"ALS STRAATVENTER DEED M'N VADER
Z'N INKOPEN BU LOUIS COHEN"
DIK VIJFTIG JAAR GELEDEN
TREURIG
GIROKAART VOOR BETALING ABONNEMENT
5
i
Het vergaat mij net als de heer Sal
de Jong. Enkele keren per jaar ben
ik een dag in Leeuwarden, om mijn
schoonmoeder (93 jaar en nog erg
goed bij de tijd) in Sonnenborgh te
bezoeken. Wij zoeken het dan zo uit
dat we op een vrijdag kunnen gaan,
al is het op die dag meestal beroerd
weer.
Ik gebruik een flink deel van mijn
tijd om Leeuwarden eens door te
slenteren en de grootste interesse is
natuurlijk voor de bedrijven en win
kels die er toen (voor 1942) ook al
waren. De Breedstraat is b.v. totaal
vervallen, maar gelukkig zaal
Schaaf is er nog.
Bij mijn laatste bezoek was ik ook
attent op de Kelders. Waar was ook
weer de galanteriezaak van Cohen.
Waar nu de leerwinkel van Fahner
is? Of daarnaast. Van Sal de Jong
weet ik nu dat het de zaak van Fah
ner was.
STRAATVENTER
De zaak van Cohen speelde in ons
leven een rol. Ik spreek nu van on
geveer 1925. Vader was straatven
ter. Hij pakte alles aan. Hij verkocht
zijn waren hoofdzakelijk in de ar
beidersbuurten en hij prees die wa
ren luidkeels aan. Verder was hij te
vinden op markten en kermissen.
Ik mocht dan wel eens mee. Al zou
den de jongens nü vijf en twintig
gulden toekrijgen, dan deden ze het
niet, maar ik ging zonder praatjes
met vader mee naar de Dronrijpster
kermis en daar liepen we heen (zo'n
12 kilometer van huis) en terug. En
dat misschien voor een oliebol en
een keer in de draaimolen. Vader
verkocht daar dan wandelstokken.
"Stokken met knoppen" en de
dorpsjongens deden pas mee als ze
zo'n stok in de hand hadden. Er
werd dacht ik meer mee geslagen
dan gewandeld. Stokken zijn hele
maal in onbruik geraakt.
Er waren rottinkjes met heel sim
pele knoppen, maar ook met luxe
knoppen. Wij hadden sortering. De
handel kwam van Cohen waar vader
vaste klant was. Cohen was behalve
een detailzaak ook een bedrijf, dat
aan wederverkopers leverde, aan
handelaren, marskramers e.d.
Ik kwam er vaak en soms met vader
om nieuwe voorraden te halen. Een
andere handel was "pakjes", spe-
Te Scheemda (Gr.) waren
Vrijdag een paar jongelui in
den echt verbonden. Den
volgenden dag werden de
lieden, werkzaam op de
boerderij, rijkelijk onthaald,
't Duurde niet lang of ze
kwamen geheel in de macht
van "Koning Alcohol"met
het treurig gevolg, dat een
jonge, oppassende man van
plm. 30 jaar, een zekere
Meerman, van Midwolda,
bewusteloos werd wegge
dragen in het vaste vertrou
wen, dat hij weldra zijn roes
zou hebben uitgeslapen.
Toen des avonds de dokter
werd gehaald, kon deze niet
anders dan de dood consta
teren.
(1908)
Een vriend door de dood te verliezen
Kost tranen van weemoed en smart
Maar droeviger is't als door' t leven
Een vriend van ons ontrukt wordt
aan het hart
Een oud plaatje
ciaal voor de kermissen. Tal van
snuisterijen, speldjes, broches,
fluitjes e.d. werden door elkaar ver
pakt, dat deden wij kinderen thuis.
Eerst in een rolletje carton en dan
omwikkelen in krantenpapier, dit
goedkope materiaal diende overal
voor, de groenteboer verpakte er
zijn groenten in. de viskoopman
zijn droge bokkings en thuis diende
het als closetpapier, je had dan nog
wat te lezen óók. De "pakjes" wer
den in een doos gegooid en voor 5
cent mocht men uitzoeken en het
was een verrassing, of niet, wat er
uit kwam.
Als het 's zomers mooi weer was en
van de Kelders met links de winkel van Louis Cohen
de zon scheen, zag vader meer in
zonnebrillen. Ik herinner mij, het
zal 1926 geweest zijn, dat ik een
idee had om de verkoop te bevor
deren. Vader had ergens een uni
formpet op de kop getikt en ik sloeg
voor, voor die pet een band te laten
maken met op die band "Le Soleil"
(de zon). Ik zat in de 7e klas voor
bereidingsschool voor het m.o.
Ged. Keizersgracht. Ik had dus al
een paar woorden Frans geleerd en
dat moest je dan gebruiken ook.
Vader vond het prima en liet de af
wikkeling verder aan mij over. In
onze klas zat een dochter van een
drukker, ik meende Betty Collet.
