SPECTACULAIR OPTREDEN VAN "GEDACHTENLEZERS" iBIJSTEDE VOOR DE OORLOG OP LEEUWARDER VRIJDAGMARKT Aluminium ladders en trappen AUKE RAUWERDA BV Op dit tweede deel van de monsterfoto van de H.T.S., anno 1938, zien we o.a. de heren L. van Kampen, O. Sloot, L. Smit, S. de Boer, NJoustra, H.JKleefstra, J. Bouma, G. Bakker, E. Huttinga, S. Tjallingi, HK. Glas, W. A. Riemersma, F. Nauta, K. Stoelwinder, HJ. Dalstra,P. Tjeerdsma, Toxopeus, L. van der Meer, G. Dijkstra, H. Faber, M. Wolthoff, Jvan der Mey, S. B. Bos, R. S. de Boer, Suskind, HGeveke, Wijma, Jvan der Weide, F. P. Jonker, R. Bergsma, De Vries, AJMensink, Van der Wal en Hvan Buuren. Zie voor het vervolg van de foto de pagina's 8 en 9. Ook voor anelbouw- steigers zowel verkoop als verhuur Hoofddealer Friesland Westerplantage 12-14 LEEUWARDEN Tel. 05100-26829 Veel stadgenoten van boven de vijftig, vijf en vijftig jaar zullen zich het optreden herinneren, kort voor ot misschien ook nog wel in het begin van de oorlog van een merkwaardig echtpaar op de Leeuwarder vrijdag markt. Deze heer en dame demonstreerden een verbluffende vaardigheid in de kunst van het "gedachtenle- zen". Terwijl de man zich langs de dichte haag van bewonderende toeschouwers bewoog, stond de vrouw er met de rug naar toe en was ze wellicht nog geblinddoekt ook. "Zeg me, wat draagt deze meneer?" "Die meneer draagt een blauwe boerekiel" kwam dan prompt het goede antwoord. "Wat is de kleur van de hoed van deze mevrouw?" "Die mevrouw draagt een groen hoedje". En zo ging het de hele voorstelling door: de man stelde duizend en eenmaal een vraag, de vrouw gaf feilloos en op slag de juiste antwoorden. woorden er uit, fel en pinnig. Hoe het echtpaar er de kost mee verdiende, herinneren we ons niet, maar het zal wel kleine financiële bijdragen hebben gevraagd, net zoals onze onvergetelijke Douwe Bijlsma, alias De Boeiekoning dat deed: "dames en heren, denkt u aan de artist en zijn gezin, er ligt nog niet voldoende op het kleed!" De brave boeren, burgers en buiten lui, die op de vrijdagmarkt de ver richtingen van het helderziende echtpaar gadesloegen, dachten in derdaad aan telepathie, aan het overbrengen van gedachten van de man aan de vrouw. Dacht de man aan de kleur haar van dat jongetje, dan kreeg de vrouw het gewoon door-rood, dus: "Dat jon getje heeft rood haar". SYSTEEM Maar in werkelijkheid heeft de hele stunt niets met telepathie te maken gehad. Alles berustte op het volle dig beheersen van een ingestudeerd systeem, In elke vraag was een be paalde code verpakt en op die code paste maar een, het juiste antwoord. Bestond er, om nu maar eens een voorbeeld te noemen, voor een hor loge het codewoord "en hier" en toonde iemand uit het publiek zijn horloge, dan vroeg de heer: "En hier wat is dit?'Voor hij zijn vraag helemaal kon uitspreken, had de dame al begrepen dat het om een horloge ging! "En hier". Daarom kwam er ook altijd razendsnel een antwoord: "een horloge!" Vroeg dan de man: "noem het me taal", dan luidde prompt het ant- i woord: "goud", maar had hij ge zegd: "Zeg het metaal", dan was het horloge van zilver geweest. Zo steunde het hele optreden op een geweldig systeem van coderingen, dat het echtpaar fantastisch beheer ste. IMPONEREND Scherp oplettende argwanenden zouden misschien iets van het ge heim kunnen ontdekken, maar alles ging zo imponerend in z'n werk en het hele vraag- en antwoordspel ver liep in zo'n sneltreinvaart, dat men amper de tijd kreeg over vraag en antwoord na te denken. Deze dame en heer van de Leeu warder vrijdagmarkt, die hun vak zo voortreffelijk beheersten, zijn de navolgers geweest van het beroem de duo Kreps, dat in het laatst van de vorige en in het begin van deze eeuw als gedachtenlezers in binnen- en buitenland grote triomfen oogst te. Vader Jacob en dochter Marie Kreps hadden hun systeem zo tot in de perfectie doorgevoerd, dat zij, ook dank zij hun grote talenkennis, zelfs in talen als het Spaans en Rus sisch in staat waren foutloos te wer ken. Zelfs voor alle letters afzonderlijk hadden zij codewoorden, zodat de dochter bijvoorbeeld moeiteloos de naam kon noemen op een getoond visitekaartje, zelfs al gebeurde dat in het buitenland. "Wat hier wel?" vroeg de vaderen dan wist de dochter, dat het om een visitekaartje ging. En niet zodra had ze het juiste ant woord gegeven, of de vader ver- 'volgde: "Allons, dat nu, lees dat, allons dat ook, gauw" en met stem verheffing alsof hij boos was, dat Vader en dochter Kreps: zij oogstten grote triomfen. het antwoord nog niet kwam, voegde hij er aan toe: "allons, dit nu". Voor het meisje was het dan een koud kunstje om de op het kaartje afgedrukte naam te noemen, "Kulokofski", want "allons" stond voor de letter k, "dat nu" vooru, "lees" voorl, "dat" vooro enzovoort. Zulke fabelachtige grootmeesters als vader en dochter Kreps kunnen de dame en de heer van onze vrij dagmarkt niet zijn geweest, maar toch waren ook zij meesters in de kunst. Helaas hebben we het, voor ons on bekende, echtpaar na de bevrijding nooit teruggezien. Is het misschien als artistenduo uiteengevallen of. zou het, als zoveel opvallende figuren van de markt, in de oorlog om het leven zijn gebracht? Het publiek, altijd in grote getale aanwezig, werd er bijzonder door geïmponeerd, want wat die meneer ook vroeg, nooit gaf de dame een onjuist antwoord. "Wat heeft deze meneer in z'n zak?" "Die meneer heeft een zwarte vul pen in zijn zak". "Zeg me de kleur haar van dit jon getje". "Dat jongetje heeft lichtrood haar',' Zonder mankeren kwamen de ant-

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1978 | | pagina 11