Hel gevaarlijkende
VLAK VOOR DE 0(
AJL
3 Februari 1939
Zes jongens door het
ijs gezakt
Twee hunner verdronken
Een paür nachten het nn
weer gevroren en ten gevolge daarv
leeft zich op de stilstaande watereu
dunne laag ijs gevo-md. Uiterar
leze nog lang niet dik genoeg, o
•innen looper of schaatser
groots
'f 3i(eine 3^rantóje leeót iedereen
t
VERMAAK VAN HET DO
KOSTTET
HET ACHTER ONS LIGGENDE WINTERTJE, DAT EINDELIJK WEER EENS WAT
IJSPRET BRACHT, HEEFT ONS DOEN DENKEN AAN EEN GEVAARLIJK VERMAAK,
DAT IN VROEGER JAREN DOOR EEN DEEL VAN DE JEUGD GRAAG BEOEFEND
WERD: HET DOORZETTEN, OF, ZOALS DE ECHTE LEEUWADDERS NATUURLIJK
ZEIDEN: HET DEURSETTEN - HET BEPROEVEN VAN DE STERKTE VAN HET IJS,
WANNEER HET AMPER GEVROREN HAD. TWEE, DRIE, OF SOMS NOG MEER
JONGENS, RENDEN DAN, HAND IN HAND, OVER DE IJSVLOER, WAARBIJ DE
GROTE BEKORING SCHOOL IN DE OMSTANDIGHEID, DAT HET EIGENLIJK NIET
VERTROUWD WAS, MAAR TOCH NET KON - HOE MEER HET IJS KRAAKTE EN
HOE MEER SCHEUREN ER ONTSTONDEN, HOE LEUKER HET WAS. HET LIJKT
ONS ZO TOE, DAT DEZE RISKANTE PRET, OOK AL DOOR EEN GEBREK AAN
WINTERS MET IJS, BIJ DE JEUGD VAN VANDAAG NIET MEER BESTAAT EN DAT
IS DAN MAAR GOED OOK, WANT IN HET VERLEDEN HEEFT HET DEURSETTEN
rAL TE VEEL SLACHTOFFERS GEEIST. EEN DRAMA, DAT VEEL OUDERE
STADGENOTEN ZICH STELLIG NOG HEEL GOED HERINNEREN, HEEFT ZICH
VLAK VOOR DE LAATSTE OORLOG VOLTROKKEN, TOEN ZES LEEUWARDER
JONGENS BIJ HET DOORZETTEN OP DE VIJVER BIJ DE BLEEKLAAN EN DE
VIJVERSTRAAT TE WATER RAAKTEN. VIER VAN HEN KONDEN MET DE
ALLERGROOTSTE MOEITE WORDEN GERED, MAAR VOOR TWEE VAN DIE
KNAPEN KWAM DE HULP TE LAAT: ZIJ SCHOTEN ONDER HET IJS EN
VERDRONKEN JAMMERLIJK.
Wij hebben het verslag van deze
tragedie, zoals het indertijd in
het Leeuwarder Nieuwsblad heeft
gestaan, uit onze archieven
opgediept - het is een triest
relafas van wat eens bittere
werkelijkheid was.
Een paar nachten heeft het nu
weer gevroren en ten gevolge
daarvan heeft zich op de stil
staande wateren een dunne laag
ijs gevormd. Uiteraard is deze
nog lang niet dik genoeg, om er
op te kunnen loopen of schaat
senrijden. Integendeel is thans
de grootst mogelijke voorzichtig
heid geboden; een vermaak als
het z.g. "doorzetten" is daarom
een waaghalzerij van de ergste
soort. Gisteravond is zulks weer
duidelijk gebleken.
Na het uitgaan van de school
aan de Oosterwingel ging een
groot aantal jongens op de vijver
in het plantsoen achter het
gebouw aan het doorzetten,
's Morgens was door het
personeel van de school nog op
het gevaarlijke van deze sport
gewezen, terwijl ook anderen
nog hun waarschuwende stem
hadden doen hooren.
Wat er precies is voorgevallen,
weet men uiteraard niet, doch op
zeker oogenblik bemerkte men.
dat alle jongens door het ijs
waren gezakt. Onmiddellijk wer
den pogingen gedaan, om hen
uit 't ijskoude water te redden;
een bewoner van de Vijverstraat
rende zijn woning uit, om telefo
nisch de politie en een dokter te
waarschuwen, enkele anderen
brachten een bootje, liggende bij
de garage van den heer Vening,
naar de vijver, teneinde zoo de
knapen te kunnen bereiken.
