BERGKLOOSTER IN BERGUM
WAS EENS BELANGRIJK CONVENT
TOEN WE NOG OP DE SCHOOLBANKEN ZATEN
8
Xlcme X rar'öje .leeót iedereen
Op deze mooie schoolfoto de derde klas van de openbare lagere school in de
Schoolstraat in 1923 met de populaire juf de Hoop temidden van de kinderen. We
beginnen bij de bovenste rij en gaan, als vanouds, van links naar rechts: Froukje
Smid, Saapke Luik, een onbekende, Arie v.d. Roest, Albert Bergsma, Fedde van Dijk,
Alie Schotanus en Tjammie Rommerts
Op de tweede rij: Rinze de Jong, Siebren Weiland, Gerrit Johanna Kramer, Netty
Bergsma, een onbekende en Alie Struiksma.
De derde rij: Eerst weer een onbekende, dan Wietske Groen, Hennie v.d. Boogaard,
Minke Tiemersma, Alie Jongendijk, Edzer Tiemersma, Piet Tanja, Hans de Jong en
Rinse Kooistra.
Tenslotte zittend vooraan: Kees Pruis, Gijs Branderhorst, Stientje Henstra, Janke
Dekker, Joke Wiersma, Joukje Heerema en Atje Stoelwinder.
"Wie kan de vraagtekens oplos
sen aldus mevrouw Joukje
Spoelstra-Heerema en Piet Tan-
ja, die ons deze foto toezonden.
"Een heel bekende rubriek in
ons "Kleine Krantsje" met een
klasse-foto, waarop men zichzelf
terug ziet als kind van 8-9 jaar,
moet iets in je oproepen, zo
schrijven zij. "Mooie, maar mis
schien ook minder aangename
herinneringen aan die tijd. Niet
omdat wij nu in een "nostal
gisch" tijdperk leven, want
nostalgie is er altijd al geweest,
doch in de na-oorlogse jaren
misschien wat in verdrukking
gekomen.
Onze gedachten gaan dan vooral
uit naar onze lieve juf de Hoop
die, evenals op de foto, natuur
lijk het middelpunt van de klas
was en op haar rustige manier
haar best deed ons door de
eerste drie schooljaren heen te
helpen.
Want na 3 klassen kwam de
Meester.
Wie herinnert zich nog de grote
vreugde en vooral voldoening
van een kind dat bij de aanvang
van de seizoenen, lente, zomer,
herfst en winter, op de juiste dag
's morgens bij het binnenkomen
in de klas direct de vinger
opstak en zei Juf Juf
"vandaag begint de lente, of
zomer of herfst en niet te
vergeten de 'echte' winter.
Een nieuwe griffel met een
prachtige punt er op was dan de
beloning - nee, misschien wel
jammer, maar een "tuutsje" was
er destijds niet bij.
Wij zouden het bijzonder op
prijs stellen indien oud-klasge
noten zich nog andere voorvallen
van deze tijd kunnen herinneren,
en via het "Kleine Krantsje" dit
willen laten weten.
Natuurlijk is een rechtstreeks
briefje aan ons adres ook best.
Bovendien zijn er misschien
oud-klasgenoten welke alsnog
belang hebben bij een foto-af
druk. Deze kunnen dan door ons
ineens worden besteld, en zal
hierdoor de kosten wat "druk
ken".
Met onze hartelijke groeten aan
alle klas-genoten van 1923".
Tot zover mevrouw Spoelstra-
Heerema en de heer Tanja, die
bereikbaar zijn via 't Kleine
Krantsje of rechtstreeks op tele
foonnummer 33514, Bredero-
straat 16, Leeuwarden - dat is de
heer Tanja dan.
Ook Bergum behoort naar ik
dacht tot het gebied van de
lezerskring van 't Kleine Krant
sje voor Leeuwarden en de wijde
wereld er omheen.
In dit Bergum, hoofdplaats van
de Grietenij Tietjerksteradeel.
bevond zich eertijds het Berg-
klooster, een Convent van de
Orde der Reguliere Kanunnik
ken, gestichtdoor de Heilige
Augustinus en gewijd aan de H.
Nicolaes, patroon der zeevaren
den.
Het Bergklooster was in die tijd
een belangrijk Convent en er
werden vele gewichtige bijeen
komsten gehouden. De klooster
abten van het Bergklooster
waren bijzonder geleerde man
nen wier invloed in de Katholie
ke wereld van toen zeer merk
baar was. Zo tekende op 29 juni
1338 de abt van het Bergklooster
een stuk houdende verzoening
van de stad Groningen met de
Ommelanden die regelmatig op
voet van oorlog leefden.
In 1422 was het de Prelaat van 't
Bergklooster die het Verbond
tussen Schieringers en Vetko-
pers met zijn handtekening be
krachtigde en in 1462 werd door
de ingezetenen van Ooster- en
Westergo een samenkomst ge
houden in het klooster ter
sluiting van een onderling ver
bond.
Het Convent bezt uitgebreide
bezittingen in de provincie,
waarbij o.m. de stins Oud-Barra-
huis onder Wirdum, waar in de
14e eeuw de Landdagen van
Oostergo werden gehouden.
In 1570 werd bij de aanstelling
van de nieuwe Bisschop Cuneris
Petri te Leeuwarden, het Berg
klooster bij Pauselijke Bul bij
het Bisdom Leeuwarden inge
lijfd, zeer tegen de zin van de
kloosterlingen.
De nieuwe Bisschop deed op 7
maart 1570 zijn intrede in het
Bergklooster waarin hij ook zijn
intrek nam. De prior Johannes
Bernardus, hierover ten zeerste
ontstemd, stak zijn ongenoegen
niet onder stoelen en banken en
hij schreef persoonlijk een brief
aan de Landvoogd de hertog van
Alva waarin hij verklaarde dat
het Bergklooster onderworpen
was aan het Kapittel van Win-
desheim en dat wilde blijven
ook. De Bisschop evenwel legde
de prior een door Alva onderte
kend schrijven van 25 november
1569 voor, waarin werd bepaald,
dat het Bergklooster onderda
nigheid en gehoorzaamheid was
verschuldigd aan de Koning van
Spanje Philips II en aan
niemand anders. Als trouwe
onderdaan des Konings werd
van het Bergklooster onvoor
waardelijk gehoorzaamheid ge
ëist. Hét klooster werd dan ook
zonder meer bij het Bisdom
Leeuwarden ingelijfd.
Ter gelegenheid daarvan gaf de
Bisschop een groot en uitgebreid
gastmaal aan een aantal voor
aanstaande edelen en geestelij
ken.
Een van de eerste maatregelen
die de nieuwe Bisschop nam,
was het bij openbare veiling
verkopen van een groot deel van
(Vervolg op pagina 10).