MIEDEMA
SANITAIR
MOOIE AVONTUREN
VAN FRIESE SUTELAARS
FIJN, DIT MOET HET ZIJN.
WILT U BADEN IN WEELDE
Sinds 1861
'DE DRIE BOOMPJES'
OP PAD MET MOSTERD EN KAAS
Kom dan eens kijken bij
Toonzaal: Unlabuurt4 te Leeuwarden,
tel. 05100-23059/29732
Geopend: ma. t/m vr. v. 8-12 en 13-16.30 uur,
zaterdags van 11-16 uur.
BREDE KEUS UIT DE BETERE MERKEN
Nieuwe kleuren: rustiek bruin, rustiek groen,
sorrento blauw en cameol rood.
Naauw12 Leeuwarden Telefoon 26396
DE ZAAK VOOR MOEDER EN DOCHTER
Van Kosmos de nieuwe handwerk serie
de natuur zelve.
Bij Kosmos kopen is tevens college lopen
voor verantwoord roken. Van harte welkom.
Specialist In .pijpen en handwerk-
sigaren.
TABACCONIST
André Wielinga
In een ingezonden stulge in de rubriek Lezers klommen in de pen, een poosje geleden in 't Kleine
Krantsje, werd terloops gesproken over "sütelaars uit Zwaagwesteinde", die tientallen jaren geleden
een koffiehuisje in de Amelandstraat plachtten te bezoeken en dan voor de totale som van twaalf centen
werden onthaald op een vers gebakken schelvisje met een beste homp brood.
Die zinsnede bracht ons een interview iri herinnering dat de auteur van "Het Westeinder boek",
Salamon Levy, de genealoog H. de Haan, eens met een Zwaagwesteinder venter heeft gehad.
Dat vraaggesprek is in het Fries in het boek afgedrukt en sommige fragmenten zjjn zo vermakelijk, dat
we ze wel even willen vertalen voor dè lezers van onze krant.
Een nieuwe zaak in oude stijl: dat is
herenkapsalon "De Barbier", die
deze week geopend is in het pand
nummer 67 aan de Eewal. De zaak
wordt geëxploiteerd door de heren
André (37) en Karei (29) Wielinga,
die jarenlang als kapper hebben ge
werkt bij hun broer Ben aan de
Noorderweg, maar die nu voor zich
zelf zijn begonnen.
Karei Wielinga
van André, de heer A. Woltman,
oud leraar aan de Ambachtsschool
had met zijn decoratieve schilder
werk een belangrijk aandeel in het
geslaagde oproepen van de sfeer
van toen.
Er staan vier (scheer)stoelen in de
salon en er staat zowaar ook een
oude gietijzeren potkachel in de
zaak. Maar de eerlijkheid gebiedt te
zeggen, dat die een zuiver decora
tieve functie heeft. Een deel van
zo'n zaak kan dan wel heel aardig
"als oud" worden ingericht, met
letterlijk alles gaat het natuurlijk
niet.
we een vaatje haringen konden ko
pen.
Zo gingen we er iedere dag op uit,
ieder met een emmer haringen in de
hand. Toen we in een dorp kwamen
zijn we begonnen te venten; ieder
aan een kant van een straat. Ik
kwam bij het huis van de notaris en
belde aan. Mevrouw kwam zelfbij
de deur. Moet mevrouw ook harin
gen hebben? Wat kosten ze koop
man? Drie cent per stuk mevrouw,
ze zijn lekker. Drie cent, maar dan
zijn het zeker geen nieuwe') Och, die
wil een oude hebben en de ander
nieuwe, moet mevrouw maar den
ken, wij hebben beide soorten bij
ons, maar ik zal m'n kameraad wel
even sturen. Ik ging naar m'n maat
toe en zei hem dat de notaris vrouw
nieuwe haringen wou hebben. Ik
had alleen maar oude, ga jij erheen
met de nieuwe, maar denk er aan:
zes cent het stuk. Hij is er heen ge
gaan en deed er handel."
VERRE REIZEN
"Ik heb wel eens gehoord, dat de
Zwaagwesteinders met hun handel
ver weg trokken en soms langer dan
een week weg blevenHebben jullie
dat ook wel eens gedaan?"
