zij buiten
adem waren, zei de dikke „laat
nu maar los" en reed weg, want
hij kon wel fietsen en had maar
gedaan alsof
Leeuwarden Y. Hamstra
jarenlang bij de C.A.F. gewerkt
en vele jaren met de Ijscokar
gevent. Zeer velen zullen hem wel
kennen.
Bij deze lantaarnpaal, op het
hoekje van de Steenhouwerij, was
een kruidenierswinkel annex
kroegje, waar de boodschappen
en misschien het andere ook wel
op de week (pof) gehaald werden.
Dat was met het geld beuren be
talen. Deze winkelier was Pee van
den Akker, de vader van de eige
naar van een radiozaak. Hier
leerde ik het fietsen op een ouwe
kar en ik weet nog goed dat, waar
deze linnenrekken staan, ik met
de fiets tegen het hek opreed.
Ook ligt bij de onderste streep
een rioolkolk (put) waar ik met
mijn kameraad Piet Dijkstra
eens een brandende lucifer voor
het gat van het deksel hield. Dit
deksel begon door het rioolgas te
dansen en maakte een stuk
lawaai van jewelste. Wij waren
gauw verdwenen.
Zo heb ik vele namen genoemd
en daardoor hoop ik dat vele
lezers zich weer iets zullen herin
neren uit deze tijd.
Nog één kleine opmerking en dat
is dat in K.K. 205 aangehaald
werd van de pollelanden. Deze
lagen net tegenover dat vooruit
staande huis op de foto. Zij
liepen door tot aan de Lekkumer-
dijk. Ook hier hebben wij veel
genoegen beleefd.
U dankend voor de plaatsing en
de groeten aan vele bekenden
van
Drachten Jac. Bakker
NIEUWE OOSTERSTRAAT 8
NIEUWE HOLLANDERDIJK 1
BILGAARDPASSAGE 11
TELEFOON 3 74 00
TELEFOON 2 74 70
TELEFOON 3 81 02
LEEUWARDEN: VOORSTREikK 90 TELEFOON 05100 25067
Het oude vertrouwde adres voor Uw
GRAFWERK en ALLE NATUURSTEENWERKEN.
Werkplaatsen: James Wattstraat, telefoon 05100 - 26805
Harlingen - Fabriekstraat 7 Telefoon 05178 2895
