SPECTACULAIR OPTREDEN VAN
"GEDACHTENLEZERS"
iBIJSTEDE
VOOR DE OORLOG OP LEEUWARDER VRIJDAGMARKT
Aluminium
ladders en
trappen
AUKE
RAUWERDA BV
Op dit tweede deel van de monsterfoto van de H.T.S., anno 1938, zien we o.a. de heren L. van
Kampen, O. Sloot, L. Smit, S. de Boer, NJoustra, H.JKleefstra, J. Bouma, G. Bakker, E.
Huttinga, S. Tjallingi, HK. Glas, W. A. Riemersma, F. Nauta, K. Stoelwinder, HJ. Dalstra,P.
Tjeerdsma, Toxopeus, L. van der Meer, G. Dijkstra, H. Faber, M. Wolthoff, Jvan der Mey, S. B.
Bos, R. S. de Boer, Suskind, HGeveke, Wijma, Jvan der Weide, F. P. Jonker, R. Bergsma, De
Vries, AJMensink, Van der Wal en Hvan Buuren. Zie voor het vervolg van de foto de pagina's
8 en 9.
Ook voor
anelbouw-
steigers
zowel
verkoop
als
verhuur
Hoofddealer Friesland
Westerplantage 12-14
LEEUWARDEN
Tel. 05100-26829
Veel stadgenoten van boven de vijftig, vijf en vijftig jaar zullen zich het optreden herinneren, kort voor ot
misschien ook nog wel in het begin van de oorlog van een merkwaardig echtpaar op de Leeuwarder vrijdag
markt. Deze heer en dame demonstreerden een verbluffende vaardigheid in de kunst van het "gedachtenle-
zen". Terwijl de man zich langs de dichte haag van bewonderende toeschouwers bewoog, stond de vrouw er
met de rug naar toe en was ze wellicht nog geblinddoekt ook. "Zeg me, wat draagt deze meneer?" "Die meneer
draagt een blauwe boerekiel" kwam dan prompt het goede antwoord. "Wat is de kleur van de hoed van deze
mevrouw?" "Die mevrouw draagt een groen hoedje". En zo ging het de hele voorstelling door: de man stelde
duizend en eenmaal een vraag, de vrouw gaf feilloos en op slag de juiste antwoorden.
woorden er uit, fel en pinnig.
Hoe het echtpaar er de kost mee
verdiende, herinneren we ons niet,
maar het zal wel kleine financiële
bijdragen hebben gevraagd, net
zoals onze onvergetelijke Douwe
Bijlsma, alias De Boeiekoning dat
deed: "dames en heren, denkt u aan
de artist en zijn gezin, er ligt nog
niet voldoende op het kleed!"
De brave boeren, burgers en buiten
lui, die op de vrijdagmarkt de ver
richtingen van het helderziende
echtpaar gadesloegen, dachten in
derdaad aan telepathie, aan het
overbrengen van gedachten van de
man aan de vrouw.
Dacht de man aan de kleur haar van
dat jongetje, dan kreeg de vrouw het
gewoon door-rood, dus: "Dat jon
getje heeft rood haar".
SYSTEEM
Maar in werkelijkheid heeft de hele
stunt niets met telepathie te maken
gehad. Alles berustte op het volle
dig beheersen van een ingestudeerd
systeem, In elke vraag was een be
paalde code verpakt en op die code
paste maar een, het juiste antwoord.
Bestond er, om nu maar eens een
voorbeeld te noemen, voor een hor
loge het codewoord "en hier" en
toonde iemand uit het publiek zijn
horloge, dan vroeg de heer: "En
hier wat is dit?'Voor hij zijn vraag
helemaal kon uitspreken, had de
dame al begrepen dat het om een
horloge ging! "En hier". Daarom
kwam er ook altijd razendsnel een
antwoord: "een horloge!"
Vroeg dan de man: "noem het me
taal", dan luidde prompt het ant-
i woord: "goud", maar had hij ge
zegd: "Zeg het metaal", dan was
het horloge van zilver geweest.
Zo steunde het hele optreden op een
geweldig systeem van coderingen,
dat het echtpaar fantastisch beheer
ste.
IMPONEREND
Scherp oplettende argwanenden
zouden misschien iets van het ge
heim kunnen ontdekken, maar alles
ging zo imponerend in z'n werk en
het hele vraag- en antwoordspel ver
liep in zo'n sneltreinvaart, dat men
amper de tijd kreeg over vraag en
antwoord na te denken.
Deze dame en heer van de Leeu
warder vrijdagmarkt, die hun vak zo
voortreffelijk beheersten, zijn de
navolgers geweest van het beroem
de duo Kreps, dat in het laatst van
de vorige en in het begin van deze
eeuw als gedachtenlezers in binnen-
en buitenland grote triomfen oogst
te.
Vader Jacob en dochter Marie
Kreps hadden hun systeem zo tot in
de perfectie doorgevoerd, dat zij,
ook dank zij hun grote talenkennis,
zelfs in talen als het Spaans en Rus
sisch in staat waren foutloos te wer
ken.
Zelfs voor alle letters afzonderlijk
hadden zij codewoorden, zodat de
dochter bijvoorbeeld moeiteloos de
naam kon noemen op een getoond
visitekaartje, zelfs al gebeurde dat
in het buitenland.
"Wat hier wel?" vroeg de vaderen
dan wist de dochter, dat het om een
visitekaartje ging.
En niet zodra had ze het juiste ant
woord gegeven, of de vader ver-
'volgde: "Allons, dat nu, lees dat,
allons dat ook, gauw" en met stem
verheffing alsof hij boos was, dat
Vader en dochter Kreps: zij oogstten grote triomfen.
het antwoord nog niet kwam,
voegde hij er aan toe: "allons, dit
nu". Voor het meisje was het dan
een koud kunstje om de op het
kaartje afgedrukte naam te noemen,
"Kulokofski", want "allons"
stond voor de letter k, "dat nu"
vooru, "lees" voorl, "dat" vooro
enzovoort.
Zulke fabelachtige grootmeesters
als vader en dochter Kreps kunnen
de dame en de heer van onze vrij
dagmarkt niet zijn geweest, maar
toch waren ook zij meesters in de
kunst.
Helaas hebben we het, voor ons on
bekende, echtpaar na de bevrijding
nooit teruggezien. Is het misschien
als artistenduo uiteengevallen
of. zou het, als zoveel opvallende
figuren van de markt, in de oorlog
om het leven zijn gebracht?
Het publiek, altijd in grote getale
aanwezig, werd er bijzonder door
geïmponeerd, want wat die meneer
ook vroeg, nooit gaf de dame een
onjuist antwoord.
"Wat heeft deze meneer in z'n
zak?"
"Die meneer heeft een zwarte vul
pen in zijn zak".
"Zeg me de kleur haar van dit jon
getje".
"Dat jongetje heeft lichtrood
haar','
Zonder mankeren kwamen de ant-