VOOR ONS ALS JONGENS WAS
LEEUWARDEN EEN ZALIGE STAD
Vmi <U rechter
T KLEINE
KRAHTSJE
Herinneringen Hendrik Burger
Mi?f'
'f ^.rant^ie leeM iedereen
:-y
Met genoegen vervolgen wij hier
bij de herinneringen van Hendrik
Burger aan het Leeuwarden van
zijn jeugd.
Voor jongens was Leeuwarden
een zalige stad. Niet te groot en
niet te klein. Niet te groot: men
kende alle personen van belang;
men leefde mee met al wat er in
de stad gebeurde en - waar men
ook woonde - binnen het kwartier
kon met buiten zijn bij de
weilanden. Niet te klein: deze
stad leefde;het meest op Vrijdag.
HEEL FRIESLAND
Dan kwam heel Friesland in
Leeuwarden saam; dan was er
een drukte van belang; de stad
vol met boeren en boerinnen; de
grachten vol met schepen. En
dan - in welke andere stad stond
zulk een reusachtig plein als het
Zaailand geheel ter beschikking
van de schooljeugd.
Troelstra noemt in zijn gedenk
schriften Leeuwarden een stijve
Naar buiten: bij voorkeur langs de begraafplaats naar de Drie
Ducatons....
stad. Zij had het karakter van
vorstelijke residentie nog niet
verloren. Hij verdeelde de bevol
king in vier grote groepen: 1. De
leidende kringen, deftig en
hooghartig, hun verzamelpunt
was de Grote Sociëteit; 2. De
deftige burgerij, punt van samen
komst de Sociëteit Amicitia; 3. de
kleine burgerij en 4. de loonar
beiders van wie destijds nog geen
politieke invloed uitging. Oude
Leeuwarders maakten een veel
fijnere onderscheiding. Zij wisten
de bevolking der stad in 28
standen te rangschikken. Geluk
kig drong tot ons dat klassenge-
doe niet door, al was ook de
school van De Ruyter officieel
een "gemeenteschool voor jonge
heeren". Het jongeheerschap
werd bepaald door het school
geld. Het was de school voor de
jongens van Troelstra's stand 1
en 2; maar in de school zelf - en
ook later op de burgerschool en
het gymnasium - bestond geen
verschil van stand. Ook had
iedereen toegang tot de Leeu
warder Vélocipède-club, waar
over de toelating van nieuwe
leden met bruine- en witte bonen
werd gestemd, maar waar nooit
een candidaat werd afgewezen.
Daarentegen werden tot de
kinderbals, die 's winters door
voorname families werden gege
ven, alleen de kinders van
Troelstra's groep 1 uitgenodigd.
Buiten de school genoot de
Leeuwarder jeugd van een haast
onbeperkte vrijheid. Alleen de
politie vormde, preventief een
rem. Toch herinner ik mij één
geval, waarin de eerbied voor de
politie uit het oog werd verloren.
Het was op het Zaailand. Eén uit
een groepje jongens had gezon
digd; althans een op een afstand
staande agent haalde zijn aante
kenboekje en potlood te voor
schijn en riep dreigend: "Jij ken
ik". "Hèèèè", spotte de jonge, "hij
zeit jij ken ik." Hierop de agent:
"Wil je wel eens ophouden met te
roepen hij zeit jij ken ik." En toen
de jongens: "Hèèè, hij zeit, wil je
wel eens ophouden met te
roepen: hij zeit jij ken ik";
waarop weer de agent: "Wil je
wel eens..." en zo voort.
DRIE DUCATONS
Buiten - Bij voorkeur ging het
langs de begraafplaats naar de
Drie dukatons, van waar een
voetpad door de weilanden, om
talloze hekken heen, eindeloos
ver voortliep, evenwijdig aan de
Stienser straatweg. Of door de
Schrans, in de richting van
Goutum. Hier bloeiden aan de
slootkant, in sprookjesachtige
omgeving, vergeetmijnietjes en
kleine viooltjes. Een feestelijke
daad was het, met een grote bos
lichtpaarse pinksterbloemen
thuis te komen.
Met schepnetjes vingen wij
watergedierte: visjes, salaman
ders en grote, zwarte watertorren.
