KERMISVREUGD
IN DE OUDE TDD
BANK BEROOFD
"N
8
Bank beroofd! Geldtransport beroofd!
Bijna iedere dag lezen we in de krant dat de
een of andere bank beroofd is.
Het gebeurt meestal door onaardige lieden,
die met een nylon kous over het hoofd en een
pistool in de hand de geschrokken bank
bediende het beleefde, doch dringende ver
zoek doen de aanwezige poen zo spoedig
mogelijk in een meegebrachte zak te doen.
Wanneer aan dat verzoek voldaan is verdwij
nen de onaardige lieden in een gereedstaan
de gestolen auto. Na een poosje vindt de
politie de auto in een stil straatje terug. Van
de dieven en het geroofde geld is geen spoor
te vinden.
Met geldtransporten, waarbij gebruik ge
maakt wordt van speciaal beveiligde gepant
serde geldwagens, wordt bovenstaand kunstje
zij het niet zo vaak, ook wel uitgehaald.
Hoe ging dat vroeger? In Leeuwarden,
bedoel ik. Wel, van bankroof en het overval
len van personen, die geld vervoerden,
hoorde je toen niet. Het geld werd vervoerd
in een blauwe zak. Deze blauwe zak werd
tussen het frame van een herenfiets vastge
maakt. Ja, zo ging dat in de jaren twintig. Ik
was veertien jaar en jongste bediende bij één
van de banken in Leeuwarden. Het was de
Nationale Bankvereniging, die gevestigd was
aan de Wirdumerdijk. 's Zaterdags moesten
we, dat waren een oudere bediende en ik, het
overtollige geld, dat in kas was, naar de
Nederlandse Bank brengen. De Nederlandse
Bank was toen nog gevestigd aan de Eewal.
Met z'n tweeën, de fiets met de zak, waarin
voor tienduizenden guldens aan bankpapier,
tussen ons in, wandelden we via de Weaze,
Kelders en Voorstreek naar de Nederlandse
Bank. Het gehele jaar door. Iedere zaterdag.
En we dachten er in de verste verten niet aan
dat we overvallen zouden worden.
„Kom daar nu reis om", zou Hildebrand
zeggen.
W.R.T.
'f Sé'eirie 3Crantóje leeót iedereen
WETE JIMME. WAT HUMOR
IS? DA'S DE REDDINGSBOEI
OPPE LEVENSZEE.
OEK DE HOOGSTE TORENS
BEGINNE BIJ DE GROND.
WIE T ENTHOUSIAST
KAN ALLES DOEN.
IS
IN HET SPEL VAN HET
LEVEN IS HET HART DE
HOOGSTE TROEF.
HET IS VAN MINDER BE
LANG WAT ER MET JE GE
BEURT. DAN WAT ER IN JE
GEBEURT.
AT JE HAAST HÉWWE, MUT-
TE JE RUSTIG SITTEN GAAN.
NIET WANTROUWEN. MAR
VERTROUWEN IS DE BASIS
VAN ELKE ONDERNIMMING.
HET OVERBOADIGE IS AL-
TIEDDUUR.
JE KERAKTER IS 'T RISSEL-
TAAT VAN JE GEDRAG. JE
GEDRAG IS T RISSELTAAT
VAN JE DENKEN.
SELFVERTROUWEN HET
GIEN OOR VOOR TWIEFEL,
GIEN GEVOEL VOOR ONT
MOEDIGING. GIEN OOG
VOOR ONMOGELUKHEID.
(vervolg van pag. 7)
bewegende doelen, zoals balletjes
op een w aterstraal, te mikken.
Op het Zaailand stond ook nog
een tent, die alleen toegankelijk
was voor personen ouder dan 18
jaar, maar waar ik toch al eerder,
gedreven door een, ongezonde
nieuwsgierigheid, in wist door te
dringen. Het was niet benaald
een etablissement van vermaak.
Integendeel, want er werden de
gevolgen getoond van venerische
ziekten, met behulpvan uit papier
ntaché nagebootste lichaamsde
len. Op plastische en indringende
wijze werden de ontstellende ver
woestingen getoond, die deze
gesel der mensheid kan teweeg
brengen en ik geloof nog steeds,
dat het aanschouwen daarvan
mij later voor veel onheil heeft
behoed. Ik heb altijd voor deze
ziekten een heilige angst behou
den, die me heeft weerhouden
van het toegeven aan verleidingen
waaraan ik ettelijke malen ben
blootgesteld en zij, die mij kennen
weten, dat ik toch werkelijk niet
als een puritein door het leven
ben gegaan.