'Ik was nog maar een jongen van
een jaar of veertien, toen trok ik er al
met vader met de kaaskar op uitHet
was vader goed gegaan. Hij had een
hondekar met drie honden en bo
vendien had hij zoveel handelsgeld
bij elkaar gekregen, dat hij een kar
vol kaas kon betalen. Die kaas
kostte toen inkoop ongeveer 2 cen
ten het pond Vader had wel vijftig
gulden en alles werd in de handel
gedaan. De kar werd afgeladen vol
en de rest werd door de grossier
nagestuurd, ergens naar een plaats
in Groningerland. En dan begon de
reis, over Surhuisterveen, het Gro-
ningerwestkwartier in, op naar
Leek, onderweg ventend met de
kaas. Wij leefden dan sober, koch
ten brood bij de bakker en als het
goed ging een stukje spek bij de
slager, 's Nachts waren we dan in
slaapsteden, daar konden we over
nachten voor twee dubbeltjes de
man, maar als twee in één bed wou
den, dan was dat dertig cent samen.
Vader en ik sliepen bij elkaar.
Als we 's avonds klaar waren en
naar de slaapstee gingen, hadden we
aardappelen en een stukje spek bij
ons, we schilden de aardappelen
vervolg op pag. 11
Dit nieuwe bedrijf in het hartje van
de oude binnenstad is gevestigd in
een huis, dat eerder al heel lang een
kapperszaak herbergde; wijlen de
heer C. Habekottée heeft hier tien
tallen jaren lang ettelijke stadgeno
ten van hun overtollige haardracht
ontdaan.
André en Karei besloten hun zaak in
te richten in oude stijl, waarbij zij
een dankbaar gebruik maakten van
de adviezen van ontwerper Gjalt Pi-
lat uit TwijzeiOok de schoonvader
Wel hebben de heren Wielinga een
bijzonder fraai metalen uithangbord
aan de pui van hun zaak aange
bracht, compleet met schaar en de
met sierlijke letters geschreven aan
duiding De Barbier.
"Hoe lang ben je naar school ge
weest?"
"Niet lang; toen ik elf jaar was
moest ik vader helpen met de han
del. Vader ventte met de hondekar
en dan moest ik op de honden pas
sen, terwijl mijn vader met kaas
langs de deuren ging."
"Wat wasje eigen eerste handel en
hoe oud was je toen?"
"Ik was elf jaar, toen kreeg ik van
moeder twee dubbeltjes in de ene
hand, een emmertje in de andere
hand en een tinnen lepel in de zak.
MOSTERD
Wij woonden in Zwaagwesteinde
en moeder stuuurde me naar de
kruidenier in Veenwouden. Daar
koop je voor twee dubbeltjes mos
terd en die moet je uitventen - je
geeft twee lepels vol voor 1 cent".
Zo liep ik naar Veenwouden en deed
mijn eerste inkoop; ik had m'n em
mertje zowat vol mosterd. Buiten
het dorp is mijn Verkoop begonnen.
Ik ben ventende naar de Kuikhome
gelopen en toen ik daar bijna was,
had ik mijn emmertje al half leegIk
telde m'n centen en had al meer dan
twintig. Toen ben ik even aan de
kant van de weg gaan zitten, ik keek
in de sloot en ben in de onderwal
gekropen. Toen heb ik wat sloots-
water bij de mosterd gedaan en de
zaak met m'n lepel eens flink door
elkaar geroerd. Zo kreeg ik weer
evenveel als toen ik begon.
Tweede soort, dacht ik, maar even
goed twee lepels voor 1 cent. Toen
ik 's avonds thuis kwam was m'n
emmertje leeg in ik had veel meer
centen dan moeder verwacht had.
Dat was mijn eerste handel".
"Hoe is het toen verder met de han
del gegaan?"
"Nou, eerst bleef ik mosterdkoop
man. Ik moest zo nu en dan naar
school of m'n vader helpen, maar
als het maar half kon was ik voor me
zelf met mosterd op pad, dat ver
diende goed en een deel van de
winst mocht ik zelf houden. Toen ik
dertien jaar was en niet meer naar
school ging had ik zelf al een beetje
handelskapitaal. Eerst ging het nog
een beetje bescheiden, maar lang
zamerhand kreeg ik ook wat meer
geld om handen. Ik deed nogal veel
samen met een kameraad en op een
keer verdienden we zoveel geld, dat
Niet alleen op het platteland, maar ook in de stad werd in vroeger jaren
druk met kaas gevent. Hier zien we stadgenoot Friso met zijn kaaskar in
actie. De foto is in het Heer Ivostraatje gemaakt.