FOTO PRIJS VRAAG
DENKEND AAN TOEN
Vorst en dooi, sniw, iezel en regen,
koud of suterich! Sukke woorden
bruke de meensen, en oek ons
brugmannen, de eerste weken fan
het nije jaar. Het jaar 1982 liekt wat
nijs te brengen foor Fokke, Wurdt
het trouwen of wat anders? Het staat
wel fast, dat foor dizze ouwe maten
der heel wat saken al anders wurden
binne. En wat gaat er met hun in-
kommentsje gebeuren. Der is straks
minder om uur te geven, en toch
hèt een Spanje-ganger het laaste
woord in de kring fan Sjouke Suker-
slak, Wiebe Poatsje, Lange Marten,
Hein fan 't Hobbelpeerd, Minne
Mager en Fokke Vutman. Wie mis
se we dan? Lees mar.
Lange Manen: Soa goed as ik weet,
sal Tabe der fandaag niet bij weze.
Se suden met de Kerstdagen naar
hun dochter, mar toen kreeg sien
frouw de griep. Daar binne se nou
alsnog hene, en dan oek even bij
Broer Bouke sien.
Sjouke Sukerslak: Ik denk dat Bou
ke de goeie mediecienen wel in huus
hèt. Hij spuit er self oek niet inHet
binne anders hele lopen, en dan met
dit poerminne weer der telkens oek
nog bij.
Minne Mager: Mocht Fokke nog
komme, nerges over prate hor, mar
hij hèt weer wat gedoente. Oud en
Nij hèt ie bij hur tuus wee stHet kon
wel es menens wurre met ons Vut-
mantsjeü
Hein fan 't Hobbelpeerd: Och, hij is
een kreaze kerel met een aardig in-
kommen. Hij hèt muskien jaren wat
alleen omheukert. Ik kan der heel
wel in komme hor. Hij doet mar.
Wiebe Poatsje: Der hoeft drekt oek
gien trouwen fan te kommen. Teu-
genwoordig is het samenwoanen an
de orde fan de dag. Froeger seiden
se fan 'huizen'of hoe was dat oek
al weer met een duur woord?
Minne: Ja, ik foei an, waar Wiebe
hene wil. Het is niet kombinaasje,
mar daar liekt het wel op. Strak'
Fokke mar es frage, dieO, nt
dat ken nou in dit gefal niet.
Marten: As Fokke nou bij hur is, en
het gaat em naar 't sin, san sal ie de
brug wel brug late. Hoe oud su se
weze, Minne, of hest se nog niet es
opsterfére kennen?
Minne: Skat nou es een ffouw, die
jou één of twee keer sien he wween
dan oek nog mar even, en niet eens
fan dichtebij. En as die wieven hur
dan wat op-pollitoere en opskildere,
dan ferriefele se jou soa met een jaar
of tien. Ik su sêgge, tussen de fieftig
en de sestig!
Hein: Met sukken en het aardgas
houwe jou het wel warm. Wete jim
trouwens, dat Jan Boerke nog al min
is? Leit met 'e suurstof an in Dok-
kum. Ja, niet op straat fanself, mar
in 't siekenhuus. De Sitronberg,
loof ik.
Sjouke: Nou must ophouwe, Hein.
Óns Boerke. Ik weet wel, hij is de
enige niet, mar as je de meensen
goed kanne, doet het je even meer.
O, daar is Fokke toch nog.
Wiebe: Daar is Fokke, en met een
bos bloemen werachtig. Wal
dochst, de kop is fan 't nije jaar af,
ik gooi der een bloemke teugen an?
Fokke Vutman: Ja en nee. Ik leg de
bloemen hier niet op 'e brug del,
mar ik gooi se wel erges teugen an.
Teugen een nije relaasje soageseid.
Er kwam weer een vrouw in mijn
leven!!
Manen: Fokke, jonge, dou must
dien eigen dingen mar doen. Wij
wete nerges fan, en we wille ons oek
nerges met bemoeie. Mar as een
kerel op dien leeftied met bloemen
loopt, dan hèt ie het goed te pak
ken!!
Minne: Gesteld, dat het wat wurdt,
en jim gooie de lappen bij mekaar,
en gesteld, jim suden es niet trouwe,
mar samen eh, begriepst mie wel.