DE DRAAIMOLEN
Laat ik echter, om te eindigen,
terugkeren naar een van de groot
ste genoegens, die ik in mijn
prille jeugd kon smaken op de
kermis, naar de draaimolen, naar
dat eenvoudige, door een paardje
voortbewogen, véhikel, dat je
kinderlijk gemoed onder de
tonen van een door de hand be
wogen draaiorgel diep beroerde.
Wat een leed moet zo'n paardje,
dat vergeleken kan worden met
dat van de ezeltjes die in arabische
landen de noria's laten werken,
die het water omhoog moeten
halen, niet hebben geleden door
al maar rond te draaien in een
gedraaf, waaraan geen end
kwant. Het duidelijkst staat ntij
bij het draaimolentje op het
pleintje bij de Wirdumerdijk,
waar nu het standbeeld van
Mercurius staat. Die draaimolen
had een bijzonderheid, want de
eigenaar ging soms buiten staan
met een paar sleutels in zijn
hand, die hij heen en weer
bewoog en die je dan, zittend op
een paardje, moest zien te
pakken te krijgen. Als het je
lukte kreeg je een gratis ritje, dat
overigens maar een cent kostte.
Je geluk was dan groot, groter,
dan de reële w inst, die liet bracht
en daarin ligt het bewijs voor
degene, die weet te relativeren,
dat tevredenheid van subtielere
beweeggronden afhankelijk is
dan van materieel gewin alleen.
Dat w il zeggen, dat het iets meer
kunnen presteren dan een ander
een gevoel van tevredenheid geeft,
dat in zijn essentie bepalend is
voor het voortbestaan van een
zich, zogenaamd, progressief ont
wikkelende wereld.
ALS IK M'N OGEN SLUIT
Ja. als ik mijn ogen sluit, kan ik
mij gemakkelijk het beeld van de
Leeuwarder kermis in herinne
ring brengen met het geluid van
de tegen elkaar inspelende draai
orgels, het geschreeuw van de
boniseurs en standwerkers, het
knallen van het „Hoofd van Jut",
zijn gehele cacophonie van gelui
den, zijn speciale luchtjes van
paling- en gebakkramen en zijn
speciale categorie van kermis
klanten. Ik heb later wel Andere
kermissen en lunaparken be
zocht. zoals Walt Disney-land en
dc permanente kermis, op Coney-
Island bij New-York, maar de
herinnering daaraan is vervaagd.
Zo kan ik me van de laatste alleen
nog maar voor ogen brengen de
entree, met de cassa's, die men
via een rooster kan bereiken. Uit
dat rooster kwam nu èn dan.
maar vooral als er zich veel
dames op bevonden, een krachti
ge luchtstroom naar boven,
waarbij dan, onder het gelach
van de omstanders," de rokken
naar boven vlogen, de dessous
van de betrokkenen onthullend.
Ook herinner ik mij een tent,
waar meisjes in badcostuum op
stoeltjes zaten, die zich boven een
badkuip bevonden. Die stoeltjes
klapten naar beneden en de
meisjes vielen in het water, als
men met een bal een bepaalde
hefboom wist te raken. Voor het
overige is me er weinig van bij
gebleven in tegenstelling tot de
herinnering aan de Leeuwarder
Kermis, die een van de hoogte
punten in mijn jeugdig bestaan
vormde.
Mr.J.Bijl
Kermisvreugd in een latere tijd dan die van dc heer Bijl
P.S. Onlangs werd ik opgebeld
door ene Mevrouw de Ruiter uit
Huizum, die ik mij, toen ze zich
nader had bekend gemaakt, kon
herinneren als Jeltje Seinstra.
Onder die naam had ik haar n.l.
gekend, toen ze als jong meisje
mijn moeder een tijdlang heeft
geholpen als hulp in de huishou
ding. Zij bood mij een Frysk
Wurdboek aan, omdat ik eens de
opmerking heb gemaakt, dat ik
de Friese spelling niet machtig
ben. Ik meende dat vriendelijke
aanbod niet te mogen accepteren,
maar ik vond de geste toch wel zo
bijzonder aardig, dat ik van
mening ben haar hier te moeten
releveren. Nogmaals mijn bijzon
dere dank.
J.B.
