OUDE STRAATNAMEN HERINNH AMBACHTSLIEDEN VAN w. Fa.H.WIELINGA&zN XT MEI WAH Verlovings- en trouwkaarten 6 SPECIAAL BEDDENHUIS ^^.leim ranttje leeot iedereen Er zijn ooit in Leeuwarden tal van straten en stegen geweest, die werden genoemd naar de ambachtslieden, die er in woonden of werkten. De meeste van de?e doorgangen in ons stratennet zijn in de loop der jaren gesaneerd of raakten onbewoond en gaven met hun bestaan ook hun namen prijs; van slechts enkele, mogen we verwachten, dat ze Hun "ambachtelijke" naam nog lang zullen handhaven. De Korfmakersstraat, de Speelmansstraat, de Slotmakersstraat en het Schoenmakersperk zijn de bekendste van de naar ambachtslieden genoemde straten, die tot dusver bleven bestaan en die hun naam tot in lengte van dagen wel zullen houden ook. "by Galeyen aan den breden Straete" genoemd. In 1594 komt de naam Corfmakersstraat voor het eerst voor - in de zestiende en zeventiende eeuw hebben er ver schillende korfmakers gewoond. De muzikant Ghysbert Speelman is waarschijnlijk de naamgever van de Speelmansstraat geweest. In stukken van 1473 komt de aanduiding Spylmannastreeta voor; in 1526 is er sprake van "ene steede nu ledich leggende ende voermaels een huys op staende daer Ghysbert Speelman in plach te woenen". In de Slotmakersstraat (1546 Sloetmakerssteyge, 1589 Sloedt- makersstraet) hebben natuurlijk slotenmakers gewoond. In ieder geval woonde er in 1600 nog een: de slotmaker Sybe Watzesz. Van de verdwenen straatjes en steegjes kunnen we er enkele noemen, waarvan de namen de Leeuwarders van nu onbekend in de oren klinken - al lang geleden zijn ze in het vergeetboek ge raakt. Want wie hoorde er ooit van het Zeepziederssteegje, van de Kete- laarssteeg, van de Touwpluizers- hoek en van de Bouwmeesters- steeg om nog maar te zwijgen over het Kaarsm akerssteegje en de Pompmakersstraat. De Speelmansstraat, gefotogra feerd, toen er nog mensen woon den en werkten. Bekender voor de meesten van ons zijn nog niet zo lang geleden verdwenen of fragmentarisch zelfs nog bestaande straatjes als de Pijpbakkerssteeg, de Schip- perssteeg en de Pottebakkers- plaats. De Korfmakersstraat werd in het midden van de zestiende eeuw "de Brede Strate bv Galeven" of SCHOENMAKERS De naam van het Schoenmakers- perk herinnert ons aan de tijd, toen de schoenmakers hier hun leer nog looiden. Het schoenma- kersgilde pachtte deze nog onbe woonde en afgelegen ruimte van de kerk van Oldehove en de schoenmakers maakten er een afrastering omheen met een poortje, waarop schoenmakers- en looierswerktuigen waren afge beeld. De stenen met deze afbeel dingen kunnen we nog altijd terugvinden in een poortje aan de Groen eweg. Het Zeepziederssteegje, dat we net al even noemden, kreeg in 1845 de naam Vermaningsteeg en deze steeg bestaat - overigens zonder de aanduiding - nog steeds: ze loopt van de Nieuwe- stad in de richting van het Ruiterskwartier, evenwijdig aan de Wirdumerdijk. De Ketelaarssteeg, ook al zo'n onbekende naam. was eertijds CHINEES INDISCH RESTAURANT Winkelcentrum Bilgaard, tel. 05100-63900 Leeuwarden. UITSTEKENDE KEUKEN NETTE BEDIENING Ook kunt U de gerechten afhalen Geopend van 10.30-22.00 uur. VOOR KOMPLETE SLAAPKAMERS SLAAPKAMERAMEUBLEMENTEN MATRASSEN - DEKENS - LEDIKANTEN OUDE OOSTERSTRAAT 10-12 LEEUWARDEN TEL. 26398 Drukkerij Kuiper Leeuwarden Eewal 82 tel. 28234 aan het Vliet bij de ook al lang verdwenen Witte Brug en de Touwpluizershoek moeten we zoeken in dezelfde hoek van de stad: het was de oude naam voor de Poppebuurt, welke benaming men in 1877 veel beter vond klinken. Van de Bouwmeesterssteeg, die aan de Tuinen lag, mogen we ons afvragen of hier inderdaad bouw meesters woonden of dat wellicht een meneer met deze naam voor de aanduiding verantwoordelijk was, zoals dat bijvoorbeeld ook het geval was met straatnamen als Reigerplein en Vonkebuurt, het plein genoemd naar Timo- theus Reiger, die er het huis De Reiger bouwde, het buurtje ge noemd naar een Jacob Vonk, die hier zeven woninkjes bouwde. Wel mogen we aannemen, dat er gen of meer kaarsenmakers woonden of werkten in het Kaarsmakerssteegje aan de Voorstreek (naast de ingang tot de Bonifatiuskerk) dat later de naam van Collegiesteeg kreeg. En in de Pompmakersstraat heeft omstreeks 1840 stellig een vertegenwoordiger van dit mooie ambacht gewoond - sinds 1843 kennen we de steeg als Bonte- papesteeg en die naam droeg dit verbindingsstraatje tussen de Grote Kerkstraat en de speel-, mansstraat in vroeger eeuwen ook al: in 1590 was het Bonne- papesteeg en in 1829 Bonuspa- terssteeg. PUPBAKKERS De Pijpbakkersteeg, waarover we het al even hebben gehad, als een van de bekendere straatnamen, liep van de Tuinen naar de Amelandsstraat. Hier werden weleer natuurlijk tabakspijpen gemaakt. In 1736 heette de steeg Piepmakerssteygh, daarvoor (1688) Koesteeg, naar de Brouwe rij De Koe, die hier stond, en tenslotte weer Pijpbakkerssteeg. Ook de Schipperssteeg lag (en ligt nog) aan de Tuinen, maar dan aan de andere kant - de steeg loopt evenwijdig aan de Ooster kade in de richting van het Droevendal. Overigens past deze steeg eigenlijk niet in het kader van dit verhaal: er hebben hier geen (oud) schippers gewoond, maar de steeg is waarschijnlijk Een sfeervolle plaat van het Schoenma Lezers klomm "Meyer en Schaafsma". Hij vroeg den heer Schaafsma, zijn boeken te willen verkopen. Deze, begrijpende oude heer, zei met een ernstig gelaat, "zet daar maar neer", denkend pa komt \yel. De jonge man reed naar de H.B.S., deed daar de ^ovenge noemde boodschap, die op de maandag daarna zo diep zou ingrijpen in 't gesprek der andere jongens en ook der leraren. Onze jongeling, nog vol wrok, fietste in één stuk door naar Oldelamer en zei tegen zijn ALLES WAT Op een maandagmorgen van der jaren 1914-1917 stond op bord in onze klasse geschre (van de R.H.B.S.) Weest geg van F.Heida. Van deze jon heb ik nimmer wat gehoord vernomen. Van bevriende heb ik eens vernomen, dat n wennen aan het level Leeuwarden. Hij vooraanstaande pla Uit 1 Kleine Krantsje nr. 1

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1977 | | pagina 6