Friesland Bank
Uw eigen bank
Lezers klommen in de pen
Romantiek van vroeger: het trammetje zal direct vertrekken
SPOORWEGEN
In de omgeving van het station heb
ik in mijn jeugd, in de dertiger ja
ren, heel wat uren doorgebracht.
Als jongen had ik grote belangstel
ling voor alles wat met de spoorwe
gen in verband stond; veelal zwierf
ik in de buurt van het station in de
hoop iets bijzonders te zien.
Het hoogtepunt van zo'n zwerfdag
lag meestal bij de overweg tussen
ongeveer zes uur en half zeven 's
avonds.
Om zes uur werden de wagons op
gehaald van het raccordement bij de
Lijempf; om tien over zes kwam er
een personentrein uit Groningen;
vijf minuten later vertrok een goe
derentrein naar Groningen en ten
slotte om half zeven een tram naar
Drachten.
Tussen de aankomst van de perso
nentrein en het vertrek van de goe
derentrein bleef de overweg geslo
ten. Het wachtende publiek mop
perde nogal eens, dit gemopper
kwam mij geheel onbegrijpelijk
voor. Wat was er fijner dan te luis
teren naar het bel-gerinkel uit het
seinhuis (post D) en te zien hoe het
hoge sein voor de Potmargebrug in
de stand 'veilig' kwam.
In de goederentrein liepen veel bui
tenlandse wagons mee; op de Duitse
wagons was de naam geschilderd
van het 'Heimatbahnhof'. Ik herin
ner me nog plaatsen als UlmKassei
en Radebeul; de goederentrein had
voor mij ietwat de geur van 'verre
landen'
In mijn jeugd leek me het beroep
van seinhuiswachter het toppunt
van* geluk. Later evenwel kreeg ik
andere denkbeelden op welke wijze
ik, zoals de belastingdienst het uit
drukt, mijn inkomen zou 'kunnen
verwerven.
Het genot om de goederentrein van
18.15 te laten vertrekken is mij der
halve niet deelachtig geworden,
maar genoten heb ik wel bij de
'spoorhekken in 'e Skraans'.
Uitluiden J. G. Haasdjjk
WOLLENSTEIN
In 't Kleine Krantsje nummer 401
las ik het stuk "schilderachtig
huisje gaf heel veel problemen".
Daarin schreef meneer De Jongh
over het bolwerk, het "heuveltsje"
genoemd.
Daar speelden altijd veel kinderen,
ook de meisjes Wollenstein. Zelf
heb ik hier ook gewoond en wel op
de hoek van de Westerplantage en
de Nieuwestad in de jaren
1915-1916; dat was op een boven
huis, boven, naar ik meen, een
boekwinkel.
Ik ging toen met een meisje Foekje
Wollenstein naar School 5 in de
Schoolstraat. Er waren in dat gezin
meer meisjes, maar die namen kan
ik me niet meer herinneren.
Weet de heer De Jongh misschien
ook, waar deze dames zijn geble
ven?
Haarlem
mevr. D. v. d. Geest-Faber
SCHOOL 4
Naar aanleiding van het schrijven in
't Kleine Krantsje nummer 396 over
oud Huizum nog even het volgende:
Ook ik ben in de Schoolstraat op
school 4 geweest; ik kan me nog
herinneren, dat boven de school de
ULO was met de heer Frank als
hoofden een juffrouw Wiersma. De
heer Frank had meen ik een groot
oor.
Beneden was de O. L.Sc hooi 4 met
de heren Schaafsma, Hoop, Das
sen, Van der Meer, Zuidema, juf
frouw De Jong en juffrouw Wiers
ma en als kwekeling de heer Sin-
gelsma, later bekend in de politiek.
De heer Van der Meer trok je wel
eens bij de oren uit de bank. En de
heer Zuidema, is die niet naar de
openbare lagere school in Huizum
Dorp gegaan?
choke en handels voor gas en lucht
boven het stuurwiel. En met een
zwengel voor het starten, wat met
een koude motor geen lolletje was.
Een rijbewijs haalde ik voor een
rijksdaalder bij het Provinciehuis.
Rij-examen was niet nodig, maar je
moest wel achttien zijn. Het rijbe
wijs heb ik nog bewaard.
Reed je met die wagen door de stad,
dan kwam je zelden een andere auto
tegen. Een maximum snelheid was
er ook niet bij. Zo'n wagen kon
trouwens ook niet harder dan, meen
ik, een vijftig kilometer per uur.
Leeuwarden
Th. Weda
SALONORKEST SINNEMA
Wanneer 't Kleine Krantsje door de
PTT in de bus wordt gedeponeerd,
ben ik er als de kippen bij om het in
ontvangst te nemen. In ieder num
mer staat wel een artikel, dat herin
neringen oproept. Dat maakt 't
Kleine Krantsje juist zo waardevol.