Ik heb een aquarium gehad
(verjaarsgeschenk): een wijde
glazen kom, waarin vele kleine
visjes door gebrek aan lucht en
voedsel jammerlijk zijn omge
komen. Wel heb ik soms door
een pijpesteel luchtbelletjes door
het water geblazen; maar een
afdoende voorziening is dat niet
geweest.
EIERS ZOEKEN
Eens in mijn leven heb ik - bijna -
kievitseiers gevonden. Het was
nog in mijn lagere-school-tijd dat
er een livreibediende aan ons
huis kwam vragen of de jonge
heer Hendrik plezier had om
Zaterdagmiddag met de jonker
te gaan kievitseiers zoeken. Het
gezelschap zoekers bestond,
behalve uit ons tweeën, uit twee
grote mannen: de koetsier en de
palfrenier, niet in uniform, die
ieder een polsstok droegen.
KOPJE ONDER
Ergens op de Marsumerdijk ging
het langs een hek het weiland in;
toen nog om een paar hekken
heen, totdat wij aan een brede
sloot kwamen, waar overheen
moest worden gesprongen. Ik
kwam op de rug te zitten van de
zwaar gebouwde koetsier, mijn
vriendje op de rug van de
palfrenier. Zij drieën kwamen
over de sloot heen, maar daar
onze pols brak, kwam ik midden
in de sloot terecht en ging kopje
onder. Toen ik weer boven kwam
stonden tot mijn ontzetting, onze
beide begeleiders met open
monden hard te lachen. Hiermee
was het avontuur ten einde en
ging het huiswaarts. Op de
Nieuwstad bij het huis der
familie aangekomen, hebben wij
nog naar zijn moeder gezocht,
maar daar zij niet thuis was, kon
ik niet, zoals het had behoord
"voor het plezier bedanken". De
Vervolg op pagina 10
Geen tandarts
Voor de heeren treedt Mozes van
K., 26 j., tandtechnicus te
Leeuwarden. Hij wordt er van be
schuldigd, buiten noodzaak na
een inspuiting aan W. Schaafsma
twee kiezen te hebben getrokken,
zonder toegelaten te zijn tot de
beoefening van de tandheelkun
de. De behandelde moest 3,-
betalen.
Bekl. ontkent heften laste geleg
de. Hij heeft onder leiding van
een bevoegde een bepaalde opge
dragen handeling verricht.
Hij verzocht uitstel, daar zijn ver
dediger beter latér voor hem kan
optreden. Daar de getuige
Schaafsma niet aanwezig is,
stemt de kantonrechter in. een
uitstel van 14 dagen toe.
(1916)
Welke andere stad had zoM reusachtig plein ter beschikking van de schooljeugd als Leeuwarden
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er omheen.
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Pubfici-
teitskantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Redactie, Administratie
en Advertentieafdeling:
Vredeman de Vriesstraat
1 (Naast Emmakade 39)
Leeuwarden.
Telefoon (05100) 20302
Postgiro 98 10 62
Bank: Rabobank
Geopend: van dinsdag
tot en met vrijdag, uit
sluitend 's morgens van
9 tot 12 uur.
's Middags en van za
terdagtot en met maan
dag gesloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland fl.19,50
per jaar; voor het buiten
land: fl. 35,00 per jaar.
Losse nummers: afge
haald fl. 1,00 per stuk.
Per giro besteld: fl. 4,80
voor 1 ex., fl. 3,20 voor 2
ex., fl. 4,70 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje is alleen
mogelijk voor lezers, die
akkoord gaan met de
bepaling, dat het abonne
mentsgeld vooruit moet
worden voldaan.
Op de 1e februari dient
het abonnementsgeld
voor het dan lopende jaar
te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van
lezers in het buitenland
moeten op de 31e decem
ber van het voorafgaande
jaar zijn betaald.
Lezers, die zich niet tele
fonisch of schriftelijk,
maar per giro-overschrij
ving als abonnee aanmel
den, worden verzocht op
het girostrookje te ver
melden: Nieuwe abonnee.
Abonnees, die zijn ver
huisd, dienen er op te
letten, dat hun giro-over-
schrijvingskaart het nieu
we adres vermeldt - het
oude adres moet worden
doorgehaald.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden
van de abonnee, voor wie
wordt betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor
het verhuizen worden
doorgegeven.
Abonnementen, die niet
voor 1 december zijn op
gezegd, worden automa
tisch verlengd.
