Friesland Bank
Gezellig en goed
Uw eigen bank
Lezers klommen in de pen
MATA HARI
In de door U in 't Kleine Krantsje
nummer 312 opgesomde serie
"Beelden in Leeuwarden" (Us
Mem, us Heit, en us Hynder) ont
breekt de naam van het beeldje,
dat juist onze aandacht verdient:
"Us Famke", Mata Hari.
Leeuwarden
MISS NORA
S. Vijver.
In het nr. van 8 april jl. wordt het
optreden beschreven van een duo op
de Leeuwarder vrijdagsmarkten en
wel als „gcdachtenlezers". Dat dit
een navolging is geweest van een
soortgelijk optreden van vader en
dochter Kreps in het laatst van de
vorige en het begin van deze eeuw,
was mij tot dusver onbekend.
Het duo in de dertiger jaren heb ik
ook enige malen gadegeslagen. Een
paar ervaringen - ook op het per
soonlijk vlak - kan ik er nog aan
toevoegen. Ze geven mij wel aan
leiding de uitleg van codering
hierop niet te kunnen toepassen. Na
het volgende zal dit duidelijk zijn.
De vrouw stond inderdaad (op een
kist) geblinddoekt met de rug naar
het publiek, dat er in een halve cir
kel omheen stond. De vrouw werd
door de man aangeduid als „Miss
Nora". Wat mij bijgebleven is, is
dat hij vóór het aanbrengen van de
doek haar met één hand over de
ogen streek. Dit werd bij het beëin
digen van een ronde in omgekeerde
volgorde herhaald. Desgewenst kan
men dit als show betitelen, maar er
is ook een andere verklaring moge
lijk.
Op twee gevallen wil ik als getuige
de aandacht vestigen. Het eerste be
trof een als plattelander uitziende
man. Hier werd door de vraagsteller
aan Miss Nora gevraagd: ,,Wat
heeft deze mijnheer in zijn binnen-
zak?'Antwoord: ,,Een pijp."
„Klopt niet", was het bescheid van
de man, „ik heb mijn pijp altijd in
het zakje van mijn jasje." (Velen
hadden de gewoonte hun pijp in het
bovenzijzakje omgekeerd in hun
colbertje te stoppen met de pijpekop
naar boven). Op verzoek knoopte
hij zijn ovetjas los en tot zijn eigen
Us Famke, Mata Hari
stomme verbazing bevond de pijp
zich niet in het colbertzakje, maar
tegen de gewoonte in in de binnen
zak. Hier kom ik met de code
hypothese niet uit.
Evenmin met het volgende. Hier
werd gevraagd welk lucifersmerk
iemand in zijn zak had. Ik weet het
merk niet meer. maar het bleek wel
te kloppen toen het te voorschijn
kwam. Toen de vraag werd gesteld
hoeveel lucifers er in het doosje za
ten, klopte dit bij natelling even-
romantisch restaurant
0 cocktail-bar
met open haard
0 speciale „snelle"
lunchkaart
0 sfeervolle zaalruimten
0 het verzorgen van Uw re-
ceptiekoudbuffet ook bij
U thuis
0 Geopend (behalve zon
dags) van 12.00 tot
23.00 uur
0 Uw gastheer: Rob Wee-
nink.
Eewal 50-52, Usuwarden, tel. 38372
eens. Zelfs werd door Nora onge
vraagd aangegeven hoeveel afge
brande lucifers erin zaten. Velen
hadden de gewoonte deze na ge
bruik weer in het doosje te stoppen.
'Ook hier lijkt mij de code-theorie
moeilijk te handhaven.
In het eerste geval (de pijp) kan de
telepatische hypothese van kracht
zijn. Weliswaar dacht de pijpdrager
juist tegengesteld, maar in zijn on
derbewustzijn kan de handeling van
pijp naar binnenzak zijn blijven
„hangen".
In het tweede geval (inhoud van het
lucifersdoosje) kan ook het onder
bewustzijn geen rol hebben ge
speeld. daar een en ander ook de
bezitter niet bekend was (wie zou
wél weten hoeveel wel en eventueel
niet afgebrande lucifers in zijn
doosje zouden zitten!)
Men zou de eerlijkheid van het ge
heel in twijfel kunnen trekken en
van een afspraak kunnen spreken.
Maar dan houdt elke verdere rede
nering op.
Een geval, dat mijn vrouw mee
maakte, deed ook deze eventualiteit
geheel teniet. De dag tevoren waren
mijn vrouw en ik op een bijeen
komst geweest om het eerste lus
trum mee te vieren van het bestaan
van de door mij opgerichte
esperanto-afdeling Leeuwarden.
Wegens huishoudelijke beslomme
ringen had mijn vrouw een minder
aktief aandeel in deze beweging dan
ik. Ik was trouw drager van de
esperanto-ster, zij (uiteraard) niet,
maar op deze avond wel. Dat moest
wel voor goed fatsoen.
De volgende dag liep zij weer over
Men kent er de-Friese
verhoudingen en is bereid
plaatselijke en provinciale
belangen te dienen.
de markt en ging weer in de kring
van belangstellenden staan rondom
dit paar. Na enkele gebruikelijke
„kleine" vragen, zei Miss Nora:
„Ik hoor een vreemde taal, maar
weet niet welke. Het is geen Frans,
ook geen Italiaans. Het heeft iets te
maken met wereldvrede. Deze me
vrouw heeft deze taal gisteravond
nog gesproken en zij draagt het em
bleem op haar jurk." Zij had de
zelfdejurk aan van de vorige avond.
Maar wél met de mantel aan nu!
Deze moest worden losgeknoopt,
alvorens het embleem zichtbaar kon
worden getoond.
Men zal van ons willen aannemen
dat wij geen van beiden een af
spraakje hadden gemaakt en dat de
mensen ons totaal onbekend waren
(en zijn gebleven), omdat ik van de
eerste twee gevallen getuige was,
waarbij de betrouwbaarheid uit
houding en blik van de betrokkenen
m.i. duidelijk bleek, maar het be
wijs door eigen ervaring van mijn
vrouw onomstotelijk bleek, kom ik
niet klaar met de code-hypothese.
Ik heb hier wel verklaringen en be
namingen voor, maar als men geen
theoretische kennis en (of) prakti
sche ervaring heeft betreffende de
para-psychologische fenomenen,
heeft het geen zin hier dieper op in te
gaan. Dit is geen verwijt, maar zo
ligt de zaak in het algemeen. Het
verschijnsel op zich is echter niet
nieuw.
Franeker
H. Rijpstra
Na het overlijden van haar vader heeft de befaamde gedachtenlezeres"
Marie Kreps nog enige tijd gewerkt met een jongen van veertien jaar, Jo-
han Kalff. Was deze Johan Kalff de man, die later in Leeuwarden met Miss
Nora optrad?