FA- ALEX COPINI tuavelier ES" Ï™.CZT"
LEEUWARDENZO WAS HET
Het Friese Volkslied
tie lee it kv en tiesma
10
PEPERSTRAAT 11-TEL 26880-LEEUWARDEN Zilver Omtgo dtoltr
technisch installatie bureau
leeuwarden - weerd 24 - tel. 35735*
't 3ileine 3Crantóje leeót iedereen
centrale verwarming
gasverwarming
oliestookinrichtingen
DE WILLEMSKADE
(Vervolg van pagina 8).
het door Gysbert Japicx in de
17e eeuw begonnen werk tot het
scheppen van een (nieuw) Friese
literatuur ondersteund. Vooral
in de 19e eeuw kreeg zijn werk
door toedoen van de Franeker
hoogleraar Wassenbergh, veel
waardering en die waardering is
tot heden blijven bestaan. Zijn
dood werd in 1966 op grootse
wijze herdacht. Het zou te ver
voeren in dit artikeltje alle
Friese schrijvers en dichters te
noemen, die daadwerkelijk heb
ben bijgedragen tot de ontwik
keling van de Friese literatuur
en die grote schrijvers als Shake
speare, Keats en Kelly in het
Fries hebben vertaald.. De bij
alle Friezen bekende Waling
Dykstra en de Gebroeders Hal-
bertsma wil ik toch nog noemen,
evenals Pieter Jelles Troelstra,
die tot de grootste Friese
dichters mogen worden gere
kend. Daarnaast hebben vereni
gingen op literair en cultureel
gebied en de Fryske Akademy
veel bijgedragen tot het erken
nen van de Friese taal, die thans
een leerstoel heeft op alle Neder
landse Universiteiten, behalve de
Nijmeegse, en op enkele buiten
landse. Ons Fries heet in de
taalstudie het Westerlauwers
Fries, ter onderscheiding van het
Noordfries, dat in Sleeswijk
gesproken wordt, maar dat nooit
tot dezelfde ontwikkeling is
gekomen, door gemis aan inner
lijke behoefte en bij mijn weten
bestaat daar ook geen Fries
volkslied, dat zozeer de verbon
denheid van de Friezen met
elkaar en met hun geboorte
grond tot uitdrukking brengt.
Een lied, dat tot volkslied is
verheven geeft sterker dan welke
andere entiteit, zelfs dan de taal
zelf, aan dat een volk bij elkaar
behoort. In Amerika en Enge
land wordt practisch hetzelfde
Engels gesproken, toch zijn
Amerikanen en Engelsen twee
geheel verschillende volken. Het
zelfde geldt voor Duitsland,
Oostenrijk en het Duitsspreken
de sjedeelte van Zwitserland.
ONTROERING
Een volkslied, welk dan ook,
geeft mij altijd een gevoel van
ontroering, als het gezongen
wordt door een groep mensen,
die ter gelegenheid van een
bepaalde gebeurtenis behoefte
hebben om uitdrukking te geven
aan hun gevoel van saamhorig
heid in een bepaald opzicht. Die
saamhorigheid kan heel goed
bestaan, ook al maakt men
daarnaast deel uit van een groter
verband, waarin men met ande
ren harmonisch samenwerkt.
Vele Friezen hebben in de
Nederlandse samenleving be
langrijke posten vervult - er is
zelfs, naar ik meen, een Neder
lands ministerie geweest, waar
van meer dan de helft der
ministers Friezen waren - terwijl
ze toch hun "nationalisme" niet
prijsgaven. Ook in het bedrijfsle
ven en op het gebied van
wetenschap en kunst zijn er vele
Nederlanders, die daarnaast
Fries zijn gebleven. Als men ooit
tot een Europesche Statenbond
wil komen, zou men zich aan het
voorbeeld van Friesland kunnen
spiegelen, hoe men, met behoud
van eigen karakter, eigen taal en
eigen "nationalisme", toch tot
een geïntegreerd verband kan
geraken.
U ziet tot welke gedachten de
verheerlijking van een volkslied
kan leiden, maar ik meen te
mogen opmerken, dat deze
gedachten niet incohaerent zijn.
Het volkslied is symbool van
"nationalisme" en dit is tegen
woordig een door velen verfoeid
begrip. Ik ben het daarmede niet
eens. Ik heb tegen nationalisme
geen enkel bezwaar als het
wordt beleefd binnen de grenzen
van het gevoeglijke en rekening
houdt - zoals de Friezen binnen
de Nederlandse gemeenschap
doen - met de gevoelens van
anderen. En daarom moge het
Friese Volkslied tot ver in de
rondte blijven daveren als Frie
zen bij elkaar zijn en uitdruk
king willen geven aan hun
saamhorigheid.