VOOR VEERTIG CENT BESSENWIJN
BIJ KRUIDENIER OP DE HOEK
'T KLEINE
KRANTSJE
HERINNERINGEN HENDRIK BURGER
Fa. J. Kruize en Zn.
REFORMPRODUCTEN
EN SPECIALITEITEN
3
En een héél prettig
adres voor
Societas Corantalia. - De 28e ja
nuari 1880 is te Leeuwarden door
een paar burgerscholieren opgericht
de vereniging Societas Corantalia.
Twee schriften met de bijgehouden
reglementen zijn nog in mijn bezit.
De vereniging stelde zich tot doel:
"in het bezit te geraken van een
prachtige verzameling couranten en
daardoor de kennis der geschiede
nis, zowel binnen- als buitenland-
sche, der letterkunde, der politiek
enz. in Nederland aan te kweeken".
GEWELDIGE GROEI
Het op die dag vastgestelde Regle
ment ("Staatsblad No. 1") hield
rekening met een geweldige groei
der vereniging: Er zou een hoofd
bestuur zijn en een bestuur, voorts
leden, eereleden, hoofdagenten,
onderafdelingen, zelfs een vereeni-
ging van te Leeuwarden gevestigde
hoofdagenten. Er waren echter nog
maar twee leden; althans het Reg
lement is ondertekend: "J. U. v. L.,
praeses; H. B., ab-actis; J. U. v. L.,
Ie quaestor; H. B., 2e quaestor; H.
B., vijfde lid!" In de talrijke verga
deringen, die in het eerste jaar zijn
gehouden, werden nog een elftal
Besluiten en Reglementen vastge
steld waarin telkens weer wijzigin
gen zijn aangebracht. Ieder halfjaar
was er nieuwe bestuursverkiezing.
De middelen, die de vereniging ter
bereiking van haar doel aanwendde,
waren: "A. wettige, B. onwettige
middelen". Het berucht geworden
art. 4 (van Staatsblad No. 1) luidde:
"De onwettige middelen zijn voor
namelijk expedities voor het weg
kapen van zaken, die der Vereeni-
ging geschikt voorkomen". Ik her
inner mij, op een Zondagmorgen
voor mijn vader een brief te hebben
gebracht naar het station, de enige
plaats, waar op die dag een brieven
bus werd gelicht. Daar aangeko
men, zag ik mijn vriend, de
praeses-eerste quaestor, bezig met
een zakmes in de sleuf van de brie
venbus te peuteren. Op mijn vraag,
wat hij daar uitvoerde antwoordde
hij, zonder om te kijken: "artikel
4". Boeten (van 2,5-15 cent) wer
den opgelegd wegens te laat komen
of wegblijven van de vergaderin
gen. Ook werd boete betaald, wan
neer men drie maal tot de orde werd
geroepen wegens het gebruik van
"ongepaste uitdrukkingen, als
vloek- en scheldwoorden, grove be-
leedigingen, of een der woorden:
president, secretaris, penningmees
ter enz.Men ziet, dat de oprichters
zowel bij de staatsinstellingen als
bij de studentengezelschappen in de
leer waren gegaan.
ONHOFFELIJK
De ereleden werden niet overdreven
hoffelijk behandeld: Art. 42 gaf hun
het recht, voor zich het Reglement
over te schrijven.' Terwijl gewone
leden werden beboet, als zij drie
maal tot de orde waren geroepen,
bepaalde art. 11 van het Reglement'
van Orde: "wanneer eereleden of
hoofdagenten éénmaal tot de orde
worden geroepen, betalen zij een
boete van 0.05. Gebeurt het twee
maal, dan moeten zij de vergadering
verlaten". Ook mochten gewone
leden stukken uit de verzameling
gedurende veertien dagen ter lezing
ontvangen; "eereleden, hoofdagen
ten en anderen" daarentegen slechts
acht dagen. Of op deze zeer origi
nele voorwaarden velen naar het
erelidmaatschap hebben gedongen,
is mij niet bekend.
Het ledental is, als ik mij wel herin
ner, tot zes of zeven aangegroeid.
Ook hebben welwillende familiele
den en vrienden zich het hoofd
agentschap laten aanleunen en de
vereniging met kleine, ook wel met
belangrijke schenkingen bedacht.
VERZAMELING
Aldus is een lijvige verzameling
kranten (van elk één exemplaar) bij
eengekomen, die in enige reusach
tige portefeuilles (van de tekenles)
werden bewaard. De vergaderingen
werden doorgaans bij ons thuis ge
houden waar de krantenverzame
ling berustte. In de winter zaten wij,
in mijn onverwarmde bovenka
mertje aan de tuin, met de kragen
van de overjas op, te debatteren, te
verkleumen en zo hard mogelijk aan
onze lange pijpen te dampen.
