GESPREKKEN OP LEE W ADDERS, WAAR IS DIT ONZE FOTOPRIJSVRAAG STADSNIEUWS VAN VROEGER De leerlingen van de Volksschool op de Kraayenkamp te Hamburg hebben onverwachts en om een niet alledaagsche reden vacantie beko men. De vloer nl. van de voorzaal viel in, toen de kinderen juist dat vertrek hadden verlaten. De hoofd onderwijzer was in de kamer en kwam tegelijk met een kast in den kelder teregt en kwam er betrekke^ lijk goed af. Het gebouw is Staatsei gendom! (1880) Tabe sien broer Bouke is weer es een skoftsje in Liwwadden. Hij hèt altied wel aardighied an 'e groate pollentiek. Mar ja, ons ouwe maten dwale wel es af. Dizze keer met ouwe wiefkes (alleen mar in .woorden hor!): één uut een oud segje, en één echte, die honderd jaar wurden is. An 't end suver een klein mannekoor, formd deur: Tabe Ruutsje en Broer Bouke Spoor- man, Sjouke Sukerslak en Wiebe Poatsje, Hein fan 't Hobbelpeerd, Minne Mager en Fokke Vutman. Bouke Spoorman: De Rus is mie te stil. Dat doogt niet. Een heel enkelde keer maakt Bres nog es een geluudsje, of een andere pommerant, maar ferders, nee. Dat doogt lang niet! Wiebe PoatsjeIk hew der niet een moer ferstand fan, mar ons moeke sei altieten: Wat stiller, wat better. En dan nog wat over een oud wiefke en brannetels, geloof ik., Fokke Vutman: Da's een oud spreekwoord in 't boerefries. Wat stiller, wat better, sei het oud wiefke, en gong met 't bloate gat in de brandnettels sitten. Minne Mager: Dat sal oek niet noflijk foele. En ik su mie oek niet stilhouwe, denk ik. Nee, stel je dat es foor. Jou hewwe hoge noad erges buten uut. Jou late de broek sakke en Tabe Rupsje: Ho maar, Minne, ho mar. Bouke hier snijt even an 'e groate pollentiek, en waar bedare wij? In 'e brandnetels met een oud wiefke. Nou fraag ik je. Hèt Bouke hier geliek, te ja of te nee? Hein fan 't Hobbelpeerd: Ik weet het niet. Of die Rus feul seit, of een bitsje, ik su het niet wete. As ie dizze kant mar niet uutkomt. Van Agt is oek een apatten-één, mar we hewwe het hier nog knap. Bouke: Van Agt? Jopie Slim. Jan Terlouw, die niet meer wou? Dat is klein werk, mannen. Kiek es hier. De Ammérikaan bemoeit em overal met. Prate overal over, gane der hene. Mar Mos kou is tuike, tuike. Fokke: Ik foei jou wel an, Bouke. Kanne het inwendige prubblo- blemen weze? Dat sei ons ouwe sjef froeger. Inwendige prublo- blemen. Ouwe Breskenefsal hast wel in 'e VUT wille, as ie niet eerder sien oogjes dicht doet. En wie wurdt dan de groate man? Das de ham- en leverwurstfraag. Wiebe: Wat hèt ham en lever- wurst hier met te maken? O, is dat een segje. Ja, Fokke hèt meer Ieerd as wij. Froeger waar der een Kroeskop of Kroestof, weet ik feul. Leeft die nog? Minne: Dat weet ik nog wel. Die is al jaren leden der met de laaste eer fan deur gaan. Dat was dóchs die kale keeskop, die met sien skuun op 'e tafel sloeg in 'e groate fergadering. Ik sien em nog foor mie. Hë, komt Marten niet? Tabe: Nee, die lange sit weer een poaske in de karrafan fan sien seun. Die binne naar Noorwe gen. Maar, waar is Sjouke?! He- nooit nachs een freemde kerel op 'e rand fan hurren ledikant sitten. den, heden, dat dringt nou pas tot mie deur. Hein: Der staat mij bij, dat een ouwe tante fan em honderd jaar wurre su. Mar wanneer dat krekt was is mie ontgaan. Hij fon het hier met die werkerij an 'e brug oek niet soa bot gesellig. Fokke: Datismartiedelijk. Enja, alles mut wel es even in 'e jippe- jaasje. Dus Bouke is oek weer es even in 't ouwe woanplak. We hewwe mekaar, de andere keer loof ik, niet troffen. Bouke: Nee, dat heugt mij oek niet. Ah jonge ja, es even weer deur de ouwe stad swalke. Aar dig opknapt hier en daar, mar soms skriemt je 't hart. Nim nou de