LEEUWARDERS: MEER HUMOR
DAN ANDEREN?
'T KLEINE
KRANTSJE
HERINNERINGEN HENDRIK BURGER
3
Met of zonder
baard
"JOU HOVE NIET
OPPE BONKEN
TE TUTEN"
f 5-1 /sine T^rantcje leetf iedereen
Leeuwarder humor. - Bestaat er
een specifiek Leeuwardse hu
mor? Een mijner Leidse akade-
mievrienden - men noemde hem
Caput - was er vast van overtuigd.
Hij was Dordtenaar en verloofd
met een Leeuwardse schone. Hij
vond zijn in Leeuwarden gedane
ontdekking telkens weer beves
tigd in het gezelschap van een
paar oude, uit Leeuwarden
afkomstige studiegenoten, met
wie hij 's zomers na den eten een
kopje koffie placht te drinken,
achter in de tuin van Zomerzorg.
Men had daar een uitzicht over
een grasland en, schuin naar
links een kijkje op het spoorweg
station. Van de mij door hem
meegedeelde staaltjes van Leeu
wardse humor heb ik er een paar
onthouden: De trein uit Haarlem
komt luid hijgend binnen, eerst
in snel tempo: hh, hh, hh, dan
langzamer: hhh, hhh, hhh, hhh,
om ten slotte met een diepe zucht
stil te staan. "Hè", zegt een der
Zijn de Leeuwarden humoris-
tischer dan anderen?
oud-Leeuwarders, "ik bin blied
for him dattie d'r is." Een ander
zegt: "Hewwe jimme sien wat 'n
mooie bloemen prefesser Ten
Brink foor sien glazen het? -
"Ja", zegt de ander, "ik hè se sien,
maar dat binne sien mooiste
bloemen niet, want dat binne
sien dochters". Caput was, met
vakantie, in Dordrecht op een
familiedineetje. Hier gebeurde
het, dat een kat de kamer binnen
kwam lopen en, voor de ogen der
gasten, iets onbehoorlijks deed
op het gebloemde vloerkleed. De
"Wat zijn die eieren klein
vandaag" zegt pas getrouwd
vrouwtje bij de winkelier. "Vindt
U?" komt het antwoord, "ik heb
ze zo van de kippenboer
gekregen". "f4ou" zegt het vrouw
tje, "dan heeft hij ze zeker te*
vroeg uit het hok gehaald".
te hulp snellende bediende zei,
vergoelijkend glimlachend: "de
bloemen moesten een beetje
water hebben". Leeuwarder hu
mor! denkt Caput en na tafel
vraagt hij de bediende, waar deze
thuis hoort. - "In Leeuwarden,
méneer".
Ik ben niet - en ook Caput was
dat niet - in staat de kentekenen
van de specifiek-Leeuwarder hu
mor anders te omschrijven dan
als gemoedelijk. Zeker hoort
menige, helaas verloren gegane
opmerking van onze Leeuwarder
juf in deze groep thuis. Ik her
inner mij alleen, dat toen een der
onze, na zijn verloving, mét va
kantie in Leeuwarden terug
kwam en, met trots het portret
van zijn aanstaande vertoonde,
juf haar gelukwens aldus uitte:
"nou jonkje, jou kanne blied
weze; jou hoeve teminsen niet
oppe bonken te tuten." Ook de
titel "broekopbienster" in de
school van Hutsemuts en Brols-
ma's term "duumdrukkerspa-
pierke" voor het persoonsbewijs
mogen tot deze rubriek worden
gerekend.
Leeuwarder humor wordt niet
ten beste gegeven om iets geestigs
te zeggen. Hij ligt vanzelf in de
gemoedelijke verteltrant opgeslo
ten. Zo laat Eeltje Halbertsma
(1836) de vader van het St. An-
thonygasthuis de lekker ver
warmde "treemter" binnentreden
met de woorden: 't Friest dat 't
ongelt; it sit hier 41 so warm as in
'n Poolse sleed." Johan Winkler
beschrijft (1900) een geschil
tussen het gemeentebestuur van
Leeuwarden en dat van andere
steden aldus: "Dat gaf fan seis 'n
hopen roezje onder 'e lui en 'n
hopen geskrief en gewrief onder
'e heeren. Want sien, ieder bleef
fansels stief op sien stuk staan;
dat is 't oude Friese gebruuk soa
en daar mut m'ien dan oek an
houde; is 't nou waar of niet".
