fl^—i
HERINNERINGEN VAN ONDERWIEZER
AN DE VIEVERBUURTSKOAL
DRIE
KWART
EEUW
TERUG
VOOR
DE
KLAS
D'r verskient selden een Klein
Krantsje, dat niet een of andere
herinnering uut ut ouwe Liw-
wadden bij mij oproept of
opfrist. Want in ut geheugen
sakke ze soms ver weg of
verbleke ze. In dizze donkere
dagen voor Kerstmis, nou't
er buten niet veul te beleven is,
binne d'r een paar "ouwen van
- dagen" in har memorie an't
zoeken gongen-en ze kwammen,
daar was 't toch begin december
voor, bij Sinterklaas terecht. So
gong ut mij oek, De mooie foto
van de Vieverbuurtskoal, offici
eel Gemeenteschool no. 11 aan
de Oostersingel, en ut arige
stukje van mevr. Bul-Cornelisse
(KI. Kr. no. 249) hielpen mij
daarbij en brachten mij terug
nar de tied van 1902-1910, doe't
ik daar as jong onderwiezer met
h de Vlietster jeugd de boekjes van
"Ot en Sien", "Dicht bij huis" en
"De wereld in" van Ligthart en
Scheepstra las.
GROTE LUIFEL
feerst wat over de skoal, soas die
in 1902 nog was. Ik nim de foto
in dat Krantsje. De 6 lokalen
links van 'e voordeur binne d'r
in 1903/1904 bijbouwd. Daar
voor was er, krekt as bij de
Bewaarschool op 'e voorgrond
van de foto, bij de voordeur een
grote luifel, waar de kienders bij
regen onder skule konnen. Want
as bovenmeester bij de Ley vanaf
de Oosterkade, waar hij doedes-
tieds woonde, nar school gong,
dreef ie swaaiend met sien
wandelstok vanaf de ophaalbrug
over 't Vliet alle kienders, die't
onderweg waren, voor him uut.
Die vermaakten harren dan op't
speulplein, tot de skoal anging.
De skoal kreeg d'r in 1903/1904
zes lokalen bij, mar de luifel
verdween.
Tiedens de verbouwing wudde
een deel van 'e klassen onder
bracht op de Put, waar later het
arbeidsbureau was en 'n deel in
hulplokalen in de Zak, bij de
Sint Anthoniestraat.
Een lid van de Commissie van
Toezicht must bij de Ley spreke,
mar vond hem in geen van de
beide hulpgebouwen. Hij merkte
geestig op: "Dit is een mooie
rebus voor 'n sigarezakje: waar is
het hoofd, niet in de put en niet
in de zak."
Op bijna alle sigarezakjes ston
in die tied so'n raadsel.
Doe't de nije skoal opend wudde
in 1904, musten er oek meer
meesters en juffen benoemd
wudde. En daaronder- was oek
meester Kreger. Mevr. Bul-Cor-
nelisse noemt die en oek meester
Hogeveen. Uut die tied herinner
ik me 'n Dieuwke Cornelisse
en 't is zeer wel mogelijk, dat zij
dat is. As ze in 1905 voor het
Sinterklaasfeest nar de Harmo
nie gong, mut ze minstens in'e
4de klas seten hewwe; doe was ze
dan 10 jaar en nou dus 80. En
veul van har kammeraatskes
hewwee dan wel "het tiedelijke
met het eeuwige verwisseld."
Met de meesters en de juffen is
ut krekt so. Van die't op dizze
foto staan, sal ze er wel
verscheidene kenne, want Dwin
ger maakte hem in 1907 of 1908.
Ut binne, 1ste rij van links af:
Hogeveen, L. bij de Ley, J.
Zwaagstra, W. Kreger, G. Valk;
2de tij: S. Riemersma, A. Berge
nia (volontair), D. Piso, A. van
Dijk, B. Radersma, S. van Urk,
E. van der Laan, J. Bidt en
achteran alleen C. Postema.
