DICKVANDERHEIJDE JR/REKLAME
HET WAS DE HITAX DIE VOOR DUPPIE
DE HELE STAD DOORREED
TOEN WE NOG OP DE SCHOOLBANKEN ZATEN
LEERSCHOOL AAN DE MARGARETHA DE HEERSTRAAT
11
HERINNERINGEN
AAN DANSZAAL
SIP CASTELEIN
adviesbureau voor reklame en publiciteit joz©f isr©©lsstr33t 10 l©©UW3fd©n 05100-24984-
Dit is een foto uit 1937 van de tweedeklas van de Leerschool aan de Margaretha de Heerstraat
met als onderwijzeres JufW. Dirksen en als onderwijzer de heer L. van Klinken. We beginnen
bij de voorste rij en we gaan van links naar rechts: Tjipke van der Veer, A/ie Timmer, Alie
Nieuwland, Lutske Hofman, Jellie Douma, Pietje Runia, Betty Hettema, Wietse Tinga, Piet
van der Veer, een onbekende, Coba Toornstra en Sijtske Boelens. Op de tweede rij: Rein
Tjepkema, Eelse Pieters, Geert Hofman, Roelof Postma, Piet Fokkema. Bart Offringa, Rika
Antoons, Joukje Gelders, Aafje Geurts, Frida de Nijs, Sjoerd Nauta, Jan Kooistra, Tinie ter
Hom en Ginie Pool. Op de achterste rij: Jan Damsma, Jan de Vries, Sjouke Wijnsma, Jan
Kersten, Jildert Gros, Johannes van der Bij, Oege Pieters, Lolkje Oostra, Marietje Swart en
IJbeltje van der Kooi.
In het eerste januarinummer van 't Kleine Krantsje publiceerden wij een foto van drie taxi's, keurig in een
rij bij de Oude Waag. Dat waren wagens van de Citax en, zo schreven wij, "vergissen wij ons niet, dan
kon je je voor een dubbeltje al laten rijden van het ene- naar het andere eind van de stad"Naar
aanleiding van deze publicatie ontvingen wij een brief van onze abonnee, de heer S. Hielkema te Nuenen,
die ons er op attendeert, dat het niet de Citax, maar de Hitax was, die de Leeuwarders door de hele stad
vervoerde tegen de kolossale vergoeding van tien cent.
Dit taxibedrijf was, aldus de heer
Hielkema, opgericht door zijn
grootvader,, die eveneens eigenaar
was van de Optimist op de Kelders.
Onze briefschrijver stuurde tegelijk
een advertentie van 12 augustus
1939, waarin van deze spectaculaire
"dubbeltjes-aanbieding" melding
werd gemaakt.
GELE PUL
"Maandagmorgen 9 uur komt Hi
tax, de taxi met de gele pijl" stond
er boven de halve pagina grote ad
vertentie, "Hitax - telefoon 3939 -
brengt voor Leeuwarden het taxibe
drijf, zoals dat behoort: Voor een
dubbeltje door de geheele stad".
Wat we in dit verband onder de stad
moesten verslaan, werd duidelijk
aangegeven, want de grenzen ervan
stonden in de annonce vermeld:
Troelstraweg tot Sonnenborgh,
Marssumerstraatweg tot Baens Ein,
Dokkumertrekweg "tot het eerste
brugje", Groningerstraatweg tot de
Watertoren, het Vliet tot de Cele-
besstraat, Emmakade tot de Tweede
Kanaalbrug, Verlengde Schrans tot
de Vincent van Goghstraat, Sne-
kertrekweg tot de Ophaalbrug en
Harlingertrekweg tot Fortuna.
"Dus waar U ook instapt naar
boven omschreven grenzen: voor
een dubbeltje. Kinderen beneden
den leeftijd van 6 jaar, mits onder
geleide betalen 5 cent".
Het rijden naar buiten de stad kostte
zes cent per kilometer, "ongeacht
het aantal personen" en voorrijden
naar een bepaald adres moest met
een dubbeltje worden gehonoreerd.
Het taxibedrijf Hitax van Hielkema
was, volgens de advertentie, geves
tigd in de Heerestraat, in onze ogen
niet zo'n geschikte uitvalsbasis voor
een autobedrijf, maar ach, in die
vooroorlogse jaren stelde het ver
keer op straat nog niet zo heel veel
voor en de wagentjes met de gele
pijl ("de gele peil" stond er in de
advertentie) hebben er vast wel ruim
baan gehad.
De heer Hielkema weet ons nog te
melden, dat het taxibedrijf "roem
loos ten onder is gegaan, daar de
Duitsers alle wagens in beslag heb
ben genomen. Er is mij verteld" zo
schrijft hij ons, "dat ze allemaal bij
de Afsluitdijk kapot geschoten zijn,
maar dit laatste weet ik niet zeker"
MEER BEKEND?
Misschien zijn er lezers van 't Klei
ne Krantsje, die daar wel meer van
weten, zoals er zeker ook abonnees
zullen zijn, die meer weet hebben
van de hele taxitoestanden, zoals
die in Leeuwarden voor de oorlog
hebben bestaan.
Uit de aankondiging van de boven
genoemde Hitax blijkt, dat die in
augustus 1939 is gestart, maar an
dere bedrijven, zoals de Citax heb
ben - al of niet voor een dubbeltje de
rit - al eerder bestaan. Zeker weten
we alleen, dat omstreeks 1918 de
eerste taxi in Leeuwarden begon te
rijden en dat was de Elto, de Eerste
Leeuwarder Taxi Onderneming van
de caféhouder Mintje Ferwerda van
de Weaze.
Zijn er geen autoliefhebbers, die de
feiten ten aanzien van de vroegere
Leeuwarder taxi's allemaal op een
rijtje hebben staan?
vervolg van pag. 8
dure orkesten en artiesten om voor
het publiek op te treden. Ik vond in
mijn plakboeken nog een foto van
het orkest Eddy Walis, een ver
maard violist, die meerdere malen
door Sip werd gearrangeerd. En dan
de onlangs overleden Arie Maas
land, alias Malando. Ik herinner me
nog goed, dat Sip Malando uitno
digde om met zijn toen nog beschei
den orkest zich aan het Nederlands
publiek te presenteren. Op de hoes
van de jongste plaat van Malando
staat o.m. dat het orkest Malando in
de zomer van 1939 debuteerde,
welnu dat was in hotel "Spoor-
zicht". Ik was er zelf bij.
Over dat vermaarde hotel Spoor-
zicht en zijn eigenaar Sip Castelein
zou nog veel meer te vertellen zijn.
Maar we laten 't hier maar bij
Leeuwarden
Albert Reitsma