Speulmansstraat. En hoe die Voorstreek der bij liet. Mar ja, bij ons in Leiden bin se niks wiezer. Wiebe: Mar kiek nou es, daar kon Sjouke wel es ankomme. Is 't feest seker al weest. Nou, dan ken ie daar wel een mooi ferhaal over fertelle. Soa ouwe piere waaier!!!! Sjouke Sukerslak: Hest het teu gen mij? O, der is hier weer wat te ferkeren, merk ik. Ja, wij binne der een dag of wat tusken uut weest. Het feest fan tante Maai ke. Tabe: Hein had het al over een honderdjarige. Waar woande se? O, eerst bij een soan die in Zutfen woande en later in een tehuus, daar in die buurt. Honderd jaar. Staan 't es uut! BoukeSeg, Sjouke, is dat die tante Maaike, die soa mooi op 'e mondorgel speule kon? Dat dringt nou pas tot mie deur. Die hew ik in froeger jaren nog wel es bij jim tuus met maakt. Sjouke: Die selfde, Bouke, die selfde. Ja, se speult nou niet meer op hur ouwe, trouwe Honer, soa as se dan sei. Eerguster hadden we 't feest. In een saaltsje fan 't huus. Se was nog soa fleurig as een bij. Minne: Hoe su dat foele om honderd jaar te wurren. Dan binne jou geboren in achttien- honderd-twee-en-tachtig. As ne gentien-honderd begint, binne jou achttien jaar. En wat gaat er dan nog allemaal gebeuren. In 'e groate wereld, en in jouw eigen kleine leventsje. Dit is wat!!! Sjouke: Sommige dingen weet se nog skoan. Mar se haalt de din gen oek wel es deur mekaar. Mar das oek gien wonder. En Drees is hur mantsje. Die hèt sorgd dat er een knap pusjoentsje kwam. Bouke: Het binne hele reizen. Ik weet niet of ik er sin an hew. Ik gaan nou langsaam op stasjon tachtig an, en dan mutte der nog twintig jaartrejekten bij. Ik mut er niet an denke. Sjouke: Het Oranjehuus is hur alles. Se sei teugen de burge meester, die kwam te fielseteren: Ik hew fier koaninginnen met- maakt, Emma, Willemiena, Julia na en nou dizZe. Mar der hèt nog Suks gebeurt hier niet!!! Hein: Wat sei die burgemeester: dat weet je nooit bij een ander? O, was 't wat een soete druif. Sien frouw sat meer praat bij. Ja, dat hoor je wel faker. En wat nog meer, Sjouke? Sjouke: Der was een achterklein- seun, en die had een heel lang gedicht over hur leven maakt. Hij was bij een heleboel langs weest, of hadde skreven of optillefoa- neerd. Jonge,, jonge, wat had die fent der een werk fan maakt. Tabe: En nog wat ouwe fieten fan froeger seker, en nog wat singe, stel ik mie foor. O, en nog weer een ander had een feestlied skre ven? Wel twintig kompletten, en het ruffrien met singe. O, dou hest het pepier bij die. Laas kieke. Sjouke: Soa op 'e wieze fan die ouwe, taaie, weet jim wel. En dan songen we dit hier weer met mekaar. Hoe gong het oek al weer? Ja: Tante Maaie is een ouwe, taaie, Honderd jaren, jip- pie, jippie, jee. (Sjouke herhaalt, Tabe en Bouke falie in, de anderen oek. Meensen die der langs komme, skudde hur hoofd en lope deur. Een Hage nees, die met sien boat achter de Preensentuun lei skreef-in het logboek: Het blijft een interes sant stadje. Vandaag bij een brug een groepje oude inwoners, die liedjes uit de oude doos zon gen DOOR AUTO OVERREDEN Toen de 19-jarige Aafke Vellema, wonende in de Houtstraat, met haar vriendin Jeltje Wiersma, zaterdag nacht omstreeks halfeen uit de Prins Hendrikstraat den hoek omdraaide om op het Wilhelminaplein te ko men, naderde een der bij het paleis van justitie gestationeerde auto's voor het vervoer van passagiers. De meisjes schrokken niet weinig en Jeltje deed haar best, haar vrien din naar den linkerkant in veilig heid te brengen door haar die kant op te trekken. Aafke struikelde met het noodlottige gevolg, dat ze werd overredenDe auto stopte en de pas sagiers, die meenden dat er iets aan het rijtuig mankeerde, wilden