Intusschen had men de eersten
op het droge gebracht; één
hunner was nog zoo goed bij zijn
positieven, dat hij snel naar huis
liep. Ook twee andere jongens
bleken er vrij goed af te zijn
gekomen.
Drie echter konden pas worden
gered, toen de boot te water was
gebracht. Zij waren reeds bewus
teloos. Eén dezer, de ongeveer
tienjarige Marten Sinnema, wo
nende aan het Hoeksterpad, was
spoedig weer bij kennis en werd
per ziekenauto naar het Stads
ziekenhuis overgebracht. De bei
de anderen, de dertienjarige
Willem Stobbe, wonende in de
Nieuw-Amsterdamstraat en de
dertienjarige Willem Siksma,
wonende aan de Weg n. Cam-
buur, waren echter, nadat ruim
'n uur kunstmatige ademhaling
op hen was toegepast, nog niet
tot het bewustzijn teruggekeerd.
DE REDDING
Toen men bemerkte, wat er
gebeurd was, begon men van alle
kanten samen te stroomen.
Bewoners van de straten in de
omgeving, schippers en anderen
holden naar de plek, waar de
jongens met de dood worstelden.
Inmiddels waren de gebroeders
Folkert en Mindert de Vries,
wonende in een van de straatjes
van de Weerklank, die getuige
waren geweest van het ongeval,
met de eerste reddingspogingen
begonnen. Folker, die kon zwem
men, begaf zich tot aan zijn hals
toe in het water, doch slaagde er
niet in, de jongens te bereiken.
Zijn broer begaf zich daarop
naar den heer Vening, die een
garage bezit vlak bij het plant
soen. Beiden gingen naar de
vijver, waar men intusschen met
ladders en boomen pogingen
had gedaan om de knapen te
helpen.
Zoo had een van de jongens, die
aan het doorzetten had meege
daan, Teunis Hoekstra, wonende
Achter het Hoogpad, geprobeerd
met een haak zijn kameraadjes
EEUWi
nog teekencn
een injectie
werking te el
niet mocht g
jongen zuurst
dat het hppai
een uur heel
haling toegep
Willem Sik
'tien hem vn-
<?e tijd
v<*eljus thr
te hulp te komen. Echter zakte
hij daarbij zelf door het ijs, doch
was met behulp van een vaar
boom spoedig weer op het droge.
REDDERS TE WATER
De heer Vening poogde via een
andere ladder de vijf jongens te
bereiken; het ijs brak evenwel
toen hij aan het eind van de
ladder was gekomen, zoodat hij
zelf tot aan zijn middel in het
water zakte. Ook Minder de
Vries moest een poging om te
Was het hier maar bij gebleven: sneeuwbalgooien, een vrij onschuldig vermaak.
hulp te komen met een nat pak
bekoopen. Ijlings begaven de
heeren Vening en Mindert de
Vries zich toen naar de bleek
naast de garage, waar de heer
Vening een schouwtje had lig
gen. Dit werd over het hek van
de bleek heen getild, op een kar
gelegd en naar de vijver gereden.
Pas toen kon men de jongens,
waarvan er nog twee met ladders
en vaarboomen waren gered,
bereiken. Een hunner, de der
tienjarige Marten Sinnema, wo
nende aan het Hoeksterpad 31,
had men spoedig gevonden..Hij
dreef, met het hoofd naar bene
den, in de vijver. De beide
andere jongens haalde men pas
na twintig minuten op. Toen
men ging dreggen, bleek Willem
Siksma op de bodem van de
vijver te liggen, terwijl Willem
Stobbe half onder het ijs was
geschoten. Men poogde eerst
nog door de jongens te wrijven,
de levensgeesten te doen weer-
keeren, doch daar dit niet
baatte, werden ze in de school
gebracht, waar de heer L.
Hofman, uit de Vijverstraat,
geassisteerd door een dame,
begon met kunstmatige ademha
ling toe te passen. Marten
Sinnema was vrij spoedig weer
bij bewustzijn en werd naar het
Stadsziekenhuis overgebracht.
Zijn toestand was hedenmorgen
redelijk wel.
Willem Stobbe gaf, toen hij op
de wal lag, nog teekenen van
leven. Door middel van een
injectie trachtte een arts nog de
hartwerking te stimuleeren, het
geen hem echter niet mocht
gelukken. Een poging, om den