T KLEINE KSAHTSJE HET VROEGERE KLEYENBURG: SPECIALE KOEMELKERSBUURT ONZE FOTOPRIJSVRAAG SNEEUWBAL STRAAT 3 Hf 1 tante Jeanne daar verdronken op y jk 20 augustus 1913". a 'j "Dit is Kleyenburg vanaf de *ÉEÜ3l IJ scheepswerf van Drijver gezien", OOIT GEHOORD voor Leeuwarden en de wij de wereld er omheen Een uitgave van Fenno Schoustra's Publiciteits- kantoor. Verschijnt eenmaal in de veertien dagen. Redactie, Administratie en Advertentieafdeling: Vredeman de Vriesstraat 1 8921 BP Leeuwarden. Telefoon (05100) 20302 Postgiro 98 10 62 Bank: Rabobank Geopend:van dinsdag tot en met donderdag, uit sluitend 's morgens van 9 tot 12 uur. 's Middags en van vrijdag tot en met maandag ge sloten. Abonnementsprijs: voor Nederland 22,50 per jaar; voor het buitenland: 40,00 per jaar. Losse nummers: afgehaald 1.25 per stuk. Per giro be steld: 2.00 voor 1 ex., 3.50 voor 2 ex., 5.00 voor 3 ex. Het lidmaatschap van 't Kleine Krantsje is alleen mogelijk voor lezers, die akkoord gaan met de be paling, dat het abonne mentsgeld vooruit moet worden voldaan. Op de 1e februari dient het abonnementsgeld voor het dan lopende jaar te zijn betaald. Geschenk-abonnementen en abonnementen van le zers in het buitenland moeten op de 31e decem ber van het voorafgaande jaar zijn betaald. Lezers, die zich niet telefo nisch of schriftelijk, maar per giro-overschrijving als abonnee aanmelden, wor den verzocht op het giro strookje te vermelden: Nieuwe abonnee. Abonnees, die zijn ver huisd, dienen er op te letten, dat hun giro-overschrij- vingskaart het nieuwe adres vermeldt - het oude adres moet worden doorgehaald. Wie het abonnementsgeld voor een ander betaalt, dient duidelijk de naam en het adres te vermelden van de abonnee, voor wie wordt betaald. Adreswijzigingen moeten minstens 10 dagen voor het verhuizen worden doorge geven. Abonnementen, die niet voor 1 december zijn opge zegd, worden automatisch verlengd. v Ja hoor, dit was weer eens een heel moeilijke opgaaf: het punt op de foto, die wij vier weken geleden in onze krant afdrukten voor de prijsvraag "Leewadders, waar is dit?" werd door maar weinig abonnees herkend. Er kwamen althans veel minder inzendingen bij ons binnen, dan we gewend zijn en hoe zouden we de moeilijkheidsfactor'beter kunnen waarnemendan door het aantal opgestuurde oplossingen? Nu de meeste inzenders sloegen de spijker op de kop en zagen het goed, dat de foto een hoekje weergaf van het vroegere Kleyenburg, vlak bij Schilkampen, maar er waren toch ook weer abonnees, die verkeerd gokten en de foto situeerden op een verkeerde plaats in de stad. V 1 aldus schrijft ons de heer H. Laske- k ffT J witz te Leeuwarden. Mijn hele rjeugd heb ik daar gewoond en dertig jaar liep ik viermaal daags van Kleyenburg naar het Vliet. Het eer- ste huisje met de twee schoorstenen v werd in mijn prille jeugd bewoond door de koemelker Bouwe Ringnal- f da. Die ouwe baas kneep mij vaak in EW sch°uder en dan zei hij "daar hebben de joden geen bonkjes". r Hele leuke mensen. Toen de oudjes overleden waren bleef de dochter a Reintje, die trouwde met Geert Lo- fiF* F --JH» lof er nog jaren wonen - zij zetten de HP koemelkerij voort en ik was veel bij SH hen in huis. Wat die andere boeren PflfnW' betreft, ik kan ze allemaal wel noe- PiJL a. tttTtt men, maar dat maar voor later. Eerst eens horen wat anderen er van zeggen - ben zeer benieuwd". KOEMELKERS Nu, 'n zeer uitvoerig schrijven kre gen we van de heer ing. J. Andringa te Uden, die ons verblijdde met een tekening van het oude Kleyenburg, die hij vroeger heeft gemaakt - in een volgend nummer van 't Kleine Krantsje drukken wij deze tekening graag af. "Het winterse beeld op de foto", aldus de heer Andringa, "wekt de indruk, dat de bewoners van Kleyenburg, voor een groot deel koemelkers - kleine veeboeren - de warmte in de stal of rond de turf- kachel opgezocht hebben. Immers, alles wijst er op dat de opname nog voor de oorlog is gemaakt. Het eer ste boerespultsje werd bewoond door Geert en Reintsje Ringnalda, kindeloos echtpaar, dat rond 1940 gestorven is. Geert en Reintsje en alle romantiek is verleden tijd, Kleyenburg bestaat niet meer, net zo min als dat van vele anderen, te