In het jubileumnummer 400 trof mij
in het bijzonder het artikel over het
Salonorkest Sinnema. Ik heb name
lijk vroeger veel 'zaken' met dit or
kest gedaan, als bestuurslid van de
Geheelonthouders Zangvereniging
"Excelsior", Wanneer het koor een
uitvoering gaf, werd de medewer
king gevraagd van dit orkest, dat
toen nog de naam 'Kamerorkest'
droeg. Met de heer Sinnema regelde
ik dan het artistieke gedeelte en met
de heer De Jong, op de bovenste
foto in 't Kleine Krantsje helemaal
rechts staande, het financiële, want
hij was toen de penningmeester. Het
was altijd een genot om met de heer
Sinnema het programma te bespre
ken. Aan zijn waardevolle adviezen
werd graag geluisterd. Als dan de
uitvoering achter de rug was, moest
ik mij in verbinding stellen met de
heer De Jong. Die woonde destijds
in het Sint Jobslaan, daar had hij als
mede-eigenaar het Schilderbedrijf
De Jong en Boonstra.
Verder staat op eerder genoemde
foto, staande uiterst links, de heer
Barend Montenberg, die toen een
winkel in portretlijsten en dergelijke
had aan de Nieuweburen. Dan
kwam ik het artikel ook nog de na
men van twee vrienden tegen, na
melijk Klaas Noorderwerf en Arjen
Kamminga. Dm niet al te veel
ruimte op te eisen, wil ik het hierbij
maar laten.
Leeuwarden Joh de Jong
FAMILIE KRUIZE
Met veel genoegen lees ik elke
veertien dagen 't Kleine Krantsje.
Ik ben steeds benieuwd of er beken
de foto's in staan, 't Kleine Krantsje
nummer 401 bracht voor mij toch
wel een bijzondere verrassing.
Daarin zag ik ineens het oude huisje
van de familie Kruize staan.
Wij hadden vroeger een kruide
niers- en melkzaak in de Roekstraat
in Leeuwarden, 's Morgens kregen
we de melk van de fabriek, maar 's
middags kregen we weer melk
rechtstreeks van de boer. Verse
boeremelk!Dan kwam de boer met
zijn wagentje met paard er voor en
kwam verse melk brengen, zo van
de koe.
Mijn broer Meine moest daarmee
dan nog naar verschillende klanten
toe, die beslist boeremelk wilden
hebben.
Ik was een meisje van zo'n twaalf,
Men kent er de Friese
verhoudingen en is bereid
plaatselijke en provinciale
belangen te dienen.
dertien jaar. Het was nog vóór de
laatste oorlog. Ik moest toen gere
geld driemaal per week tegen de
prijs van zes centen die melk naar
mevrouw Kruize brengen. Zij was
een lieve vrouw. Ik deed dat bezor
gen bij haar ook wel graag, want ik
kreeg altijd wel een snoepje of
koekje van ze. Ik heb het vijf-liters
melkbusje, waarin ik mevrouw
Kruize melk bracht, nog steeds in
mijn bezit. Ik herinner me dat zij
steeds een halve liter melk moest
hebben, maar precies weet ik dat
niet meer. Wel dat het een levering
was van zes centen.
's Zaterdags moesten mijn broers
altijd tweemaal de hele wijk door.
Ze waren dan 's avonds om een uur
of tien-half elf terug en moesten dan
nog de bussen schoon boenen. Om
elf uur ongeveer waren ze eerst
klaar met hun werk. De kruide
nierswinkel van ons was ook pas om
tien uur 's avonds gesloten. Maar
omdat de mensen doorgaans eerst
op zaterdagavond de stad in gingen,
kwamen ze met een gerust gemoed
om tien uur of nog later bij ons aan
om nog even gauw de boodschap
pen te halen. Het was dus voor ons
allemaal op zaterdagavond erg laat.
Al met al, via de foto van het huis
van de familie Kruize weer even een
aardige herinnering aan die tijd.
Gelukkig zijn ook voor melkboeren
en kruideniers inmiddels betere tij
den gekomen.
Ik wilde ueen en anderomtrent mijn
dierbare herinneringen uit mijn
jeugd niet onthouden.
U veel succes wensend met uw
Kleine Krantsje, dat ook inmiddels
een beetje ons krantsje is geworden
Groningen
Rinny v. d. Ven-Falkena
Bennekom
Joh. Kamstra
KEIZERLUKE AUTO
De foto van de panden op de hoek
van de Schrans en de Hollanderdijk,
onlangs in 't Kleine Krantsje afge
drukt, deden mij denken aan de tijd,
toen ik - in 1923 - op de andere
hoek werkte in de garage van Joh.
van Minnen; later werd dat Schuh-
macher.
Van Minnen had, behalve enkele
Renaults, een grote Opel, die voor
taxidiensten werd gebruikt. Het
bouwjaar van die wagen was 1906.
Volgens de baas was deze auto, die
geheel met rood leer was bekleed,
afkomstig van het voormalige Duit
se Keizerlijke Hof. De chauffeur
was door een glazen wand geschei
den van de passagiers.
De wagen had prachtige koperen
koplampen voor carbid verlichting.
Er zaten versnelling- en handrem
handels aan de buitenkant en er was
een groot bagagerek boven op de
wagen. Verder houten wielen en
spaken, maar wel luchtbanden.
Op het dashbord een pookje voor de
Nee, dit is de Keizerlijke auto niet, maar een mooie wagen is het wel en een tijdgenoot bovendien.
