GEEN MELK MAAR VITRIOOL VOOR DE BABY
'T KLEINE
KRANTSJE
ONVOORSTELBARE MISDAAD IN LEEUWARDEN
3
V
Ze vertrouwden hun eigen oren niet,
de Leeuwarders, die op een morgen
in de meimaand van 1913 op het
Vliet te hoop liepen en hoorden, wat
er de vorige dag in de Keteisteeg
was gebeurd. Een kindje van nog
geen jaar oud was daar door de ou
ders vermoord; de ontaarde moeder
had men al gearresteerd en naar het
politiebureau, gebracht, nu stond
men klaar de man op te pakken,
zodra die thuiskwam van zijn werk.
Moord op een zo klein kind - wie in.
Leeuwarden had daar ooit eerder
van gehoord?
NIET ZO MOOI
Het was allemaal niet zo mooi, wat
de omwonenden te vertellen hadden
over het gezin van de vijf en twintig
jarige, in Dokkum geboren Linze de
Vries en van Jantje, z'n twee jaar
jongere vrouw.
De man, niet zo helder van geest,
had al eens in Franeker gezeten en
zou z'n kinderen doorlopend mis
handelen, de vrouw, brutaal en on
verschillig, verwaarloosde de huis
houding en de kinderen schandelijk.
Die kinderen waren te vies om aan
te pekken; de ouders zagen er nau
welijks naar om. Trouwens
Linze was niet eens de vader van hel
jongste meisje - het was verwekt in
ovërspel op een moment, dat Linze
en Jantje niet samen leefden.
Later bleek dit ook het motief voor
de moord te zijn: de kleine Saakje,
elf maanden eerder geboren, was
hinderlijk en moest maar dood.
Door dagelijkse vuistslagen, tot
bloedens toe, had Linze al eerder
getracht het kind van het leven te
beroven; onvoorstelbaar was de me
thode, waarmee tenslotte het
beoogde doel werd bereikt.
ANDER PLAN
Toen de stompen en stoten op het
hoofdje van de kleine niet het ge
wenste effect sorteerden, bedacht
Linze een ander plan. Hij liet een
buurjongen van twaalf jaar een
flesje vitriool halen bij de apotheker
Albarda op de Nieuwestad, terwijl
hij zelf buiten bleef.
,,Het is gevaarlijk goed" zei de juf
frouw nog-Jan kreeg van Linze een
stuiver voor de boodschap.
Een paar dagen later, op een avond
goot Linze de baby een flinke hoe-
Huisarts dokter De Jong: hij kreeg argwaan door de brandvlekken in de
kleertjes en het beddegoed en door de schokkend kalme houding van
de moeder van het gestorven kind.
veelheid vitriool in het mondje. Het
kind begon ontzettend te schreeu
wen, Linze werd zenuwachtig en
morste met de vloeistof op het bed
degoed.
Toen het echtpaar daarna het huis
verliet, kreunde het meisje al niet
erg meer. Tegen de ouders van de
vrouw, die ook in de Keteisteeg
woonden, vertelden ze, dat de
kleine kinkhoest had en dat het wel
eens verkeerd kon aflopen.
Om tien uur kwamen de man en de
vrouw weer thuis. Ze hoorden nu
niets meer, keken ook niet meer
naar het kind om en gingen naar
bed.
De volgende morgen in alle vroegte
bleek het kindje dood te zijn. Linze
ging gewoon naar zijn werk bij de
diepboormaatschappij De Vulkaan
op de Westersingel, Jantje stapte -
al om halfzes - vrolijk en wel naar
slager Dirk Mellema om anderhalf
ons varkensvlees.
Een uur later vertrouwde Jantje een
buurvrouw toe, dat ze die nacht
,,een raar geval" had gehad: „mijn
kleine pop vond ik dood in bed. 't
Was net of een beest het kind had
gebeten ofdat ze verbrand
was, want de kleertjes vielen zo
maar van het lijf".
Huisarts dokter H. de Jong ver
scheen deze morgen omstreeks half
elf in de Keteisteeg, en vond de
vrouw zo kalm en monter, dat hij
argwaan kreeg. Als doodsoorzaak
gaf hij op „onbekend", maar hij
noteerde er bij, dat het geval hem
verdacht voorkwam, ook al door de
brandvlekken in de kleertjes en het
beddegoed, die niet door vuur wa
ren ontstaan, maar mogelijk door
een bijtend vocht.
