UIT DE WERELD VAN DE WOONWAGEN
EN HET PIEREMENT
't kleine'
KRANTSJE
Al enkele malen hebben wij in onze
krant "Jan de Danser" aan het
woord gelaten, een vrijbuiter, die
z'n hele leven beroepshalve op ker
missen inen in circussen heeft ver
keerd, en wiens herinneringen in
dertijd in boekvorm verschenen bij
de uitgeverij Westfriesland in
Hoorn. In dit en in ons volgende
nummer zal Jan de Danser nog wat
vertellen - nu over de wereld van de
woonwagen en het pierement.
Zo was ik weer op het oude nest te
rug en probeerde me weer in te le
ven in de burgermaatschappij. Èr
zou toch in ieder geval geld op tafel
moeten komen. In de eerste plaats
voor de hap hap en als er nog wat o-
verbleef, ook voor de ontspanning.
Want de bijnaam 'de Danser' droeg
ik niet voor niets. Het dansen was
mijn lust en leven, ik had het ge
leerd tot in de perfectie, en in de bal
zaal voelde ik me echt een koning.
Geld is nog altijd de ziel van de ne
gotie geweest en zonder dat kun je
in het leven maar weinig beginnen.
Zo zocht ik dus weer een baas en
vond die aldra in de visbewerking,
waarin ik als jongen ook al mijn er
varingen had opgedaanIn een pak
huis reeg ik telkens twintig haringen
op een speet, en als ik dat tien keer
had gedaan had ik vijf centen ver
diend. Maar daar ik over een grbte
routine beschikte, kwam ik toch aan
een behoorlijk loon. Meer nog dan
mijn vader verdiende. Na de haring
begon echter weer de misère met de
ansjovis en toen mijn handen een
maal stijf stonden van de pekel, was
het mij welletjes. Ik streek m'n laat
ste loon op en was toen weer even
ver als aan het begin. Vader kwam
nog met een aanbieding om aardap
pelen te gaan rooien, maar m'n
hoofd en m'n handen stonden daar
niet naar en toen was daar onver
mijdelijk het gat van de deur. Voor
slampampers, die te lui waren om te
werken, was er geen plaats.
WOONWAGENKAMP
Ik zocht en ik vond mijn heil bij een
tante, die op het woonwagenkamp
woonde. Ze was een vrouw, die het
leven ook vanuit een andere hoek
bekeek dan het gewone volk en bij
wie ik me wel thuis voelde. Door
haar bemiddeling kwam ik in con
tact met een paar lieden die met een
draaiorgel uitzwierven. en het kon
haast niet anders of ik sloot me bij
hen aan. En nu gaat mijn banvloek
meteen uit naar diegenen die een
draaiorgel als iets minderwaardigs
beschouwen, als een houten kast die
alleen maar mechanische muziek
voortbrengt. In een draaiorgel
schuilt een brok romantiek, een stuk
folklore, dat jammer genoeg steeds
meer van de straat gaat verdwijnen.
van het ene woonwagenkamp naar
het andere en leerde ik mensen ken
nen van mijn eigen slag, met wie het
een plezier was om te gaan. Ik weet
dat er vaak anders over wordt ge
dacht, de woonwagenbewoner staat
nu eenmaal in een kwade reuk.
hun herkomst als over de manier
waarop deze nomaden leven. Over
hun herkomst ligt veel in het duis
ter, hoewel het aannemelijk is dat
die bij de zigeuners moet worden
gezocht. Waarschijnlijk is het ook
dat de polderjongens, die van het
"Zo'n pierement fleurt met al z'n tierlatijnen de doodse sfeer in de buitenwijken op
Zo'n pierement accentueert het
stadsbeeld van Amsterdam, het
fleurt met al zijn tierlatijnen de
doodse sfeer van de stille buitenwij
ken op. Het schept bij hen, die er
voor ontvankelijk zijn, een stukje
vreugde en een pietsje weemoed te
gelijk. Geloof ook niet dat zij, die
met zo'n orgel rondgaan de kantjes
er maar wat af lopen, vergeet het
maar. Wij zwierven in de zomer
zon twaalf uur per dag langs de hui
zen, poortje in poortje uit, vaak
voor niets, soms de ontmoeting ris
kerend met een hond, die wel trek
had in een hap. Met het orgel heb ik
maanden door het land getrokken.
Maar net als in de burgermaat
schappij heb je hier ook goeie en
slechte elementen. Maar het is geen
stelende, rovende en brand stich
tende bende, geen volk zonder mo
raal, dat men zo nodig achter een
muur moet weg werken. Natuurlijk
wordt er weieens een verboden wa
pentje gevonden, maar nooit een ar
senaal. Er zal er ook weleens een
onder zijn, die de boel tracht op te
lichten, maar in de gewone samen
leving zijn er duizenden zo.
DUISTERE HERKOMST
Er valt over het woonwagenvolk
heel wat te schrijven, zowel over
ene karwei naar het andere trokken
en daarbij hun gezinnen niet mee
konden nemen, de kunst van de zi
geuners hebben afgekeken een wa
gen te bouwen en op deze manier
het bezwaar op te heffen. Daar ze
vaak een plaats innamen waar ook
zigeuners stonden, hebben ze in de
loop der jaren veel van hun gebrui
ken en tradities overgenomen. Maar
toch bleven de zigeuners een kaste
apart.
Was er al eens een jongen die met
een zigeunermeisje ging trouwen,
dan bleef hij toch ergens buiten hun
kring. Onderdit volkje waren er die
de kantjes er af liepen, maar ook
Een beeld uit vroeger jaren: politie te paard leidt een woonwagen door de stad.
hard werkende mensen, die als stoe-
lenmatter, koperslager, scharenslij
per of marskramer een eerlijk stuk
brood trachtten te verdienen. Ook
gingen ze wel op pad met een har-
monika, waarop ze hun vaak senti
mentele melodieën speelden. Vroe-
vervolg op pag. 1/
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er omheen.
Een uitgave van Fenno
Schoustra'a Publici-
teitskantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Redactie, Administratie
en Advertentieafdeling:
Vredeman de Vries-
straat 18921 BP Leeu
warden.
Telefoon (05100) 20302
Postgiro 98 10 62
Bank: Rabobank
Geopend: van dinsdag
tot en met donderdag,
uitsluitend 's morgens
van 9 tot 12 uur.
's Middags en van vrij
dag tot en met maandag
gesloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland fl.21.00
per jaar; voor het buiten-
land:fl. 37.50 per jaar.
Losse nummers: afge
haald fl. 1.25 per stuk.
Per giro besteld: fl.2.00
voor 1 ex., fl.3.50 voor 2
ex., fl.5.00 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje is alleen
mogelijk voor lezers, die
akkoord gaan met de
bepaling, dat het abonne
mentsgeld vooruit moet
worden voldaan.
Op de Ie februari dient
het abonnementsgeld
voor het dan lopende jaar
te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van
lezers in het buitenland
moeten op de 31e decem
ber van het voorafgaande
jaar zijn betaald.
Lezers, die zich niet tele
fonisch of schriftelijk,
maar per giro-overschrij
ving als abonnee aanmel
den, worden verzocht op
het girostrookje te ver
melden: Nieuwe abonnee.
Abonnees, die zijn ver
huisd, dienen er op te
letten, dat hun giro-over-
schrijvingskaart het nieu
we adres vermeldt - het
oude adres moet worden
doorgehaald.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden
van de abonnee, voor wie
wordt betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor
het verhuizen worden
doorgegeven.
Abonnementen, die niet
voor 1 december zijn op
gezegd, worden automa
tisch verlengd.
