Schilderachtig huisje gaf
heel veel lezers problemen
ONZE FOTOPRIJSVRAAG
Wat we met onze traditionele fotoprijsvraag nog nooit eerder hebben beleefd, is nu gebeurd:
voor het eerst is het aantal goede oplossingen royaal overtroffen door het aantal onjuiste
oplossingen. Het oude romantische huisje, waarvan wij een foto in ons Oudejaarsnummer
afdrukten, heeft heel wat abonnees op een dwaalspoor gebracht. Een kleiner aantal lezers van
onze krant vergiste zich niet en kon ons precies vertellen, waar dit huisje heeft gestaan. Voor
beide categorieën gold, merkwaardigerwijs, een heel klein stukje van de Oldehove, nog net
zichtbaar aan de kant van de plaat, als een aanknopingspuntHet gefotografeerde pandje moest
dus in de schaduw van de scheve toren hebben gestaan, maar waar precies?
De familie Kruize, gefotografeerd op de Westerplantage. Achteraan de
timmerbaas met zijn vrouw, op de voorgrond de zoon van het echtpaar
Kruizemet vrouw en kinderen. Bij grootvader dochter Adri, op de armen van
moeder: Nico, de zoon. Het meisje met de vlechten is een vriendinnetje
Oldehoofsterkerkhof overzag".
Tot zover dan een greep uit de stapel
foutieve oplossingen - er waren nog
veel meer inzenders, die dachten te
maken te hebben met een oud huis
je, dat weleer op de Noorderplanta
ge heeft gestaan.
Ten onrechte dus, want het gefoto
grafeerde huis heeft niet op de
Noorder-, maar op de Westerplan
tage gestaan, vlak naast het restau
rantje, dat we nu nog als "De Plan
tage" kennen.
Voor de heer Nico Kruize te Leeu7
warden was de foto wel heel erg
bekend, "want" schreef hij ons,
"hier hebben mijn grootouders ge
woond en ook mijn vrouw woonde
nog enige tijd in het huis. Mijn
grootvader was timmerbaas en hij
had zijn timmerwinkel in de Wol-
vesteeg. Tevens was hij Toneel
meester van de Harmonie. Een me
neer Meijer was z'n meesterknecht
en die werd Toneelmeester, toen
opa Kruize overleed. Als kinderen
speelden wij veel op de Wester
plantage, waar tussen de Nieuwe-
stad en de Schavemeksbrug nog een
pleintje was met een muur - daar
stonden op vrijdag de bodediensten
uit de Bildthoek."
TIMMERBAAS KRUIZE
Ook andere inzenders wisten ons
precies te vertellen, dat we hier te
maken hadden met de woning van
timmerbaas Kruize: "Hij was de
grootvader van de heer Kruize, die
vroeger een kaaswinkel had aan de
Wortelhaven", aldus de heer S. de
Jongh te Leeuwarden. Die meneer
Kruize hebben we zojuist al even
geciteerd.
De heer De Jongh herinnerde zich
ook, dat het bolwerk op deze plaats
door de oude Leeuwarders "het
heuveltsje" werd genoemd. "Op
dit heuveltsje speelden vroeger veel
kinderen, namelijk de meisjes
Wöllenstein van de Westerplanta
ge, de meisjes Ploegsma, verder
Fetje en Ide Hamstra, wier vader
een kruidenierswinkel op de Nieu-
westad had."
De heer mr. H. S. Bekius te Hel-
voirt stuurde ons weereen lange ge
zellige brief, die wij tot slot graag
even willen overschrijven.
"Het huisje" zei hij, "was daar
zeer schilderachtig gelegen. Het
was, wat men nu zou noemen
"beeldbepalend" voordat deel van
de stad.
Toen ik in 1955 voor mijn werk
werd overgeplaatst naar het goede
Leeuwarden, waar ik mijn jeugd
heb mogen doorbrengen, wilde ik
V
graag in dat witte huisje gaan wo
nen.
Het was leeg en vooral van binnen
verwaarloosd, maar met wat goede
wil en fantasie was er voor een vrij
gezel als ik iets heel leuks van te
maken. Ik ben er nog voor naar de
toenmalige burgemeester geweest,
maar al mijn argumenten om het op
te knappen en zo voor het stadsbeeld
te bewaren mochten niet baten, de
gemeente had er andere plannen
mee. Helaas bleken die plannen la
ter te zijn sloop.
WAGENPLEIN
Ik herinner mij verder dat in mijn
jeugd een deel van het bolwerk daar
was ingericht als wagenplein voor
de vrachtrijders. Het was daar altijd
een gezellige drukte. Zaterdags-
VERVOLG OP PAG. 9
Laten we beginnen bij de inzenders,
die duidelijk buiten de prijzen vie
len - zij allen situeerden het afge
beelde punt aan de verkeerde kant
van de Oldehove.
"Ik moet me al raar vergissen" al
dus de heer Joh. de Jong te Leeu
warden, "de huisjes die stonden,
zoals de Leeuwarders het noemen
"achter de tuun", wat officieel de
Noorderplantage heet.Ze staan vlak
bij de ingang van de kant van de
Oldehove af".
"Huisje achter de Pier Pandertem
pel; stukje Oldehove nog net zicht
baar" schreef de heer P. A. ten
Thije te Voorschoten en de heer D.
Beeksma te Leeuwarden dacht er
net zo over: "Deze keer een mooi
romantisch hoekje en wel achter de
Prinsentuin, vlak bij het tempeltje
van Pier Pander. Rechts van dit
huisje ziet men op de gracht, waar
altijd hardrijderijen werden gehou
den. Ook nu heb ik hier geschaatst
en de sfeer van vroeger in me opge
nomen. Jammer, dat er niet wat
meer aan gedaan wordt, want er zou
toch wel een harderijderij gehouden
kunnen worden, nu de Centrale bij
Bergum zit".
NIET GEMAKKELIJK
"Ik vind het leuk deze keer ook eens
mee te doen" aldus de heer S.
Broekhuizen te Lelystad. Meestal is
het niet gemakkelijk en ik ben niet
in de gelegenheid te gaan speuren -
volgens mij stond dit huisje in de
Prinsentuin, vanaf de Oldehove
gerekend voor het toegangshek"
Kennelijk niet helemaal zeker van
z'n zaak "gokte" de heer Th. Weda
te Leeuwarden op een stukje Boter
hoek: "De fotograaf moet dan heb
ben gestaan achter de dwinger, bij
de oude joodse begraafplaats. Alles
wat daar stond is verleden tijd. Geen
Opgang, Zalmklooster, Kal-
vergloppe en zo meer. Nu staan er
de gebouwen van de Provinciale
Bibliotheek en het Rijksarchief'.
Twijfel was er ook bij de heer A. H.
Bergsma te Haren, die de afgebeel
de foto situeerde aan het eind van de
Boterhoek, maar er meteen aan toe
voegde: "Kan het ook de Wester
plantage zijn, die glooide namelijk
ter rechterzijde, komende vanaf de
Nieuwestad, een soort talud. Toch
houd ik het op het eerste, gezien de
bomen op de achtergrond en het
beeld, dat ik bij mij draag uit de tijd,
toen ik bij de Algemene Friesche
werkte (1932 tot medio 1939) en
dan vanuit het Burmaniahuis het
