FA. ALEX COPINI juwelier Goud Uurwerken
Foto Voko
VAN VERDEDIGING GEBRACHT
€Mg leeuw en iiesma
De Vries
11
technisch installatie bureau
leeuwarden - weerd 24 - tel. 35735*
e centrale verwarming
EN HET GROOT SCHAVERNEK
houdt de
portretfoto
grafie in ere.
't 3<Cleine ^ICrantóje leeót iedereen
PEPERSTRAAT i - TELi jon 26S80 - LEEUWARDEN e Zilver e Omega dealer
gasverwarming
oliestookinrichtingen
Wat u ook zoekt
geneesmiddelen
toiletartikelen
parfumerieën
of artikelen voor
babyverzorging
suikerpatiënten
of salons voor
gelaatsverzorging
manicure
STEEDS IS HET....
DROGISTERIJ
GEEFT WAARDEVOL
ADVIES
Peperstraat 12
Telefoon 26173
Bevrijd u« huisdieren van onge
dierte!
Was uw hond met Vlodoshanipöo
de shampoo met insecticide.
Behandel uw poes met Vlododex
en hond. kat en vogel met Dex
Derrispoeder. Verkrijgbaar bij
dieren/aken. Produkten van
Beaphar. Kaalte.
Ook voor pas
foto's het van
ouds bekendste
adres.
St. Jaoobsstraat 13
Leeuwarden
Telefoon 25396
moest eerst Stadhouder Graaf
Willem Lodewijk als erkend
vestingbouwkundige om advies
worden gevraagd?
Tenslotte tot dit laatste besloten,
kreeg de stedelijke regering in
1618 een nieuw versterkingsplan
in handen, dat - uitgevoerd,
zoals het op tafel lag - de stad
een geheel ander aanzien zou
geven.
BABBELTJES
OP DE BRUG
Volgens dit ontwerp immers zou
er een nieuwe gracht gegraven
moeten worden tussen de Wir-
dumerpoort en het Verlaat (aan
het eind van de huidige Wil
lemskade) en zouden er, ter
beveiliging van de oostkant van
de stad, nieuwe bolwerken moe
ten komen ten zuiden van de
Tuinster Waterpoort bij het
Droevendal en bij het Blokhuis.
Verder zou er nog een ravelijn
aangelegd moeten worden tussen
het Blokhuis en de Wirdu-
merpoort en voorzag het plan in
het vergroten en het verhogen
van de drie bestaande ravelijnen
voor de poorten, in het aan
leggen van drie enorme dwingers
aan de noordkant van de stad en
in het verbreden en het uit
diepen van de hele verde
digingsgracht om de stad heen.
In het voorjaar van 1619 sloeg
men voor dit omvangrijke werk
de hand aan de spa en begonnen
werd met het opwerpen van een
nieuw bolwerk bij de Oldehove
en het verbreden van de gracht.
Het vergroten van het ravelijn
voor de Lieve Vrouwenpoort
volgde nog in hetzelfde jaar: er
werd daarbij een lange houten
brug over de nieuw gegraven
gracht gelegd.
In 1621, het jaar, waarin het
Bestand eindigde, werd het
bastion aan de noordzijde van
de stad geheel weggegraven en
werden er ter weerszijden daar
van twee nieuwe bolwerken
opgeworpen: het ene bij het
huidige Kunstcentrum, het an
dere bij het huidige gebouw van
Openbare Werken.
TEGENSLAGEN
Bij het aanleggen van dit laatste
bolwerk, de Jacobijnerdwinger,
kregen de vestingbouwers met
lelijke tegenslagen te kampen,
want toen de dwinger al geheel
was opgeworpen, gleed een deel
van de grond weg in de gracht,
zodat de stoere gravers toen
En dit was de Wirdumerpoort
ter hoogte van het latere Hotel
Amicitia.
weer opnieuw konden beginnen.
Vlotter verliepen de werkzaam
heden aan de zuidkant van de
stad, waar tussen de Wir
dumerpoort en het Verlaat de
nieuw geprojecteerde, sterk
kronkelende gracht werd ge
graven en waar de Verlaats-
dwinger en de Zuiderdwinger
werden aangelegd; een omvang
rijk werk, dat in het begin van
1623 kon worden voltooid.
In datzelfde jaar werden de
Lieve Vrouwenpoort en het
daarbijbehorende Wachthuisnog
geheel vernieuwd, waarbij dit
bouwwerk met een spits torentje
bijzonder werd verfraaid.
Daarmee was evenwel het hele
versterkingsplan nog niet vol
tooid, want men was nog niet
toegekomen aan het opwerpen
van de nieuwe ravelijn tussen het
Blokhuis en de Wirdumerpoort:
dit zouden voor altijd schone
plannen blijven.
Wel werden in de periode tussen
1625 en 1631 de Hoekster- en de
Wirdumerwaterpoorten nog ver
nieuwd en versterkt, maar de
nieuwe bolwerken kwamen er
niet. zodat de stadsgracht, die
nu overal sterke kronkels ver
toonde, aan de oostkant van de
stad de oude, lineaalrechte vorm
behield.
Waarom het versterkingsplan
niet geheel werd voltooid, zal wel
voor eeuwig een raadsel blijven:
de bewaard gebleven resolu
tieboeken van de Magistraat
beantwoorden deze vraag niet.
Wellicht echter begonnen de
Leeuwarders de noodzaak van
een verdere versterking steeds
minder te voelen, toen de oorlog
tot op een zo grote afstand van
de stadsgrenzen verwijderd blëef
Fenno L. Schoustra