Fokke: Op ons formelieren ston dan
froeger: niet gehuwd; leven in kon-
kubinaat. Ja, hokke of huize ken je
oek sêgge. Bedoelst dat, Minne?
Goed wete: sij hèt een aardig huus
en een eigen inkommen. Dizze
Fokke oek. Dat we salie eerst mar
wat proefdraaie.
Hein: Proefdraaie seit die gek. Het
ken oek anders. Bij ons in 'e buurt
trouwde laassen nog een ouwe man
fan over de seventig met een frouw
fan acht en sestig. Die fonnen sa
menwoanen niet netjes. Dus trou
we!
Sjouke: Met sukke opfattings en het
bust en levertraan binne wij groat-*
brocht. Wel een hoop grappen over
(rouwen en al soa meer, mar het
even goed wel doen. Liefst in eer en
deugd. Kiek, en dan is er heel wat
ferandert. En niet altied ten goede
gekeerd!
Marten: Je kanne wel sêgge, dat er
over de hele waterlinie fan alles fe-
randerd is. Jou kenne een nij hart
krije, en nije nieren. Ja, niet bij Fred
of andere diskonten, mar toch. En
geweldige opperaasjes.
Wiebe: Mar een goed resept fiene
om fan de werkloashied af te kom
men, is der nog niet. En ik staan je
der borg foor, dat er in het nije jaar
weer heel wat bij komme. Dat redt
Uultsje oek niet.
Fokke: Een ouwe maat fan mij had
het laassen over het bananenplan
fan Joop. Hij sei: der is al een Joep
Meloen, der ken nog best een Joop
Benaan bij. Ik sei: ik bin al fut, laat
een ander mar de pisang weze!
Hein: Wat ik mie wel es affraag is:
hoe houwe we die winkel draaien
de. Het mut allemaal opbrocht
wurre. Jou hewwe werkloazen, en
W.A.O.-ers, en VUT-feguren, en
A.O.W.-ers liek as wij, en meensen
in de bijstand, en gaan mar deur.
Sjouke: En in de bejaardentehuzen
binne oek mar een paar meer, die
het self betale. En bij de gemeente
beginne se oek al te piepen, las ik in
'e krante. De heren fan de raad salie
besunige. Seg, Marten, dan mut
Cambuur der seker oek an gelove.
Manen: Daar wurdt wel over pra
ten. En dan ontnimme se een soat
meensen een hoop genot. Wielst de
gewoane man nou al meer as fier,
Nu er van de Oosterkerk aan het Hoeksterpad niets meer over is nog eens een foto van de predikanten van
toen. Staand ds. G. terSteege, ds. E. J. Oomkes en dr. J. Rinzema. Zittend: ds. J. C. van Loon, ds. P.
van Breugel en ds. G. Hengeveld. De foto dateert uit het laatst van de zestiger jaren.
fijf gulden betaalt, om wat knap en
droog te staan. Laat staan wat sitten
kost.
Minne: Sitten is nooit duur weest.
Gratis fergees ete en drinke en on
derdak op het Blokhuusplein of in
Veenhuzen. Klein grapke. Maras't
op 'is, is 't deen Lange, en och froe
ger foetbalden se oek alleen foor
de lol.
Fokke: Froeger is weest, Minne. En
froeger seiden wij al: foor niks gaat
de son op. En as wij ons nou ferge-
lieke met de Poalen, en swatten uut
die warme lannen, en India en al soa
meer
Wiebe: We salie wel minder uutge-
ve kenne, de kommende jaren. Mar
dat mutte we mar nimme. En dan
hewwe we het nog altied beter as die
meensen, waar Fokke het over had.
En ons ouwelui en die hurren ou
welui.
Hein: En as je mar gesond binne.
Denk mar an Kees Lotsje, oek al
kasjewijlen. En Boerke wurdt oek
faai. O, kiek es, daar is Hoekstra al
weer. Binne jou niet meer in Span
je?
Hoekstra: Bedoelejoumij?0,ja, ik
sien 't al. Hein fan ehHein en
sien maten. As ik in Spanje was,
ston ik hier niet. Nee, jong, te feul
regen. Eerst son. Twee weken.
Toen twee weken regen. Dat was
wel mooi foor die meensen daar,
Minne: Het ston niet in uw porres-
pektus, denk ik. Klein grapke. Hoe
is 't eten en drinken daar? Een soat
olijfoalie overal in? En Spaanse pe
per?
