ELKE LEEUWARDER KENDE
DE MEELFABRIEK FORTUNA
'T KLEINE
KRANTSJE
PRO VIN CIENIEU W S
VAN VROEGER
WAAROM GEEN
ACCEPT
GIROKAARTEN
Uit de doos met Sniepsnaren
t 3^-leine 3^-rantóje leeót iedereen
WESm
m
Ii35?5fc
r- - _-x, 2£;.
V. Stoommeeifcrbriel^ Fortunac
voorh. SvPildens Kuipers JPeeuvP<rrden
We hebben weer eens een blinde greep in de Doos met Sniepsnaren gedaan en wat we bij het
omhooghalen in de hand hielden was een door de N.V. Stoommeelfabriek "Fortuna" uitgegeven
prentbriefkaart met daarop de bedrijfsgebouwen aan de Harlingertrekweg. De - niet gedateerde - kaart
geeft ons een aardig kijkje op een stukje oud Leeuwarden, dat nu helemaal veranderd is: de huisjes
rechts van de fabrieksgebouwen zijn er al lang niet meer, ook de woninkjes links bij het voormalige
Galgeveld, verdwenen uit ons beeld en nu maakt de huidige fabriek van Jongia op deze plaats een heel
andere indruk, dan de gebouwen van Fortuna toen.
De meelfabriek Fortuna werd in
1874 opgericht door de heren J.
Swildens en E.J. Kuipers, die
daarbij gebruik maakten van de
bekende windmolen Het For
tuin. Deze molen was een jaar
eerder van de Wirdumerpoorts-
dwinger (waar nu het Beursge
bouw staat) naar de Harlinger
trekweg verplaatst - naar deze
molen werd dus ook het nieuwe
bedrijf genoemd: Fortuna.
De zaak kwam snel tot bloei,
zodat de ondernemers de wind
kracht van de molen door
stoomkracht konden vervangen:
zo werd het Stoommeelfabriek
Fortuna. Bovendien werden er
voor de arbeiders woningen
naast gebouwd, zodat het bedrijf
uitgroeide tot een heel complex.
Aanvankelijk werden de zakken
meel met paard en wagen ver
voerd en dat kunnen we ook
aardig op deze foto zien: er
staan juist twee, ten dele beladen
wagens voor de deur.
Na de eerste wereldoorlog was
de directie van Fortuna er als de
kippen bij om werkeloos gewor
den Duitse legerwagens aan te
kopen - van die tijd af werd het
meel ook motorisch vervoerd en
oudere Leeuwarders weten dat
nog maar al te best, want erg
geruisloos ging dat niet.
Nu is er van de meelfabriek
Fortuna niets meer over: de
namen Swildens en Kuipers kent
niemand meer. de oude legerwa
gens zijn al tot stof vergaan, ook
de molen is - helaas - al heel
lang geleden opgeruimd. Sic
transit gloria
BRAND IN DE KERK TE
WARTENA.
Woensdagavond, tijdens het
Kerstfeest, ontstond brand in de
Ned. Herv. kerk te Wartena, wat
een paniek onder de aanwezigen
teweeg bracht. In de kerk waren
twee Kerstboomen opgesteld,
waarin waskaarsen waren ge
plaatst.
Rondom de Kerstboomen zaten
tal van kinderen, die de jCerstlie-
deren zongen, terwijl de geheele
kerk tot op de laatste plaats
bezet was. Tijdens het Kerstver
haal van mevrouw Bruins vatte
een der boomen vlam, wat zich
hoogst ernstig liet aanzien,
temeer toen ook het plafond
werd aangetast. Ondanks het
aanmanen van den voorganger,
ds. Bruins, tot kalmte, drongen
de aanwezigen elkander heftig
naar den uitgang, waardoor
eenige vrouwen onder den voet
raakten, doch wonder boven
wonder ongedeerd bleven.
De kinderen begonnen te schrei
en en te gillen, sommigen
kwamen met hun handen tegen
den kachel en kregen brandwon
den. Een der aanwezigen sloeg
eenige kostbaar geschilderde
ruiten in, teneinde de rook een
uitweg te doen vinden.
Met emmers water en een
brandspuit werd inmiddels het
vuur gebluscht, zoodat de scha
de niet groot is.
Het is te begrijpen, dat de
aanwezigen, vooral de kinderen,
hevig ontsteld de kerk verlieten
en het geheele dorp in opschud
ding is gebracht.
(1929).
Er schijnen nogal wat abonnees
te zijn, die zich afvragen,
waarom wij aan het eind van
ieder jaar voor het overschrijven
van de abonnementsgelden geen
accept-girokaarten gebruiken,
maar giro-stortingskaarten.
"Waarom gebruikt U geen ac
cept-girokaarten schrijven ze
dan op hun girostrookje. Of,
minder vriendelijk, "gebruik
toch accept-girokaarten
Wel, wanneer wij accept-giro
kaarten gebruikten, zouden al
die duizenden kaarten moeten
worden geadresseerd en seperaat
aan alle abonnees moeten wor
den toegezonden. Het is duide
lijk, dat dit een vrij kostbare
affaire is.
Veel goedkoper en veel eenvou
diger daarentegen is het systeem
van de giro-stortingskaarten, die
in alle kranten ingestoken wor
den. Wie zelf geen giro- of
bankrekening heeft kan er ge
bruik van maken, voor wie zelf
wel een girorekening of een bank
relatie heeft, vormt het kaartje
gewoon een aanwijzing, dat er
moet worden betaald.
Het enige voordeel van giro-ac-
ceptkaarten boven girostortings-
kaarten lijkt ons dit te zijn, dat
de abonnee z'n eigen naam en
adres niet meer hoeft in te
vullen: maar dat is toch maar
een kleine moeite dachten wij.
'T KLEINE KRANTSJE LEEST IEDEREEN
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er omheen.
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publici-
teitskantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Redactie, Administratie
en Advertentieafdeling:
Naast Emmakade 39 (Vre
deman de Vriesstraat 1)
Leeuwarden
Telefoon (05100) 20302
Postgiro 98 10 62
Bank: Rabobank
Geopend: van dinsdag
tot en met vrijdag, uit
sluitend 's morgens van
9 tot 12 uur.
's Middags en van za
terdagtot en met maan
dag gesloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland fl. 17,50
per jaar; voor het buiten
land: fl. 30,00 per jaar
Losse
haald fl
Per
voor
nummers: afge-
u 11. 1.00 per stuk
giro besteld: fl. 1,60
1 ex., fl. 2,90 voor 2
VUUI I II. W v KJ
ex., fl. 4,30 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje is alleen
mogelijk voor lezers, die
akkoord gaan met de
bepaling, dat het abonne
mentsgeld vooruit moet
worden voldaan.
Op de 1e februari dient
het abonnementsgeld
voor het dan lopende jaar
te zijn betaald.
Lezers, die zich niet tele
fonisch of schriftelijk,
maar per giro-overschrij
ving als abonnee aanmel
den, worden verzocht op
het girostrookje te ver
melden: Nieuwe abonnee.
Abonnees, die zijn ver
huisd, dienen er op te
letten, dat hun giro-over-
schrijvingskaart het nieu
we adres vermeldt - het
oude adres moet' worden
doorgehaald.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden
van de abonnee, voor wie
wordt betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor
het verhuizen worden
doorgegeven.
Abonnementen, die niet
voor 1 december zijn op
gezegd, worden automa
tisch verlengd.
