FRAAI VERSIERDE
WINKELPUI
VROEGER
HUMOR UIT DE OUDE DOOS
7
verscheen er iedere zondagmorgen,
klokslag twaalf uur, een ambtenaar
van de Burgerlijke Stand op het
bordes voor het stadhuis om met
luide stem de ophanden zijnde hu
welijken aan te kondigen. Niet zel
den gebeurde het, dat er op dat mo
ment verder niemand op straat aan
wezig was en dat de goede man er in
feite voor spek en bonen stond. Heel
lang heeft de gemeente aan deze re
gel van de openbare aankondigin
gen sog de hand gehouden.
ONBEGRIJPELIJK
A. (in het schilderijenkabinet van zijn vriend B.)
Hoeveel heeft dat schilderij daar gekost
B. Weet ik het
A. Lieve hemel, hoe kan iemand daar plezier in
hebben, als hij niet weet, wat 't ding waard is
(Qdopipaa
Het mut inne oergrieselijk strenge
winter van '29 weest hewwe, dat
Gerrit G., alias Gekke Gerrit alle
maal butengewoane activiteiten
ontplooide, waaran ie in een zachte
winter amper docht had, laat staan
in jaargetieden as de lente enne
herfst.
Om te beginnen wudde hij sneeuw-
rumer in tiedelijke dienst vanne ge
meente Leewadden. Met eertstuk of
wat andere stoere krachten uut de
stad must Gerrit de straten in' t cen
trum vanne overtollige hoeveulhe-
den sneeuw ontdoen.
Met groate houten driehoeken sko-
ven de mannen in straten as de Nij-
sted, het Naauw, de Kelders enne
Voorstreek de sneeuw fut in ienen
inne gracht, mar in straten as de
Weerd, de Wuddemediek enne Pe
perstraat must de sneeuw eerst op
sleept wudde in een kar.
Daar hadden de heren eerlijk seid
de meeste aadighiedan, wantdekar
was nog niet vol of met sien allen
douwden se de vracht naar de
gracht, die't dichtst inne buurt lag
en dan gong het er om de kar sun
opdonder te geven, dat de sneeuw er
uut vloog, sonder dat die wagen
vanne kade afskoat.
Pas in't laast kregen de mannen in
ne gaten, dat se sich self met hun
geskrep te grazen namen, want met
allemaal skoane straten en gien
sneeuw meer, suu't gauw gebeurd
weze meft werk. Van dat mement af
gong alles op sien elf en deftigst en
leek het wel, dat er load in plaats
van sneeuw inne karre sat.
Oek hadden de mannen inenen de
grootste moeite de kotste weg te
vienen naar de gracht. So mut het
wel gebeurd weze, dat sneeuw van
ne Wuddemediek bij de Amelands-
piep oppe Voorstreek inne gracht
klapt werd en't spul vanne Peper
straat kwam noatabene er ges op 't
ies bij de Oldehove terecht.
Mar hoe moai se 't oek bedochten,
uuteindelijk kwam er een dag, dat
een gemeenteopsichter as Jorritsma
suks inne smiezen kreeg en toen wu-
de er vanself wel kotte metten met
disse betoefde sneeuwrumers
maakt: sumar inlenen stonnen se
oppe, deur hun seis so moai skoan-
maakte straat.
Voor de anderen wudde het toen
miskien stempelen, voor Gekke
Gerrit niet. Hij had 'tal een tiedsje
inne kop had om sich as baanveger
voor de maatskappij vedienstelijk te
maken en dat su dan nou moai ge
beur e kanne.
Het enige, wat ie er voor noadig had
was een- beste bezem, want een
baanveger sonder bezem kon Gerrit
sich ondanks sien geweldig voor
stellingsvermogen niet su goed voor
de geest hale. Nou, die su hij so wel
metkrije kanne van Poelsma de
stathouwer, waar ie oek een tiedsje
werkt had, dat was gien prebleem.
So kon Gekke Gerrit de ene dag nog
as sneeuwrumer in gemeentelijke
dienst inne stad en de volgende dag
as sneeuwrumer in eigen beheer
oppe Dokkumer Ee bewonderd
wudde.
Stadig deed Gekke Gerrit daarsien
werk om de bezem even in te houwen
as er een rieder naderde. "Denk
omme baanveger!'skreeuwde
Gerrit dan in alle beskeidenheid en
dan kon'tgebeure, dat er een nutslee
of een cent op' t ies kwakt werd. Von
Gekke Gerrit son onnoazel muntsje
terug inne sneeuw, dan mocht ie
niet moppere, mar 't kwam oek wel
-voor, dat het honorarium voorgoed
poater bleef.
Omdat 't skaatsverkeer op sun dag
inne week oek nog niet al te veul te
betekenen had, begreep Gekke Ger
rit al gauw, hoe't gesteld was met
dit vak vanne baanveger: 'twas ge-
waon een spultsje van niks, gien
stuver weerd.
Na een paar uur skreppen inne kou
en zes centen en een nutske inne kas,
mochten de skaatsers wat Gekke
Gerrit betrof wel oppe bek valle in
ne sneeuw: hij leverde de bezem
weer bij Poelsma in.
Gelukkig kwam er nou een goeie
vriendin opdagen, een vrouw Fli-
sijn, die hem vertelde, dat er met
gesondheidssteken kapitalen te ver
dienen was: sij su se wel make, as
Gerrit se mar uutvente su.
