DE FRIESCHE CLUB BESTAAT
DEZE MAAND DRIEKWART EEUW
MERKWAARDIGE SPORTVERENIGING
DE JAS
VAN JAN
9
t T-LCrantöje leótot iedereen
Wanneer dit nummer van, t Kleine Krantsje verschijnt zal een van de merkwaardigste Leeuwarder
sportverenigingen juist z'n vijf en zeventigjarig bestaan hebben gevierd. Het is de Friesche Club, een
sociëteit, waarin op het gebied van kaarten en biljarten krukken en cracks van beiderlei kunne verenigd
zijn en waarvoor ook nog wel verschillende heren trouw hun contributie zullen betalen zonder ooit een
'keu of kaart aan te raken. De Friesche Club, minder als kaart- dan ais biljartclub bekend, heeft een
eigen lokaliteit, die met de aanduiding Clubhuis te weinig eer wordt aangedaan - er is in heel Nederland
geen biljartvereniging, die kan bogen op het bezit van zo'n riant verenigingsgebouw als dat van de F.C.
aan het Ruiterskwartier tegenover de Harmonie.
(1916).
gebroeders de Boer aanv het
Ruiterskwartier, dan weer verga
derden of speelden ze in Het Hof
van Holland, bij Ph. Wagenaar.
in de Zuiderstraat, in Spoorzicht
bij Yke de Jong, in hotel
Centraal aan het Zaailand, bij
Boersma in het Friesch Koffie
huis of bij Vermeulen in het
Oranje Hotel.
In het oorlogsjaar 1916 kwam er
een eind aan dit nomadenbe
staan, toen de Friesche Club,
vooral dankzij de inspanningen
van de onvergetelijke voorzitter,
notaris Berghuis, een eigen ge
bouw kon betrekken en wel de
oude Stadsschouwburg aan het
Ruiterskwartier.
LOT UIT DE LOTERU
De vereniging trok daarmee een
lot uit de loterij, want terwijl de
oude schouwburgzaal geknipt
bleek om als biljartzaal in te
richten, kon de voorzaal als
kaartzaal worden bestemd en zo
kreeg de Friesche Club een
werkelijk uniek en intiem eigen
domein.
Vooral de biljartzaal bleef lange
jaren uitermate sfeervol, een
situatie, die helaas enigszins is
aangetast, eerst doordat de
bovenste van de twee galerijen
wegens bouwvalligheid moest
worden weggebroken, later door
dat de zaal gewoon te klein
bleek, waardoor ze in de richting
van de Ype Brouwersteeg moest
worden verlengd.
Een voordeel van deze laatste
verbouwing was de mogelijkheid
het aantal biljarts uit te breiden;
er staan nu twee grote en acht
kleine tafels. Op de beide grote
tafels wordt bijna uitsluitend in
de spelsoort -driebanden ge
speeld, hoewel dit driebandspel
ook op de kleine tafels steeds
populairder wordt.
Grote uitblinkers op het groene
Het was dus in 1901, dat deze
F.C. als "Friesche Biljart Club"
werd opgericht en dat gebeurde
op de vijftiende maart op een
bovenzaal van Hotel De Klande-
rij. Doel van het oprichten was
"het verheffen en veredelen van
het biljarten als sport".
In de eerste jaren van z'n
bestaan trok de Friesche Club
voor z'n wedstrijden en vergade
ringen van de ene zaak naar de
andere. Nu eens verzamelden ze
zich in De Roskam van de
In sombere gevangeniskleedij
staat de 52-jarige Jan D. voor de
heeren. Geboortig uit de Frie
sche zeestad Harlingen, is hij
geruimen tijd een zwerver ge
weest en maakte hij al verschei
dene keeren wegens landlooperij
kennis met de justitie.
Niet wegens de thans aan de
orde zijnde zaak zit bekl. in de
gevangenis. Een ander feit heeft
hem achter de sterke deuren
gebracht, die zich achter zoovele
verongelukte levens sluiten.
Het was den 3den December, 's
morgens 8 uur. Jan had den
nacht doorgebracht in het loge
ment van Aaltje v.d. Brug te
Leeuwarden. Bij het rijzen van
den morgen maakte hij zich op,
om te vertrekken.
Hij liep de gang door, naar de
buitendeur. Dicht daarbij hing,
in de gang, een bruine schouder
mantel, die Jans begeerte opwek
te. Hij stak zijn hand uit en
eigende zich het kleedingstuk
toe, dat hij bij koopvrouw
Monica in de Amelandstraat
voor 15 cents verkocht.
Het luttele bedrag had hij
gewonnen, ten koste 'van een
eerlijk geweten.
Bekl. hoort heden' 1 mnd.
gevang, tegen zich eischen.
laken waren in het verleden Jan
Wiemers (De Leeuw van Dok-
kum), Johannes Boelstra en Piet
.Zondervan; op eenzame hoogte
staat nu Henk van der Veer uit
Damwoude. Onder de opkomen
de jongeren zijn enkele veelbelo
vende krachten: Lex Andriessen,
Siep Braaksma, Eddy Geurtsen.
Overigens varieert de speelsterk-
te van de heren, die hier hun
best doen de ballen binnen de
banden te houden, van zo'n nul
komma vijf tot honderd in het
librewerk; ook in het kaderspel
worden door enkele bevoorrech
ten moyennes bereikt, waarvoor
ze zich niet hoeven te schamen.
In de kaartafdeling, die ook
geregeld gonst van het wedstrijd-
rumoer, komen zo nu en dan
eveneens coryfeeën naar voren,
die alom in de provincie uiter-
jartwereld kennen de Friesche
Club en roemen de bijzondere
sfeer, die hier heerst. Nog vers in
het geheugen ligt het kampioen
schap van Nederland ereklasse
driebanden, dat ter gelegenheid
van dit jubileum in de Club
gehouden is.
Het bestuur, dat bij de recente
feestviering alle loftuitingen over
zich heen heeft laten gaan,
bestaat uit de heren J. Plantinga,
voorzitter, Chr. Miedema, secre
taris, J. Veldkamp, penning
meester en K. Hoitsma, J
mate worden gevreesd. Kersverse
kaartkampioenen zijn de heren
Jan Beeksma en Piet Graafsma;
zij verwierven als leden van de
Friesche Club het Friese kampi
oenschap Hoofdklasse voor pa
ren.
Natuurlijk heeft de Friesche
Club in de loop der jaren tal van
tournooien georganiseerd en alle
groten uit de Nederlandse bil-
Jansma. D. Eisma en J. Steens-
ma.
Het aantal leden schommelt om
de vier honderd vijftig en daar
zijn ook een aantal dames bij.
Die plegen met de heren te
kaarten in de voorzaal; een heel
enkele maal kan in de biljartzaal
iemand van het zwakke geslacht
bewonderd worden, die zich dan
aan het spel met de ballen
waagt.