Hoekstra: As jou wille, Hollans
eten. Eén keer ouwerwets, met sie-
pels! We draafden over 't strand,
soa oud as we waren. Op siepelgas!
Mien huushouwster is nog kwaad,
soa raar gong het. Ik mut fan dizze
pursoan de bloemen mar ovemim-
me, om het goed te maken
VERVOLG VAN PAG. 5
middags kwam ik daar vaak langs,
ik moest dan met een van mijn
broers een mandje met schone was
brengen naar het Diaconessenhuis,
waar een tante van ons langdurig
verpleegd is. Eens, het was nat weer
geweest, zaten wij elkaar achterna
op een van de hellende paden van
het parkje daar. Ik holde, het was-
mandje in de hand, mijn broer ach
terna, viel languit in de nattigheid,
het mandje viel open en de schone
was werd even nagespoeld in een
vuile plas. Het ergste was nog dat
ook het boek, dat moeder als lectuur
voor de zieke bovenop de was had
gelegd helemaal besmeurd werd.
De linnen band draagt tot op de hui
dige dag de zwarte strepen van de
modder van de plantage. Het was
"De vrouwen van Tannö" van
Ernst Zahn, over vrouwen, die in
een dorp de erfelijke, vaak dodelij
ke bloederziekte overbrengen, op
wekkende lectuur voor een chro
nisch zieke!
Uit de latere tijd, 1955 of'56 herin
ner ik mij de onthulling van het mo
numentje voor Th. van Weideren
baron Rengers, die veel voor de
Friese landbouw en veeteelt heeft
gedaan (Zuivelfabriek "Trynwal-
den en Omstreken", Bond van
Coöperatieve Zuivelfabrieken,
Vlasfabriek enz.) Bij deze onthul
ling vielen mij nog op de hoogbe
jaarde Freules van Eysinga, familie
van baron Rengers. Zij woonden
voor de oorlog in het grote huis op
de drukke kant van de Nieuwestad,
waar later het Oud Burgerweeshuis
in kwam. Men zag hen ook regel
matig in de Galileër-, Wester- of
Grote Kerk, als ds. Vorenkamp
preekte.
U ziet, dat uw fotoprijsvraag bij mij
evenals bij vele anderen weer ver
schillende herinneringen oproept."
Goed, tot zover de heer Bekius. En
dan nu de prijswinnaar. Dat werd de
heer P. Visser, Vegelinstraat 37 te
Leeuwarden. Hij kreeg het uitge
loofde boekje Populaire Leeuwar
ders met meer dan honderd foto's
van bekende stadgenoten van vroe
ger en nu intussen toegestuurd.
VERVOLG VAN PAG. 7
Hoempa kwam dan ook vast langs
om zijn muzikale talenten te tonen.
De melkvrouw kwam haar mingel
melk afleveren. De tonneman
kwam langs om - notabene boven
op zolder! - z'n ton te verwisselen.
Wat een toestanden toch.
Alleen in de keuken was een kraan,
laag bij de grond met een emmer
er onder voor het vuile water en als
die emmer vol was leegde ik die
voor Opoe op de kolk in de straat.
De ramen en 'blienen' kregen dan
een grote beurt en ik groeide, als ik
hoorde: "Nou, buurvrouw, jou
hewwe mar weer een flinke hulp!"
Heerlijke tijden waren dat, maar aan
alles komt een eind, dus in de na
middag weer op weg naar Huizum.
Niet weer met het pontsje, want dat
werd dan te duur. Wel over "de
skeefte" bij het Badhuis. Langs de
rij schepen, die aan de wal lagen, op
weg naar de Schrans.
Postma op de Wirdumerdijk was
ook altijd de moeite waard, want
daar kwamen de manden vol met
speelgoed vandaan, die met Sin
terklaas in de hal van onze school in
het dorp stonden.
De Mercuriusfontein was ook zo
iets. Daar geneerde ik me altijd
voor. Zo'n blote man was maar
niks.
In de Schrans woonde juffrouw
Kuipers en die zat, wanneer ik te
rugkwam, meestal te eten. Zwaaien
dus en de volgende morgen haar
gauw ophalen om al het nieuws te
vertellen, 's Avonds thuis gauw een
boterham opeten, wassen en dood
moe de bedstee in.
Maarssenbroek
Atie Spoelstra-v.d. Meulen