weten het reeds door mij genoemde koemelkersspultsje van Geert en Reintsje Ringnalda; direct aanslui tend een rijtje huizen bewoond door Een inzender schreef ons, kort en krachtig, maar daarom nog niet juist "Oplossing nummer 354: Dokkumer Ee op hoek Pieterselie- waltje", een ander dacht in de ge publiceerde foto een fragment van het vroegere Panwerk te zien: "Volgens mij moet dit het Noord- vliet Slot oftewel Het Panwerk zijn. Er woonde daar vroeger een kleine boer, Bergsma genaamd en daar door die bulten mest op de foto. De zoon van Bergsma werkte, net als ik, eertijds bij Koopmans Meelfa brieken". Ook dat was dus niet juist, waarbij we nog wel even willen opmerken, dat het Panwerk wat anders was, dan het Noordvliet Slot. Het Noordvliet Slot is er nog altijd, van het oude Panwerk, noordoostelijk daarvan, staan geen twee stenen meer op elkaar. VERDRONKEN Dan was er nóg een inzender, die zijn gedachten liet gaan naar de Dokkumer Ee: "Volgens mij de Dokkumer Ee ter hoogte van de ci- choreifabriek. Hier hebben waar schijnlijk mijn grootouders ge woond en is dat goed, dan is mijn Sytse Hoekstra, een parlevinker, die de buurt van brood, kruide nierswaren, petroleum e.d. voor zag; familie Gepkema, eenvoudige arbeidersmensen. Zoon Andries' ventte met de bakfiets in de stad met toiletpapier en familie Eier, werk zaam op de helling van Van der Werf op Schilkampen. Het tweede koemelkersspultsje werd rond deze tijd bewoond door de familie Engelsma. Met de kin deren Marten, Jut en Jelle speelden wij veel. Daarnaast, op de foto moeilijk te onderscheiden, het derde koemel kersspultsje, van de familie An dringa. Alleen de hooibult is goed te zien. STUKJE VLEES Voorts het schiphuis van wegen bouwer Verhoeve, die met zijn zoon in de oorlog zo tragisch om het le ven kwam. De aangrenzende wo ning werd bewoond door de familie Efdé, een groot gezin. Velen heb ben in de oorlog een stukje vlees aan hen te danken gehad, ook al moest de heer Efdé dit enige malen zwaar bezuren. Het laatste boerenspultsje, de stal nog zichtbaar achter het schiphuis van Verhoeve, werd bewoond door de familie Schuurmans, die later de boerderij betrok die ten oosten van de electriciteitscentrale heeft ge staan, nabij de scheepshelling van De Roos. Tussen deze helling en het laatste spultsje stond een tiental schiphuizen waarvan het meest oostelijke schiphuis eigendom was van notaris Ottema. Als kinderen hadden wij graag met deze familie te doen". Tot zover de heer Andringa, die ten slotte zegt:'Graag groet ik allen die Kleyenburg gekend hebben en dus het lief en leed daar gedeeld heb ben". De heer H. Laskewitz te Warga, stellig familie van de heer Laske witz, die we net al citeerden, haalt in zijn brief met de juiste oplossing ook nog even de herinnering op aan de olieslagerij, die hier bij Kleyen burg heeft gestaan. "Die is in 1919 afgebrand, een geweldige brand!" schrijft hij en hij voegt er aan toe: "Ik lees 't Kleine Krantsje met ge noegen en heb ze haast allemaal nog van alle vijftien jaar. Ik vind het prachtig". Wel, dan krijgt hij er nu ook nog drie antieke afbeeldingen van Leeuwarden bij, niet om die aardige toevoeging, maar omdat het lot hem ditmaal als winnaar aanwees. Vraag tien Leeuwarders waar in on ze stad de Sneeuwbalstraat is en niemand zal het weten. Geen won der, want de Sneeuwbalstraat be staat hier niet. Toch is het de bedoeling geweest, dat ie er wel zou zijn; in 1957, toen de plannen ontstonden voor de la tere straten, oostelijk van de Archi- pelweg, werden er o.a. als namen vastgesteld: Ahorn-, Dennen-, Ei ken-, Populier- en Wilgenstraat, maar ook Sneeuwbalstraat. Bij nader inzien achtte de gemeente dit blijkbaar toch niet zo'n geslaag de naam: op 1 april 1968 werd de naam weer ingetrokken en we weten nu, dat dit geen aprilgrap is ge weest. Tegelijkertijd werden toen ook de al vastgestelde namen Brem- en Ber berisstraat van de lijst van Leeu warder straatnamen afgevoerd. Dit was de foto van het oude Kleyenburg, waarvan we vier weken geleden een fragment afdrukten. Op de foto boven twee markante bewoners van weleer: Geert en Reintsje.

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1980 | | pagina 3