LYTSE JINTSJE KEAPMAN
KON GOED Z'N WOORDJE DOEN
KOEK
HAPPEN
KOEK
HAPPEN
POMMERANTENVAN BUITEN DE STAD
2
TROMP Technisch bedrijf - leeuwarden
GASHAARDEN nieuwste m odellen
STEENHOUWERIJ D. ARENDS
Carel v. Man derstraat 1 - Telefoon 29714
5kleine 3^.rantóje leeót iedereen
LEEUWARDEN: VOORSTREEK 90 TELEFOON 0S100 25067
Het oude vertrouwde adres voor Uw
GRAFWERK en ALLE NATUURSTEENWERKEN.
Werkplaatsen: James Wattstraat, telefoon 05100-26805
Harlingen - Fabriekstraat 7 Telefoon 05178 2895
Reeds diverse keren werd in t Kleine Krantsje aandacht besteed aan populaire figuren uit Oud-Leeuwarden
en menig lezer(es) vertelde nadere bijzonderheden over deze pommeranten uit grootmoederstijd. Typen, die
niet weg te denken zijn uit lang vervlogen tijden. Opmerkelijke figuren die in hun onderhoud voorzagen door te
bedelen of elastiek en band probeerden te verkopen. Ook echter simpele zielen, die vaak op de veemarkt te
vinden waren met negotie of als schoenpoetser, klompenreinigster of koeiendrijfster iets probeerden te ver
dienen.
Omdat hij over een behoorlijk
handschrift en over een geod
verstand beschikte vonden de
ouders het de beste oplossing, dat
hij op het kantoor zijn kost zou
verdienen. De heer Rein Baarsma,
die in die periode met zijn
Keapman. Een bekendheid die
hij nog onderstreepte door de
verkoop van zijn prentbriefkaar
ten met eigen beeltenis.
Op oudere leeftijd kocht Jintsje
een huisje te Zwaagwesteinde en
trouwde hij een meisje uit het
dorp. Kinderen werden uit zijn
huwelijk niet geboren.
ERG GEZELLIG
Volgens informatie was het bij
Jintsje thuis altijd erg gezellig.
Men kwam bij hem graag een
praatje maken. Hij kon blijkbaar
goed zijn woordje doen. Hij
waagde zich soms zelfs aan het
voordragen van friese rijmstuk
ken. Dit zal hem vermoedelijk zijn
ingegeven bij het veelvuldig lezen
van "De Rimen en Teltsjes" van de
Broerren Halbertsma.
In verband met zijn zwak gestel
moest hij de negotiehandel
opgeven en terugkeren naar de
kantoorkrukbij de Baarsma's.
Hij werd niet oud en overleed te
Zwaagwesteinde op 46-jarige
leeftijd.
't Harde D.Nieuwenhuis
Ook de gemeente Leeuwarden liet
zich in het verleden niet geheel
onbetuigd. Met straatwieden
konden enkele van de vrouwelijke
pommeranten iets verdienen.
MenigOud Leeuwarder moet zich
die straatwiedende vrouwen met
hun blauwe schorten nog wel
herinneren. Het waren vooral de
z.g. gele steentjes (trottoirs) die zij
van het gras en onkruid moesten
ontdoen. Dat waren dan allen
figuren,bekend uit Leeuwarden.
Het leek ons wel aardig om ook
eens iets te vertellen over
opvallende personen, die niet
direct uit Leeuwarden afkomstig
waren, maar die met meer serieuze
handel hun kost verdienden. Er
zullen zeker lezers van 't Kleine
Krantsje zijn, die zich ook deze
pommeranten uit lang vervlogen
tijd zullen kunnen herinneren.
Laat ik beginnen met de Lilliput
ter uit de Friese Wouden, die een
foto van zichzelf liet maken en zich
ook nog liet vereeuwigen op zijn
hondekar met negotie. Foto's die
de gefotografeerde aan inkomsten
moest helpen. Hoewel hij blijk
baar moeite heeft gehad met de
friese spelling, spreekt het op
schrift op een der kaarten toch een
duidelijke niet misteverstanetaal:
"Dit is lietste Jintsje Kaepman fan
Twiezel. Utjoen ta eigen voordeel
pries Vjouwer Cinten". Wie was
nudeze Jintsje Keapman
Hoewel ik niet over alle bijzon
derheden kan beschikken werd
mij bij nadere informatie toch
ongeveer het volgende bekend
WELGESTELDE BOER
De werkelijke naam van deze
koopman luidde Jintsje van der
Land. Hij was een zoon van een
welgestelde boer uit Twijzelerhei-
de. De ouders werden bij geboorte
van deze zoon geconfronteerd met
een kind, dat lichamelijke afwij
kingen vertoonde. Hij had zeer
korte armpjes met korte stompjes
van vingers, korte beentjes en een
zwak rugje.
Ongetwijfeld een moeilijke opga
ve voor de ouders om dit kind tot
een acceptabel lid van de
samenleving te maken. Zij slaag
den daarin uitstekend en wisten
deze kleine lilliputter voor veel
leed te besparen. Als kind werd hij
in een wagentje gereden. Hij liep
erg moeilijk en moest daarbij
gebruik maken van twee krukken.
Hij bezocht de lagere school ter
plaatse en bleek over een
behoorlijk verstand te beschikken
In de dorpsgemeenschap werd hij
geheel opgenomen. De opgroeien
de jeugd raakte aan zijn kleine
gestalte gewend, noemde hem
lytse Jintsje en accepteerde hem
als een der hunnen.
Toen hij reeds de volwassen
leeftijd had bereikt hadden de
schoolgaande nichtjes er een
genoegen in om hem in een
karretje rond te rijden. Ze hadden
ook wel eens pret en plezier
wanneer ze zich in de lengte van
hun "oom" gingen meten en
langer bleken te zijn dan hij was.
Later verplaatste hij zich in een
wagentje, dat hij zelf met de hand
kon voortbewegen.
winkelbedrijf was gestart, bleek
wel bereid om Jintsje in dienst te
nemen. Ook wilde Baarsma hem
wel in de kost nemen. Geruime
tijd verrichtte hij kantoorwerk
zaamheden, maar Jintsje wilde
toch liever wat anders. Hij opperde
het plan om met "handel" bij de
"streek" te gaan. De zakelijk
ingestelde Baarsma zag er wel wat
in. Er kwam een kar, die met twee
stevige honden kon worden voort
getrokken en Jintsje kreeg artike
len in zijn kar, geschikt voor alle
huishoudelijke werkzaamheden.
Zo trok hij op pad en werd hij al
gauw bekend als lytse Jintsje
