WAS JAN HANNEMA KLEINSTE
MANNETJE IN FRIESLAND?
Admiraal TOM POUCE
'T KLEINE
KRANTSJE
(«fan Hannema)
met MINIATUUR-EQUIPAGE
3
ADMIRAAL TOM POUCE
De kleine heer Gerrit Keizer, alias Klaine Gerriet uit het Bildt, over wie wij de laatste tijd nogal 'wat
geschreven hebben, is niet de kleinste man van Nederland, zelfs niet de kleinste man van Friesland
geweest. Nadat wij een vorige maal al berichtten over uitermate geringe figuren uit het bnitenland, die
kleiner, dan Klaine Gerriet waren, kunnen we nu melden, dat een andere Fries aanzienlijk kleiner dan
Gerrit Keizer is geweest. Dat was Jan Hannema, eens in heel Europa bekend als Admiraal Tom Pouce.
centimeter lang was en slechts elf
pond woog!'
'Jan Hannema was', aldus de
heer Keikes, een goed gepropor
tioneerd parmantig mannetje.
Hij had een bijzonder charmante
manier van optreden, hij sprak
verschillende talen en nam
iedereen voor zich in'.
OP DE KERMIS
De kleine Hannema was in 1839
geboren in Franeker en in 1869
arriveerde hij, zo schreef de heer
Keikes ons, 'als de kleinste der
thans levende menschen' in een
prachtige miniatuur equipage op
de kermis in Leeuwarden, waar
men hem kon bewonderen - voor
een kwartje op de eerste, voor een
dubbeltje op de tweede rang. Er
werd van hem gezegd, dat hij
'meest alle hoven van Europa
bezocht'.
In Franeker heeft de heer Keikes
een vijf en twintig jaar geleden
nog gesproken met een mevrouw
A.Leicht-Massolt, van wier groot
moeder, mevrouw Massolt-Han-
nema, Tom Pouce een volle neef
was.
IN DE SCHORT
'Als kind' vertelde mevrouw
Leicht toen, 'heb ik haar vaak
over hem horen vertellen. Mijn
grootmoeder zei, dat hij zo klein
was, dat zij hem, toen hij al vijf
en twintig was, in haar schort van
haar huis meenam naar dat van
haar ouders. Hij zat dan met
vader, die toen nog een kind was,
op een stoeltje, dat op een tafel
stond, te spelen. Zijn oom, Pieter
Hannema, reisde met hem de
De formidabele Jan van Albert en kleine Seppe Toni.
De heer H.W. Keikes te Leeuwar
den, van wiens hand het volgend
jaar een nieuw boek zal verschij
nen (Waken en dromen in woon
wagens - de glorie, de zorg en de
hoop van circus en kermis) in
welke uitgave hij ook aandacht
aan dergelijke fenomenen be
steedt, stuurde ons het hierbij ge
reproduceerde fotootje van Ad
miraal Tom Pouce, een miniman,
die 'zeven palm oftewel zeventig
Jan Hannema, alias Admiraal
Tom Pouce.
kermissen af.'
Jan Hannema moet zijn loop
baan als Admiraal Tom Pouce
precies honderd jaar geleden, in
1876 hebben afgesloten; hij was
toen zeven en dertig jaar.
Misschien zijn er onder de
abonnees van 1 Kleine Krantsje
mensen, die meer weten van Jan
Hannema, alias Admiraal Tom
Pouce? We zouden het graag
willen weten.
Een zakformaat-man, van maar
negentig centimeter en dus ook
nog kleiner dan Klaine Gerriet,
was Seppe Toni uit Appelzell, die
we op de andere, bij dit verhaal
afgedrukte, foto zien. Hij staat op
een tafeltje plus een stoel en is
dan nóg kleiner dan de formida
bele heer met hoge hoed. En die
meneer is een landgenoot, Jan
van Albert, in de twintiger jaren
welbekend in Amsterdam.
Wie weet, w^t er van die
reusachtige Jan van Albert
geworden is?
Lammoraal Albertus Ae-
.melius Sluijterman 17-57 -
1838), zoon van de com
mandant van de lijfguar-
des van de Friese Stad
houder, opgegroeid in
Leeuwarden, later here-
boer in Jorwerd en ge
trouwd met Catharina
Lycklama a Nijeholt. hieldJ
van 1778 tot 1785 een
dagboek bij, waarin hij
het wel en wee van zijn
landelijk leven notuleerde.
Twee eeuwen later zijn z'n
aantekeningen voor ons
bijzonder interessant.