Corantalia heeft het op haar gewe
ten, dat ik eens in een hoogst onge
wone staat ben thuis gekomen. Wij
hielden, vier man sterk, een avond
vergadering ten huize van Johannes
Ulbo van L. In tegenstelling tot de
gewone soberheid van onze bijeen
komsten werden wij hier onthaald
op bessenwijn. Deze ons nog niet
bekende drank had een wonderda
dige uitwerking. Hij bracht ons niet
alleen in een bijzonder prettige
stemming, maar had ook een gun
stige invloed op onze werkzaam
heid, die, zoals reeds duidelijk is
gemaakt, bestond in redeneren, be
togen, debatteren. Soms oreerden
wij alle vier tegelijk. Deze gunstige
invloed ontging ons niet, zodat,
toen de aangeboden fles was ge
legd, Johannes Ulbo verlof kreeg,
de vergadering te verlaten om bij de
kruidenier op de hoek voor de
somma van veertig cent - uit de kas
van Corantalia! - een tweede fles te
kopen.
Zulke winkels gingen in die tijd niet
voor tien uur dicht. Toen ook deze
fles zijn plicht had gedaan, hebben
wij - ditmaal uit eigen middelen (de
persoon een dubbeltje) - een derde
fles laten aanrukken.
SUIZEBOLLEND
Hoe het mijn medeleden is gegaan,
weet ik niet meer; maar ikzelf ben al
suizebollend, naar huis getuimeld.
Het was half elf; de familie zat in de
tuinkamer om de ronde tafel. Mijn
binnenkomen was luidruchtig en
maakte al de anderen sprakeloos;
zodat ik mij er toe bepaalde, om de
tafel heen te dansen; ze allemaal
achtereenvolgens op het hoofd te
tikken; te verkondigen, dat het hier
een vervelende, saaie boel was en
naar bed te verdwijnen.
In 1882 liep de vereniging op haar
laatste benen. De oprichters en de
meeste andere leden vertrokken
naar de akademie. De krantenver
zameling is beland in de
Universiteits-bibliotheek te Am
sterdam. Mogelijk is zij daar nog
aanwezig en gaat zijin de geest van
Corantalia's stichters, nog steeds
U weet wel:
tussen Voorstreek en Eowal
Wortelhaven 85
"Je kanne mij meer vetelle, mar
wat er allemaal afbroken wud in-
ne stad, man het is niet mooi
meer. Mutje oplette, straks gaan
dizze ouwe huuskes vannet Hoek-
sterpad er oek nog an en dan kan
ne je segge, dat er niks meer over
is van dizze hoeke vanne stad.
Trouwes, het staat vanzelf oek al
niet meer bij mekaar, sun gloednij
rusthuus at je daar siene en dizze
ouwe woninkjes. Mar ja, wie bin-
ne wij, dat we er wat an doene?"
voort met het aankweken van de
taal-, geschied- en letterkundige
kennis in Nederland.
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er omheen.
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publici-
teitskantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Redactie, Administratie
en Advertentieafdeling:
Vredeman de Vriesstraat
1 (Naast Emmakade 39)
Leeuwarden.
Telefoon (05100) 20302
Postgiro 98 10 62
Bank: Rabobank
Geopend: van dinsdag
tot en met vrijdag, uit
sluitend 's morgens van
9 tot 12 uur.
's Middags en van za
terdagtot en met maan
dag gesloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland fl.21.00
per jaar; voor het buiten-
land:fl. 37.50 per jaar.
Losse nummers: afge
haald fl. 1.25 per stuk.
Per giro besteld: fl.2.00
voor 1 ex., fl.3.50 voor 2
ex., fl.5.00 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje is alleen
mogelijk voor lezers, die
akkoord gaan met de
bepaling, dat het abonne
mentsgeld vooruit moet
worden voldaan.
Op de 1e februari dient
het abonnementsgeld
voor het dan lopende jaar
te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van
lezers in het buitenland
moeten op de 31e decem
ber van het voorafgaande
jaar zijn betaald.
Lezers, die zich niet tele
fonisch of schriftelijk,
maar per giro-overschrij
ving als abonnee aanmel
den, worden verzocht op
het girostrookje te ver
melden: Nieuwe abonnee.
Abonnees, die zijn ver
huisd, dienen er op te
letten, dat hun giro-over-
schrijvingskaart het nieu
we adres vermeldt - het
oude adres moet worden
doorgehaald.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden
van de abonnee, voor wie
wordt betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor
het verhuizen worden
doorgegeven.
Abonnementen, die niet
voor 1 december zijn op
gezegd, worden automa
tisch verlengd.