Zou de kleine een vergiftige vloei
stof gedronken hebben?
INWENDIG VERBRAND
In het Stadsziekenhuis verrichtte
dokter P. H. van Eden de gerechte
lijke sectie en toen kwam het vast te
staan: er had een in- en uitwendige
verbranding plaatsgevonden, ver
oorzaakt door een scherp bijtend
zuur, dat door de mond was inge
bracht.
Rechtercommissaris mr. J. J. Cro-
les, subsituut-officier mr. J. P.
Ameshoff en commissaris van poli
tie W. F. M. Wesser, begaven zich
nu, vergezeld van enkele politie
mannen, naar het huis in de Ketel-
steeg.
Het woninkje werd doorzocht, de
onbewogen moeder werd verhoord
en gearresteerd.
Even later pakte de politie ook de
man in de kraag - het vervolg van de
tragedie zou zich afspelen binnen de
muren van gerechtsgebouw en ge
vangenis.
Interessant verliep het vooronder
zoek. Eerst beschuldigden de man
en de vrouw elkaar, toen bekende de
man en gaf de vrouw medeplichtig
heid toe, tenslotte ontkende de
vrouw en nam de man alle schuld op
zich.
Na een paar weken deed zich in het
Huis van Bewaring een merkwaar
dig voorval voor. Met hulp van an
deren door de directeur van het Huis
op bed gelegd, bleek Linze in een
soort droomtoestand te verkeren.
Hij sloeg zijn nagels in de kussens
en mompelde: „Jantsje, ik doch it
net! Jantsje, as't itdochste, scil ik it
netsizze. Jantsje, haldt nou mar op,
it is genóch" - „Ik doe het niet
Jantje, als jij het doet, zal ik je niet
verraden, hou nu maar op, het is
genoeg.
Weer kalm geworden begon Linze
zonderlinge brieven te schrijven -
van de Satan aan de Heer en van de
Heer aan de Satan. Op een dag,
waarop hij volkomen helder was,
vertelde hij de directeur, dat hij
De omgeving van de Keteisteeg bij het Zuidvliet, waar op die dag in mei 1913 grote opwinding ontstond door het gerucht van de gruwelijke moord.
Saakje vergiftigd had en dat zijn
vrouw onschuldig was. Al zijn
woestheid en vreemd gedrag zou hij
hebben voorgewend om zijn vrouw
te belasten.
vervolg op pag. 7
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er omheen.
Een uitgave van Fenno
Schoustra't Publlci-
teitskantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Redactie, Administratie
en Advertentieafdeling:
Vredeman de Vries-
straat 18921 BP Leeu
warden.
Telefoon (05100) 20302
Postgiro 98 10 62
Bank: Rabobank
Geopend: van dinsdag
tot en met donderdag,
uitsluitend 's morgens
van 9 tot 12 uur.
's Middags en van vrij
dag tot en met maandag
gesloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland f 1.21.00
per jaar; voor het buiten-
land:fl. 37.50 per jaar.
Losse nummers: afge
haald fl. 1.25 per stuk.
Per giro besteld: fl.2.00
voor 1 ex., fl.3.50 voor 2
ex., fl.5.00 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje is alleen
mogelijk voor lezers, die
akkoord gaan met de
bepaling, dat het abonne
mentsgeld vooruit moet
worden voldaan.
Op de 1e februari dient
het abonnementsgeld
voor het dan lopende jaar
te zijn betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van
lezers in het buitenland
moeten op de 31e decem
ber van het voorafgaande
jaar zijn betaald.
Lezers, die zich niet tele
fonisch of schriftelijk,
maar per giro-overschrij
ving als abonnee aanmel
den, worden verzocht op
het girostrookje te ver
melden: Nieuwe abonnee.
Abonnees, die zijn ver
huisd, dienen er op te
letten, dat hun giro-over-
schrijvingskaart het nieu
we %adres vermeldt - het
oude adres moet worden
doorgehaald.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden
van de abonnee, voor wie
wordt betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor
het verhuizen worden
doorgegeven.
Abonnementen, die niet
voor 1 december zijn op
gezegd, worden automa
tisch verlengd.