FEBRUARI 1780
Concoijmeester en ik samen
afgereekendt. Hij moest hebben
weegens een beest samen geslagt
teegens 64. is voor de helft 34.
Voor ons uijtgeschoten aan een
servijs, swart bont porseleijn 9.
Ons competeerde weegens de
huur van 't terp, voor ons 1/3
gedeelte/ 23-12-14.
Ds. Lauerman huijsbezoeking
gedaan.
Mijn vrouw en ik na de stad
gegaan en mijn vrouwtjelief goed
gekogt tot een halve rouwsak en
bestelt te maaken. Ik bij Neef de
Grietman Schepper geweest, en
aan deselve te kennen gegeeven
dat van intentie was, om mijn
vaanden te transporteren en mijn
dieshalven recommandeerde in
zijn protexie en heeft mij seer
chenereus geantwoord, dat hij
met al sijn hart mijn was toege
daan en dat ik verseekert konde
sijn, dat hij helpen soude, waar
hij kon.
Een brief van vader gehad, dat de
aminitiemeester Huber raads
heer is geworden en dat de Heer
en Neef Grietman M. Scheltinga
het aminitiemr.-plaats heeft te
begeven en off ik daar niet om
soude willen sollisiteeren.
Wij heeden een meijd gehuurd,
teegens Meij a.s. voor kleijne
boeremeijdt teegens 35 s'jaara,
zal zich Woensdag den 22 Februari a. s.
voorstellen te Doclcumin het Logement bij den
Heer LIJBERING-
op Donderdag 23 Februari te Kollum,
bij den Heer HOU WINK en
op Vrijdag den 24 Februari te Buiten
post bij den Heer SEMLER.
met name Ekjen, woont teegenw-
woordigbij Bijsitter Durk Douws
te Weijdum.
Hier het Nagtmaal des Heeren
gehouden. Wij s'middags na kerk
geweest.
MAART 1780.
Ik een brieff van Oom Sluyter-
man gehad, waarin ZWEdG. mij
kennis geeft, dat de Heer Colonel
van Haarsma niet teegens het
transport van het vendel soude
sijn.
In het boelgoed van de Heer
doctor Coulon gekogt een cana-
rijvogel met de kooij 7-5, een
paar tortelduijven en kooij 3-5.
Ik s'middags thuijs geweest en
een knegt gehuurd voor 98 en
een gulden hantgeld.
Een brieff uijt Mastricht ontvan
gen van een cadet van de
Artellerij, L.Paters, om mijn
vaandel te koopen.
Wij s'middags in de kerk geweest
en s'avonds in de categisatie, Do.
voor de laatste maal gecatigi-
seerd.
Ik met Meijntje Sjoerd gespro
ken over mijn boerkerij en
deselve aangenomen om alles
met voorkennis van mijn vrouw
tjelief te besorgen; een nieuw
blauw corsaije mantelsak thuijs
gekreegen.
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er omheen.
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publici-
teitskantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Redactie, Administratie
en Advertentieafdeling:
Vredeman de Vriesstraat
1 (Naast Emmakade 39)
Leeuwarden.
Telefoon (05100) 20302
Postgiro 98 10 62
Bank: Rabobank
Geopend: van dinsdag
tot en met vrijdag, uit
sluitend 's morgens van
9 tot 12 uur.
's Middags en van za
terdagtot en met maan
dag gesloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland fl.19,50
per jaar; voor het buiten-
land: fl. 35,00 per jaar.
Losse nummers: afge
haald fl. 1,00 per stuk.
Per giro besteld: fl. 1,80
voor 1 ex., fl. 3,20 voor 2
ex., fl. 4,70 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje is alleen
mogelijk voor lezers, die
akkoord gaan met de
bepaling, dat het abonne
mentsgeld vooruit moet
worden voldaan.
Op de 1e februari dient
het abonnementsgeld
voor het dan lopende jaar
te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van
lezers in het buitenland
moeten op de 31e decem
ber van het voorafgaande
jaar zijn betaald.
Lezers, die zich niet tele
fonisch of schriftelijk,
maar per giro-overschrij
ving als abonnee aanmel
den, worden verzocht op
het girostrookje te ver
melden: Nieuwe abonnee.
Abonnees, die zijn ver
huisd, dienen er op te
letten, dat hun giro-over-
schrijvingskaart het nieu
we adres vermeldt - het
oude adres moet worden
doorgehaald.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden
van de abonnee, voor wie
wordt betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor
het verhuizen worden
doorgegeven.
Abonnementen, die niet
voor 1 december zijn op
gezegd, worden automa
tisch verlengd.