De heer Collet had een drukkerij in
de Oosterstraat. Het moet maar een
klein bedrijfje zijn geweest, maar
wij hadden in die tijd nog al respect
voor zakenmensen. De heer Collet
was een bijzonder vriendelijk mens
Hij bedrukte een lint met 'LE SO
LEIL" en wilde daar geen betaling
voor hebben. Dat heb ik al die jaren
nog niet vergeten.
Als er kermis in Drachten was, ging
vader daar met de stoomboot heen,
die bij het Stadsziekenhuis lag. Een
enkele keer mocht ik mee, daar
werd aan juf permissie voor ge
vraagd. Ik kan dus toen niet ouder
dan acht of negen jaar zijn geweest
juwelier
pepersboot-leeuworden
en wat ik daar zo'n hele dag op zo'n
kermis uitspookte, weet ik beslist
niet meer.
Vader moest heel wat onderne
mingsgeest hebben om een paar
centen voor het grote gezin te ver
dienen. Steeds weer had hij andere
handel. Zijn klanten waren als regel
zij die het niet veel beter hadden.
AFSCHUWELIJK
Ik herinner mij houten wandmolen-
tjes met bijpassende lepeltjes, por-
celeinen apparaatjes die leven gin
gen maken als de melk kookte,
doosjes, speldenkussens en portret
lijstjes, versierd met allerlei fraaie
schelpen. Afschuwelijk zouden wij
nu zeggen, maar och, als er iets aan
de wand hing in een arbeidersgezin
was dat een goedkoop schilderijtje
van schaapjes op de heide en in een
progressief gezin een plaat met de
mijnwerker van Toorop. Ik meen
zelfs dat vader die schelpenboel
zelfstandig importeerde uit Altona
bij Hamburg, een firma die adver
teerde in het blad voor kermisex
ploitanten "Voorwaarts". Mis
schien hoor ik nu van kermismensen
dat de titel van het blad anders luid
de. Maar de zaak waar hij altijd op
terugkwam was Cohen van de Kel
ders, de winkel waar ik nog altijd
naar zoek als ik in Leeuwarden de
Kelders over loop.
Haarlem
K. Faber
IN DIT NUMMER VAN 'T KLEINE KRANTSJE VINDT U EEN
GIROKAART VOOR HET BETALEN VAN HET ABONNE
MENT OP ONS BLAD VOOR 1981.
VRIENDELIJK VERZOEKEN WIJ ONZE ABONNEES VAN
DEZE KAART GEBRUIK TE MAKEN OM HET ABONNE
MENTSGELD OVER HET KOMEND JAAR TE VOLDOEN.
HET BEDRAG VAN 25,- VOOR HET ABONNEMENT TOT 1
JANUARI 1982 KAN OP IEDERE POSTINRICHTING WORDEN
GESTORT.
ABONNEES DIE ZELF OVER EEN GIROREKENING BE
SCHIKKEN KUNNEN NATUURLIJK VAN HUN EIGEN GIRO
GEBRUIK MAKEN.
DIT VERZOEK OM TE BETALEN GELDT UITERAARD AL-
f* O S T C 'H U E - EN GIRODIENST
srOff'-NGSKAAft" - KENNISGEVING VAN 3 IJ SC M R !I V i N G
OP PC STREK 381062
van Fenno Scfto-'gv-s's Pubttclteitakantoor
Kleins Krant s;t „Postico" J J
Leeuwarden
25 sid
Ct
I II
I
SSrORT DOOK O A/ CrT
LEEN VOOR DIE ABONNEES, DIE OVER HET JAAR 1981
NOG NIET HEBBEN BETAALD.
LEZERS, DIE IN DE LAATSTE WEKEN ABONNEE GEWOR
DEN ZUN EN REEDS HEBBEN BETAALD, BEHOEVEN VAN
ZELFSPREKEND NU NIET NOG EENS OPNIEUW TE BETA
LEN. DAT ER WEL UIT HUN KRANT EEN GIROKAART
ROLT, KOMT OMDAT DEZE KAART IN ALLE KRANTEN
INGESTOKEN IS. HET INSTEKEN VAN DE KAART, ALLEEN
IN DE KRANTEN VAN DE ABONNEES DIE NOG NIET
BETAALDEN, WAS EEN ONDOENLIJKE ZAAK.
BU VOORBAAT DANKEN WIJ U VRIENDELIJK VOOR UW
MEDEWERKING, DIE ONS VEEL ADMINISTRATIEF WERK
KAN BESPAREN.
DIREKTIE 'T KLEINE KRANTSJE.
"OSTCHfQüE- L H GiRUDicNSr
SSVVfJS VAN ST0RT;NG
OF POSTREK 381062
van f«nno Schonstra's Publicitedsfcantoor
Kleine Krant*ie „Postico"
Leeuwarden
0//6
ZéSUUsA
mm&nï
