FA. ALEX COPINI juwelier Goud Uurwerken Foto Voko VAN VERDEDIGING GEBRACHT €Mg leeuw en iiesma De Vries 11 technisch installatie bureau leeuwarden - weerd 24 - tel. 35735* e centrale verwarming EN HET GROOT SCHAVERNEK houdt de portretfoto grafie in ere. 't 3<Cleine ^ICrantóje leeót iedereen PEPERSTRAAT i - TELi jon 26S80 - LEEUWARDEN e Zilver e Omega dealer gasverwarming oliestookinrichtingen Wat u ook zoekt geneesmiddelen toiletartikelen parfumerieën of artikelen voor babyverzorging suikerpatiënten of salons voor gelaatsverzorging manicure STEEDS IS HET.... DROGISTERIJ GEEFT WAARDEVOL ADVIES Peperstraat 12 Telefoon 26173 Bevrijd u« huisdieren van onge dierte! Was uw hond met Vlodoshanipöo de shampoo met insecticide. Behandel uw poes met Vlododex en hond. kat en vogel met Dex Derrispoeder. Verkrijgbaar bij dieren/aken. Produkten van Beaphar. Kaalte. Ook voor pas foto's het van ouds bekendste adres. St. Jaoobsstraat 13 Leeuwarden Telefoon 25396 moest eerst Stadhouder Graaf Willem Lodewijk als erkend vestingbouwkundige om advies worden gevraagd? Tenslotte tot dit laatste besloten, kreeg de stedelijke regering in 1618 een nieuw versterkingsplan in handen, dat - uitgevoerd, zoals het op tafel lag - de stad een geheel ander aanzien zou geven. BABBELTJES OP DE BRUG Volgens dit ontwerp immers zou er een nieuwe gracht gegraven moeten worden tussen de Wir- dumerpoort en het Verlaat (aan het eind van de huidige Wil lemskade) en zouden er, ter beveiliging van de oostkant van de stad, nieuwe bolwerken moe ten komen ten zuiden van de Tuinster Waterpoort bij het Droevendal en bij het Blokhuis. Verder zou er nog een ravelijn aangelegd moeten worden tussen het Blokhuis en de Wirdu- merpoort en voorzag het plan in het vergroten en het verhogen van de drie bestaande ravelijnen voor de poorten, in het aan leggen van drie enorme dwingers aan de noordkant van de stad en in het verbreden en het uit diepen van de hele verde digingsgracht om de stad heen. In het voorjaar van 1619 sloeg men voor dit omvangrijke werk de hand aan de spa en begonnen werd met het opwerpen van een nieuw bolwerk bij de Oldehove en het verbreden van de gracht. Het vergroten van het ravelijn voor de Lieve Vrouwenpoort volgde nog in hetzelfde jaar: er werd daarbij een lange houten brug over de nieuw gegraven gracht gelegd. In 1621, het jaar, waarin het Bestand eindigde, werd het bastion aan de noordzijde van de stad geheel weggegraven en werden er ter weerszijden daar van twee nieuwe bolwerken opgeworpen: het ene bij het huidige Kunstcentrum, het an dere bij het huidige gebouw van Openbare Werken. TEGENSLAGEN Bij het aanleggen van dit laatste bolwerk, de Jacobijnerdwinger, kregen de vestingbouwers met lelijke tegenslagen te kampen, want toen de dwinger al geheel was opgeworpen, gleed een deel van de grond weg in de gracht, zodat de stoere gravers toen En dit was de Wirdumerpoort ter hoogte van het latere Hotel Amicitia. weer opnieuw konden beginnen. Vlotter verliepen de werkzaam heden aan de zuidkant van de stad, waar tussen de Wir dumerpoort en het Verlaat de nieuw geprojecteerde, sterk kronkelende gracht werd ge graven en waar de Verlaats- dwinger en de Zuiderdwinger werden aangelegd; een omvang rijk werk, dat in het begin van 1623 kon worden voltooid. In datzelfde jaar werden de Lieve Vrouwenpoort en het daarbijbehorende Wachthuisnog geheel vernieuwd, waarbij dit bouwwerk met een spits torentje bijzonder werd verfraaid. Daarmee was evenwel het hele versterkingsplan nog niet vol tooid, want men was nog niet toegekomen aan het opwerpen van de nieuwe ravelijn tussen het Blokhuis en de Wirdumerpoort: dit zouden voor altijd schone plannen blijven. Wel werden in de periode tussen 1625 en 1631 de Hoekster- en de Wirdumerwaterpoorten nog ver nieuwd en versterkt, maar de nieuwe bolwerken kwamen er niet. zodat de stadsgracht, die nu overal sterke kronkels ver toonde, aan de oostkant van de stad de oude, lineaalrechte vorm behield. Waarom het versterkingsplan niet geheel werd voltooid, zal wel voor eeuwig een raadsel blijven: de bewaard gebleven resolu tieboeken van de Magistraat beantwoorden deze vraag niet. Wellicht echter begonnen de Leeuwarders de noodzaak van een verdere versterking steeds minder te voelen, toen de oorlog tot op een zo grote afstand van de stadsgrenzen verwijderd blëef Fenno L. Schoustra

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1974 | | pagina 11