'PINKIE" EENSTRA UNIEKE FIGUUR ARRESTANT IN DOODSNOOD SPRINGT UIT HET RAAM VAN OLD BURGER WEESHUIS VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN UITHUIZIG THUIS EN THUIS UITHUIZIG GRUWELIJK GEVAL IN OORLOGSTIJD ACHTTIENDE JAARGANG 24-10-1981 NUMMER 395 'T KLEINE KRANTSJE Een paar weken geleden plaatsten wij voor onze fotoprijsvraag "Leewadders, waar is dit?" in 't Kleine Krantsje een afbeelding van het vroegere gebouw van het Old Burger Weeshuis'op de hoek van het Zaailand en de ZuiderstraatNaar aanleiding hiervan ontvingen wij van een van onze abonnees een brief, die herinneringen opriep aan een mysterieus drama uit de laatste wereldoorlog, toen het gebouw een dienst van de bezettende macht herbergde, een filiaai van het R ijkskomm issariaat Wij zijn de abonnee, die ons de naam verschafte van het slacht offer Wiliy de Jong zeererkcnte- lijk, zoals wij allen dankbaar zijn, die reageren op wat er in 't Kleine Krantsje heeft gestaan. In de twintiger jaren leek voor een zekere Leeuwarder jongeman met een HBS diploma het kostje ge kocht. Graag was hij opeen kantoor gegaan en een bankdirekteur had hem wel willen hebben. Maar ja, om kort te gaan: Frans A. Veenstra had een stempel. Hij was geboren zonder vingers, maar toch was hij ongelooflijk handig door het ge bruik van zijn duimen en pinken. Z'n optimisme redde hem. samen met zijn inventiviteit. In de Breed- straat had hij een tweede hands- boekhandeltje. Later, in de kiosk op het hoekje van de Voorstreek en de Koningstraat, was er geen vierkante centimeter ongebruikt. Het zaakje zat vol met sigaren en sigaretten en souvenirs, de winkelier zelf bruiste van de ideeën. NIET KWETSEND Frans Veenstra had dus een stem pel door zijn handicap. Zelf had hij het idee, dat hij zich afzette tegen over onbegrepen mensen. Ander zijds had hij een stempel als een uniek man, die iedereen kende als Pinky" Een naam, die in het ge heel niet kwetsend was bedoeld. Integendeel; iedereen had ontzag voor z'n noeste werk, dat hem dag en nacht bezig hield. Ieder idee, ie dere gedachte bracht hem tot leven en bracht hij in de practijk. Een simpel voorbeeld. Hij ontdeed zijn electrische winkelbel van de bel, waardoor er een ruitentikker" ontstond - telkens, wanneer de De heer J. L. Kuhlmann, oud nota ris en nu wonend in Berg en Dal, schreef ons, dat hij in de oorlog werkzaam was op het notariskan toor van S. Molenaar in het pand Willemskade nummer4. De achter kant van dat kantoor keek uit op de achterkant van het voormalige weeshuis met z'n Duitse dienst. "Eens" aldus de heer Kuhlmann, "werd ons door de Duitse Polizei bevolen het kantoor niet te verlaten en niet uit het raam te zien. Later bleek, dat men het lichaam zocht van een held, die op een verdieping van het weeshuis dwars door een ruit was gesprongen en achter ons kantoor was terecht gekomen." "Wanneerde Duitsers" zo voegden wij aan deze mededeling van de heerKuhimann toe, "er naar streef den deze tragedie geheim te hou den, dan zijn ze daar wellicht in geslaagd - wij hadden er althans nog nooit van gehoord en we weten ook niet, wie het slachtoffer was." SLACHTOFFER BEKEND Na deze publicatie in onze krant is een van onze abonnees zo vriende lijk geweest ons op de hoogte te brengen van de identiteit van het slachtoffer zodat wij nu in staat zijn de achtergronden van dit drama uit de doeken te doen. De ongelukkige, die uit het raam sprong en deze wanhoopsdaad moest bekopen met de dood, was de dertigjarige Willy de Jong uit de Bagijnestraat in Leeuwarden. Willy, officieel Wiltje de Jong, was de oudste zoon van de bekende Goutumer kortebaanschaatsenrijder Comelis de Jong, alias Kees het Koopmantsje. Aan hem hebben wij, jaren geleden al eens een artikel ge wijd. Kees het Koopmantsje stond er om bekend, dat het hem bij het hardrij den meer om de penningen ging, dan om de eer. Wanneer Kees bij het hardrijden in de finale kwam. kon er altijd met hem worden ge praat - veel liever dan met de eer van de triomf ging hij met het geld van de eerste prijs naar huis. Kees het Koopmantsje kreeg twee zoons, Wiltje en Sjoerd. Willy, in Huizum geboren op 2 mei 1911, werd ook een bekende figuur in Leeuwarden, die eigenlijk geen vast werk had, maar "van alles deed". VREEMDE SNIJBOON Mensen, die hem hebben gekend herinneren zich hem als een wel wat eigenaardige knaap, ofwel "een vreemde snijboon", zoals iemand het zei. Midden in de oorlog, juni 1941, stapte Willy de Jong in het huwe lijksbootje met Rinskje van der Meulen, waarna het jonge paar een onderdak vond in een woninkje in de Bagijnestraat. Vier weken na de trouwdag, de vijftiende juli, hielp Willy zijn va der Kees in het hooi op diens boer derijtje aan de Goutumerdijk. Daar na besloot hij naar de stad te gaan om de punten van zijn hooivork te laten slijpen. STELLETJE N.S.B.-ers Bij de Beursbrug gekomen ont waarde Willy een groepje harre warrende mensen, die het kennelijk aan de stok hadden met een stelletje N.S.B.'ers of andere Duitsgezinde figuren. In mei 194liet Willy de Jong deze foto maken, twee maanden later vond hij gruwelijk de dood. Wijzend op z'n hooivork heeft De Jong toen in het voorbijgaan ge- - vervolg op pag. 5 NIEUWESTAD 75 LEEUWARDEN

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1981 | | pagina 1