OP 'E HEUVEL
De foto wudde nomen op'e
heuvel links van 'e skoal. Dizze
mooie helling met zware zilver
populieren wudde afgraven bij
de anleg van de verbiening
tuss,en de .Oostersingel en de
Bleeklaan. Op'e foto in no. 255
is dizze mooie boomgroep bij de
skoal nog te zien. In die tied
wudde de bloemisterij van Mau-
rer en de boomgaard van genier-
Dames, vlak bij de skoal oek
bouwterrein.
An al die vroegere collega's hew
ik prettige herinneringen, mar't
su te veul wudde, dat allemaal te
vertellen. Voor meester Riemers
ma 'n uutzondering. Hij was een
bijzonder gemoedelijke, rustige
man. Een tiedlang hew ik met
him in de Zak in één lokaal
werkt. As d'r us 'n erg lastige
jonge was, kon ie met 'n lachje
zegge: "ja meester, hij kost wat
skoalmeestersvet."
Bij 't personeel van School 11
mag ik "vrouw Jansen" niet
vergeten, de "skoalskoanmaak-
ster." Zij woonde in een huus
links teugen de skoal. Nooit hew
ik weer in een skoal werkt, waar
de lokalen so keurig skoanhou-
den wudden. In het ouwe
gebouw must ze in 'e winter voor
negenen zes van die groate hoge
kolomkachels ansette en in 't
nieuwe twaalf vulkachels bijvulle
ANHANKELUK
De jaren an'e Vieverbuurtskoal
binne de prettigste van mien
onderwiezerstied weest. Want de
jonges en meiskes van 't Vliet, de
Weerklank en 't Schoppershof
waren niet van'e makkelijkste.
mar as je't wat met hun viene
konnen, waren ze anhankelijk en
trouw.
en mudden cokes verslepe. Dat
betekende al- vroeg bij donker
beginne. Juffen, meesters en
kienders kwammen deur har
goeie zorgen in lekker warme
lokalen. Achteraf hulde an har 1
'n Voorgangster gooide d'r met
de muts naar. 'n Lid van 'e
Schoolcommissie kwam na een
klacht van 'e bovenmeester "eens
kijken" en vond het niet zo erg.
Bij de Ley sprong op een tabou
ret, so'n hoge zitplaats zonder
leuning voor de meester, deed
een zwaai met sien han boven
over de kast en zei: "ne, niet zo
erg", terwijl "het toezicht" ston
te proesten in het stof.
]"TT
- Ti
De eerste keer, dat ik het
Sinterklaasfeest metmaakte an
School 11 was in 1902. 't Vroor
dat ut kraakte en de kienders
waren deur en deur koud en met
hun knoffelige vingers konnen
ze hun nummerkes niet an'e
knoop van hun jas of mantel
biene, voor sofer ze die hadden,
't Feest, de uutdeling van'e
korfkes, had doe plaats in de
zalen van der Wielen in'e
Breedstraat. Al had ut veul van
'n bedeling, voor de meeste
kienders was't enige Sinterklaas
verrassing. De optocht daarheen
en 't gebeuren daarbinnen kan
ik niet beter beskrieve dan dhr.
G. de Vries in no. 255 deed en
mevr. Bul in no. 249.
IN DE LEER
De eerste sal denkelijk nog wel
wete wille, hoe't verder met
meester Nawijn ging. Een jaar
na 't gebeurde vertrok hij naar
Den Haag, getrouwd met een juf
aan dezelfde school, mej. P.
Meeth, bij de kienders evenge-
liefd as hij. Drie maanden vooraf
ben ik bij hem "in de leer weest"
en nam daarna de klas voor 3
maanden over. In sien plaats
wudde doe M. van Oosten
benoemd. Nadat ik van 1903 tot
en met 1909 oek aan School 11
(Vervolg op paginalO-