Nou, dat was niet an dovemansoren
seid: sedra Gekke Gerrit hoorde,
dat er te beuren viel, was ie er as
een race-kiep bij - nog noait was ie
te beroerd weest om an't werk te
gaan.
Dat wiefke Flisijn dus as de mieter
met suker en stroop arme gang en
Gekke Gerrit gauw uutkieke naar
een flinke slee, dan kon ie met een
aardig hanneltsje op pad.
De volgende dag - een moaie sater
dag - was'tal suver: Gekke Gerrit,
dik inne kleren, paar skaatsen om-
me nek, een groate trommel met ste
ken en een taske met broad achter
oppe fiets en su naar OkkJma, de
wagenmaker inne Wiedesteeg bij de
Voorstreek - die verhuurde norma
liter karren, maar hij had oek een
geskikte slee.
Samenprakkezeerden de mannen de
slee op't ies bij de Kazerne, Gekke
Gerrit de skaatsen onder en daar
gleed onse kersverse hannelaar in
sukerwaren sien fortuun tegemoet.
Hij had su docht oppe Bonke bij't
Tolhuus sien slag te slaan, mar hij
was vergeten er an te denken, dat de
slede miskien wel niet eens onder de
bruggen deur kon - het was, al met
al nogal een hoog geval.
Nou, onder de Hoeksterpoortsbrug
deur gong het royaal, maar bij de
Kiepeloop kon't mar krek: de slee
had oek gien tien centimeter hoger
weze mutten.
Sonder veddere preblemen-raakte
Gerrit oppe Bonke en daar gong het
los. Hij skoof de slede anne kant,
bon sien skaatsen af en haalde uut
sien taske een graote toeter te voos
kien, waarmet ie moai tekeer gaan
kon.
Direct na een lang anhouden ge
toeter begon Gekke Gerrit luudkeels
te skreeuwen: Gesondheidssté-
ken! Om je nek te bréken!'De an
kondiging miste sien uutwerking
niet. Niet alleen Menders, mar oek
groate meensen stoven op sien ne-
rinkje af en de steken - twee cent 't
stuk, zes voor een dubbeltsje - vlo
gen de winkel uut. Voor vieren, toen
de drukte op't ies nog lang niet
voorbij was, was Gekke Gerrit al
skoan uutverkocht en kon ie meteen
lege trommel terugkere naar de
stad.
Nou suu't bij een winter as disse
vanself te gek weest hewwe om het
hierbij te laten en Gekke Gerrit be
J sloat dan oek de volgende dag opnij
anne slag te gaan; desnoods su
Vrouw Flisijn mar een stuk vanne
nacht deurwerke mutte om de nije
steken klaar te maken.
Gekke Gerrit brocht de slede nou
dus oek niet naar Okkema terug,
mar docht er an 't voertuug met te
nimmen naar sien huuske, achteran
op 'tNoordvlietSlot. Hij gleed weer
onder de Kiepeloop enne Hoekster
poortsbrug deur, duwde sien win-
keltsje over't ies langs de Kaai en su
toen even met een moai gankje on
der de Boomsbrug deur, richting
Vliet.
Mar och heden, wat bliekt? De slee
kan er krek niet onderdeur, is een
paar centimeter te hoogEven, heel
even mar weet Gekke Gerrit niet
wat hij nou mut - dan haalt ie sien
toeter voor de dag en begint as een
haastige turf skipper te toeteren. Zes
weken winter, twintig centimeter ies
inne grachten mar de brug mut
omhoog!
En wat 't volk van't Vliet nog noait
van sien leven beleefd het, beleeft
het nou: Gekke Gerrit houdt krekt so
lang met sien getoeter an, tot de
brugwachter waarachtig te voors-
kien komt en daar gaat de brug
omhoog en Gekke Gerrit kan er
deur!
En nog jaren hewwe de Leewarders
het bij het ophalen van herinnerin
gen an disse veskrikkelijke winter
van '29 over Gerrit had, Gekke
Gerrit, die't klaarspeulde de
Boomsbrug omhoog te krijen, toen
er in anderhalve maand al gien skip
meer deurgaan was
Kees Brol
Onze abonnee, de heer F. L. Swart te Leeuwarden, vroeger chef etaleur bij
Vroom en Dreesmann, stuurde ons deze herinnering van de huwelijksvoltrek
king van prinses Juliana en prins Bernhard in 1937: een foto van de fraai
versierde gevel van het pand van V.enD. aan de Nieuwestad. Alle decoraties
waren door personeelsleden van het bedrijf zelf verzorgd.
JE MUTTE IN JE LEVEN AL
LES SO DOEN, ASOF HET
HET LAATSTE IS WAT JE
BESKOREN IS IN'T LEVEN TE
DOEN
DE JAREN LERE ONS EEN
SOAD, VAN WAT DE DAGEN
NIET WETE
JE KANNE OVER WAT BE
PAALDS BETER GIEN OOR
DEEL HEWWE, DAN EEN
VOOROORDEEL
WIE'T MEENSEN VER
TROUWT SAL SICH MINDER
VAAK VEGISSE AS WIE
MEENSEN NOOIT VE-
TROUWT
MEENSEN, DIE'T WERKE
LIJK WILLE, SALLE SLAGGE
OEK
AT JE OM EEN MOEILIJK
HEID LACHE, IS IE AL VOOR
DRIEKWART OVERWONNEN
WELOPGEVOEDE MEENSEN
SALLE JE NIET BELEDIGE,
ANDERE MEENSEN KANNE
DAT NIET
pepershoot-lseuLuorrJen