Ook de reeds genoemde Friese
term: 't skeelt soa feul niet", als
men bedoelt: 't is prachtig",
heeft een humoristische tint. In
plaats van "wat heerlijk weer!"
zegt de Fries: 't kon wel
minder".
In het oudste Stadfriese ge
schrift, Jeltema's "Vermaak der
Slagterij" (1768), krijgt de hoofd
persoon van zijn zwager het
aanbod, hem op een goedkope
manier aan vlees te helpen. Hij
antwoordt niet: "Hartelijk dank!"
maar: 'k Mut bekenne, dat jouw
priszentatie frij skiklik is", en als
een buurman hem voorstelt
tezamen een koe te slachten, zegt
hij: "Buurman, dat kan mij niet
skeele", bedoelende: "daar ben ik
geweldig blij mee". En Rikus, de
hoofdpersoon in Brolsma's "Ge
sprekken op de brug", wordt, bij
zijn derde lustrum als brugbe-
zoeker, aldus gelukgewenst:
"Nou, ik wil jou niet in jouw
gezicht prize, mar der binne wel
beroerder".
De school van De Ruijter. - In
September 1870 ben ik op de la
gere school gekomen. Ik was vijf
jaar; in November zou ik zes wor
den. Als de Benjamin van de
school werd ik bij mijn binnen
komen, onder geleide van broer
Adriaan, door een aantal lachen
de mannen enigszins als een be
zienswaardigheid verwelkomd.
De school lag aan een pleintje,,
dat nog altijd de wijdse naam
draagt van Toernooiveld, een
herinnering aan stadhouder Wil
lem Lodewijk's "ren- en piquers-
plaetze" op het terrein van de
tegenwoordige Prinsentuin.
De heer Burger noemt in deze herinneringen even het Sint Anthony Gasthuis. W(J publiceren er nu twee
oeroude foto's van, beide in de tuin gemaakt. Let op: er wordt nog uit de lange Goudse gerookt!
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er omheen.
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publici-
teitskantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Redactie, Administratie
en Advertentieafdeling:
Vredeman de Vriesstraat
1 (Naast Emmakade 39)
Leeuwarden.
Telefoon (05100) 20302
Postgiro 98 10 62
Bank: Rabobank
Geopend: van dinsdag
tot en met vrijdag, uit
sluitend 's morgens van
9 tot 12 uur.
's Middags en van za
terdag tot en met maan
dag gesloten-
Abonnementsprijs:
voor Nederland fl. 19,50
per jaar; voor het buiten
land: fl. 35,00 per jaar.
Losse nummers: afge
haald fl. 1,00 per stuk.
Per giro besteld: fl. 1,80
voor 1 ex., fl. 3,20 voor 2
ex., fl. 4,70 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje is alleen
mogelijk voor lezers, die
akkoord gaan met de
bepaling, dat het abonne
mentsgeld vooruit moet
worden voldaan.
Op de Ie februari dient
het abonnementsgeld
voor het dan lopende jaar
te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van
lezers in het buitenland
moeten op de 31e decem
ber van het voorafgaande
jaar zijn betaald.
r
Lezers, die zich niet tele
fonisch of schriftelijk,
maar per giro-overschrij
ving als abonnee aanmel
den, worden verzocht op
het girostrookje te ver
melden: Nieuwe abonnee.
Abonnees, die zijn ver
huisd, dienen er op te
letten, dat hun giro-over-
schrijvingskaart het nieu
we adres vermeldt - het
oude adres moet worden
doorgehaald.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden
van de abonnee, voor wie
wordt betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor
het verhuizen worden
doorgegeven.
Abonnementen, die niet
voor 1 december zijn op
gezegd, worden automa
tisch verlengd.