uit stappen, doch de chauffeur, die het geval niet ernstig scheen in te zien, stelde hen gerust met de medede ling, dat men weer verder zou rij den; het was al weer in orde. Intusschen groeide de menschen- menigte aan, die met deernis op het beweginglooze lichaam, dat intus schen op een stoep was gelegd, neerzag. Daar naderde Eelke, de 16-jarige broer van Aafke: hij brak zich door de menschenmassa heen en vond zijn zuster. Het was dus waar het gerucht door hem opgevangen dat er een meisje genaamd Vellema, was overreden. Op zijn aandringen werd zijn zuster in de auto gelegd, om naar het stadsziekenhuis te worden vervoerd. Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1, 8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken. Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij een exemplaar van het boekje "Populaire Leewarders" door Fenno L. Schoustra. Daar gekomen, bleek eerst hoe ern stig het ongeval was; behalve ont vellingen en kneuzingen aan de le dematen. bleek uit het geneeskun dig onderzoek, dat de nekwervels zoodanig waren beschadigd, dat ge nezing zoo goed als uitgesloten was. Hedenochtend was de toestand zeer bedenkelijk. Naar men ons mee deelde. was de auto het eigendom van de firma Reen alhier. (1926) vervolg van pag. 3 weet ik het niet meer. Op num mer 45 had mijn vader zijn gros- siersbedrijf. Beide huizen waren "dorado's" voor mijn zuster en mij om er te spelen en om ons er onvindbaar te maken. Het pand 45 is tot mijn grote vreugde voortreffelijk gerestaureerd en thans in gebruik als notariskan toor. De huidige gebruiker, nota ris Adema, was zo vriendelijk mij enige jaren geleden in het geres taureerde pand rond te leiden, voor mij na zoveel jaren een ware belevenis." En dan schrijft de heer Jensma bijna letterlijk, wat de heer Ter Horst ook al schreef: "In het hoekpand woonde destijds een joodse familie, voor wie ik vaak vrijdags na zonsondergang de petroleumstellen mocht aanste ken. Op de Sabbath mochten ze dat zelf niet doen. Na verloop van tijd verspreidde dan de kip pensoep de heerlijkste geuren. Een grote kop vol was dan mijn beloning." "Het zoekplaatje bekijkend dacht ik eerst aan de Breede- plaats, hoek Nieuweburen. Dat was ook zo'n soort situatie. Bij nadere beschouwing viel mijn oog op het smalle pandje en toen was me duidelijk, dat het op de hoek van de Kleine Hoogstraat was. De foto moet al van jaren terug zijn, want Jasper had recla me op de muut laten schilderen en dat is hier nog niet op te zien. Nu is hier bar "De Gouverneur" zo schrijft de heer P. Visser te Leeuwarden. Hij dacht dus eerst aan de Bree- deplaats en nu moeten we corri geren, wat we in de inleiding hebben gezegd, dat er geen enke le foutieve oplossing binnen kwam. Want ook de heer A. H. Bergsma te Haren blijkt bij nader inzien aan die Breedeplaats te hebben gedacht. "Bij een temperatuur van bijna dertig graden heb ik mijn hersens zitten pijnigen om er achter te komen, welke wel de plek zou zijn van de afgebeelde foto" zo schrijft de heer Bergsma ons en hij gokt dan op de Breedeplaats, waarbij hij opmerkte op twee gedachten te hinken, omdat in zijn ogen ook de "ouwe" Nieu weburen tussen de Monnike- muurstraat en het Schoen ma- kersperk in aanmerking kwam. Nou ja, we weten intussen dat het dat niet was, maar, nogmaals, tóch nog een foutje in de stapel oplossingen dus. Aangezien we meer reacties kre gen, dan we nu kunnen verwer ken, komen wij in het eerstvol gende nummer nog graag even op deze prijsvraag terug. Maar nu alvast de prijswinnaar dat werd de heer H. Mellema, Aldlanstate, Hernpenserweg 2- 233 te Leeuwarden.

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1982 | | pagina 9