HET 'IJSCO VOETBALOP 'T ZAAILAND
LEEWADDERS, WAAR IS DIT
UIT DE DOOS MET SNIEPSNAREN
VREEMDE
VOOR
VALLEN
7
Ziehier het ijscokarretje van Engwirda, die jaren op 't Zaailand stond. Was
het de 'Heinover wie in dit verhaal gesproken wordt? Z'n jonge klantjes
voor de karJan Heeg, Petrus Nieuwenhuizen, Kerst Koopmans, TheoRuyg,
E. Nolomey en Jopie Bijl.
ijsman! Uit zijn enorme omzet van
ijswafels, die de voetballers veror
berden, kon hij de onkosten van een
paar afgekeurde matchballen met
genoegen halen, al sleten de ballen
op de keistenen van het Zaailand
ook heel wat sneller dan in de mod
der van de Wilhelminabaan.
Het was soms vermakelijk om op
een koude of regenachtige middag,
als er niet veel voetbalanimo was,
een troepje H.B.S.-ers, Ambachts
scholieren en lagere schoolcracks
om de ijskar te zien klungelen.
..Toe Hein. geef ons je bal nou",
werd er dan gesmeekt, maar Hein
wist als goed zakenman, dat acht
schooljongens samen een voetbal in
vrijwel dezelfde tijd ruïneren als
acht en twintig, terwijl het onloo
chenbaar was, dat acht monden niet
zooveel ijswafeltjes verslinden als
acht en twintig.
De onkosten zouden in zoo'n geval
van slechte opkomst de kosten niet
dekken en de bal bleef veilig opge
borgen in het voor-onder van de
ijswafelkar.
Altijd om vijf uur, als de partij nog
in volle gang was, schalde de hand
van Hein over het brede Zaailand:
bal-in" en zonder tegenpruttelen
trapten de sjotters het ronde stuk
koehuid in de richting van het ijs-
karretje om daarna aan hun morele
verplichting te gaan voldoen.
KOUD OP DE MAAG
Ik wil eerlijk bekennen, dat op een
koude dag zoo'n brok ijs, geklemd
tussen twee biscuitjeswel eens wat
koud op de maag viel, maar een
ijswafel behoorde nu eenmaal bij de
schoppers op het Zaailand, evenals
een warme douche op first-class
velden.
Op Zaterdagmiddag, als het week
geld pas geïncasseerd was, voelden
velen zich zelfs genoopt, om uit
pure dankbaarheid voor de genoten
voetbalontspanning, een extra ijs
wafel van vijf of „eentje van tien"
te nemen.
Weet u, waarom Hein altijd precies
om vijf uur „bal-in" riep en dan de
bal opborg in de diepste diepte van
zijn ijswagen, waar het ding ver
moedelijk wel koel bewaard lag?
Doodeenvoudig: om half zes
moesten de meesten eten en tegen
die tijd begon het spel te verlopen.
Bij een haastig weggaan om niet te
laat thuis te komen zou men er lang
niet zo gauw aan denken om een
bezoek aan de ijskar te brengen,
maar een half uur voor etenstijd, als
alle spelers nog aanwezig waren,
was het psychologische moment om
het spel met „bal-in" te staken.
HEEL WAT GELEERD
Het zou me niet verwonderen, als
Hein thans ergens van zijn rente is
gaan leven, maar de latere Frisia-
cracks Dalhuijsen, Visser, Over-
meere.a. hebben vele genoegelijke
uurtjes met die „ijscovoetballerij"
gesleten en heel wat geleerd bij
die dagelijkse voetbaltraining!
"Moos, waarom begin je niet aan die som?"
"Dacht juf, dak me sappel make su om die onnozele drie procent?"
Uit onze Doos met Sniepsnaren kwamen onlangs twee knipsels tevoorschijn, artikeltjes, die omstreeks 1930 in het
Noordelijk Sportblad 'Het Groentje'hebben gestaan. Beide verhaaltjes gingen over het voetballen in Leeuwarden
in 'de goeie ouwe tijd'Het eerste, over het befaamde Kanaalvoetballen" drukten wij enkele weken geleden at in
't Kleine Krantsje af, het tweede, over het "IJscovoetballen" op het Wilhelminaplein, volgt nu. Auteur van beide
verhalen was de bekende sportjournalist Max Adriani Engels, die in z'n jonge jaren in onze stad heeft gewoond.
Waarom het Zaailand heette? Dat is
me nooit duidelijk kunnen worden,
want als er één onbebouwd stuk
terrein binnen Ljouwerts grenzen
was, dat niet geschikt was om er iets
op te zaaien, dan was 't wel dit Wil
helminaplein voor de R.H.B.S.,
omdat het in zijn volle oppervlakte
van vele honderden vierkante me
ters bestraat was met forsche straat
keien, die helemaal niet meegaven,
als je er in het vuur van de voetbal
wedstrijd op viel.
Het Zaailand was, als gunstig ge
volg van die klinkerbestrating,
vrijwel steeds bespeelbaar en door
zijn grootte kon men er zooveel
voetbalvelden op aanleggen, als
men zelf wilde.
's Zomers ging men er na schooltijd
kaatsen, 's winters voetballen; altijd
was er wat te doen.
Eén van de grote mannen van het
Zaailand, was Hein, de ijswafel
koopman, die met zijn karretje bij
de groote lantaarn stond en volko
men belangeloos de jeugdige voet
balliefhebbers een echte „oppom-
per", meestal een afgedankte Fri-
sia-bal, voor een paar uur in
bruikleen afstond. Hein was een
goed psycholoog: hij gaf de bal gra
tis ten gebruike en niemand was
verplicht om, als dank voor het
voetbalgenot, een of meer ijswafels
aan zijn karretje te gaan koopen.
Maar er bestond zooiets als een
„morele verplichting", al kenden
we in onze schooljongenstijd dat
mooie woord nog niet. Wie er een
uurtje met de afgedankte Frisia-bal
getrapt had, voelde zich, bij wijze
van wederdienst aan de sportlieven-
de ijswafelleverancier, gedwongen
om bij hem eenige inkopen te doen,
al vroor het dat het kraakte.
Of hij zaken maakte, die slimme
Te Londen heeft een dankbare pa
tient zijn verpleegster, die hem tij
dens een emsgige ziekte (pokken)
oppaste, drie millioen gulden nage
laten. (1903)
Te Haarlem is bij het onder de wa
penen komen van de landweer ze
kere W. B. afgekeurd, omdat hij
te dik was geworden en hij zijn uni
form niet meer dragen kon.
(1912)
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag 'Leewadders waar is dit We gaan weer drie 'antieke afbeeldingenverloten
onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven. Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen naar de redactie
van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 18921 BP Leeuwarden.
