■119311
ETALAGES BEKIJKEN KAN
BIJZONDER ATTRACTIEF ZIJN
w
B. de Vries
Boekema
L
voor 1
smaakvol
huishouden
Harmen D.
Kasma
Portret-,
Familie-,
Kinderfoto's
POSTZEGEL-
HANDEL
GRAMMOFOON
PLATEN
vlinder
€rp
SINDS 1857
Nieuwestad 28,
Leeuwarden
Tel. 058-123075
FOTOGRAFIE
NIEUWEBUREN 138/
HOEK VOORSTREEK
Tel. 058-130614
Jj.'
RUIME SORTERING
ZUIVER WOL
EN
HALFWOLLEN
DAMES EN HEREN
ONDERGOED
NIEUWESTAD 123
TEL. 125891
Minnemastraat 1,
LEEUWARDEN
Telef. 058-129204
16 september verschijnt
de nieuwe catalogus
van Nederland
GROTERE KEUS
VINDT U NERGENS!
NIEUWESTAD 39
TELEFOON 126337
LEEUWARDEN
Vlinderend door onze oude bin
nenstad, mag ik graag etalages
bekijken. Vooral, omdat er etala
ges en etalages zijn. De ene ziet
er keurig verzorgd uit, de andere
toont ons een en al slordigheid.
De ene wordt herhaaldelijk ver
nieuwd, de andere blijkt het
maandenlang met dezelfde op
stelling te kunnen doen.
Een van de merkwaardigste, mis
schien wel de meest mysterieuze
ook, is een etalage in de Monni-
kemuurstraat, pal tegenover
Achter de Grote Kerk. Het is de
etalage van een fotozaak, foto
Jonker om precies te zijn.
Dat wil zeggen: het was foto
Jonker in een lang vervlogen tijd,
want in 1966 is dit bedrijf van de
Monnikemuurstraat naar de
Nieuwestad verplaatst. Waar het
trouwens nu ook al niet meer
bestaat.
Maar al die tijd sindsdien, zestien
jaar lang, heeft de etalage in de
Monnikemuurstraat met een on
begrijpelijke hardnekkigheid
stand gehouden tot de dag van
vandaag toe.
Er is in de loop van die tijd wel
eens wat van z'n plaats gevallen
en verschillende artikelen zijn
door de zon van zestien zomers
min of meer verbleekt, maar de
etalage laat zich toch nog altijd
zeer duidelijk en nadrukkelijk als
die van een fotozaak aan ons
zien.
De inhoud van deze typische
toonkast bestaat uit overwegend
klein spul; dure foto- en filmca
mera's moet u er niet verwach
ten.
Nu wordt het natuurlijk een hele
aardigheid in de gaten te houden,
hoe lang deze vreemde toestand
nog zal blijven bestaan. Het
hoort tot de kleine aantrekkelijk
heden van Leeuwarden, zullen
we maar denken, hoewel ik me
kan voorstellen, dat dergelijke
abnormaliteiten ook in andere
steden wel bestaan.
Nu ik het dan
toch over deze zaak heb moet ik
terugdenken aan de jaren dertig,
toen mijn goede vader zich hier
een fototoestel aanschafte. Een
Voigtlander, een heel aardig toe
stelletje, dat toen tegen de civiele
prijs van precies een tientje over
de toonbank ging.
Met veel vlijt werd het eerste
filmpje volgeschoten en daarna
belicht naar de firma Jonker te
ruggebracht. Drie dagen later
konden de foto's worden opge
haald. Vader, als pas beginnend
fotograaf, er vol verwachting
heen, maar welk een teleurstel
ling nu: terwijl de oude heer
Jonker, die tussen twee haakjes
ook in het begrafeniswezen zat,
een buitengewoon zuinig gezicht
zette, hoorde mijn vader het
verpletterende vonnis aan: "Ze
zijn allemaal mislukt!"
Toen trok de heer Jonker een
laatje open haalde een fotozakje
te voorschijn en stalde met een
stralend gezicht vaders twaalf
opnamen op de toonbank uit: ze
waren stuk voor stuk geweldig
geslaagd!
Een klein grapje.
Mocht het zo zijn, dat u de
attractieve etalage van de firma
Jonker in de Monnikemuurstraat
met eigen ogen wilt aanschou
wen, dan moet u niet verzuimen
even' door te lopen naar de hoek
van het Jacobijnerkerkhof en de
Breedeplaats.
Daar kunnen we een soortgelijke
situatie bewonderen en wel de
smederij van Sterk. Die arme
meneer Sterk is nu misschien al
vijftig jaar dood, maar zijn sme
derij staat er nog altijd bij als in
de tijd, toen hij er nog aan de
blaasbalg troek.
Zijn dochter, die nog steeds het
pand bewoont, heeft uit piëteit
na het overlijden van vader alles
in de oude staat laten staan;
bovendien onderhield zij het
bord aan de gevel, met de tekst
"Smederij van J. Sterk". Het
wordt zo nu en dan geverfd en
ziet er nog als nieuw uit.
Het is wel iets heel uitzonder
lijks, wanneer er in het oude
Leeuwarden binnen de stads
grachten nog een nieuwe straat
ontstaat. Sinds jaar en dag ligt het
stratenplan al muur en muurvast
en hoogstens kan het gezicht van
een oude straat veranderen door
het wegbreken van een aantal
woningen of een gehele gevel-
wand.
Zo is er bijvoorbeeld weinig
overgebleven van de oude Mug-
gesteeg tussen de Kleine Hoog
straat en de Beyerstraat door het
wegbreken van woningen aan de
oostelijke kant. Ook de Heer
Ivostraatje heeft een geheel an
der aanzien gekregen door het
amouveren van de gehele weste
lijke gevelwand.
Maar een nieuwe straat er bij,
nee, dat zullen we in het oude
stadscentrum niet zo gauw zien.
Maar toch komt er nu een nieuw
straatje en wel tussen de Speel
mansstraat en het Jacobijner
kerkhof, waar een enorm gat
ontstond door o.a. het afbreken
van de oude Huishoudschool.
Daar ontstaat door de nieuw
bouw nu een doorgang met de
ogenschijnlijk merkwaardige
naam het Kromme Jat. Maar zo
merkwaardig is die naam niet,
want ooit is hier een straatje
geweest, dat officieel aldus werd
genoemd: het Krommejat, of 't
Cromme Jat.
Wil de naam voor het nieuwe
straatje zinvol zijn, dan zullen de
bouwers zich aan twee voor
waarden moeten houden: de
doorgang moet nauw en boven
dien bochtig zijn. Want krom, dat
weet u, betekent krom en jat
betekent nauw.
Er wordt tegenwoordig nog wel
eens geklaagd over de verloede
ring van de Nederlandse taal.
"Ze doen maar wat" en het lijkt
wel, dat het niet meer zo belang
rijk is om bijvoorbeeld "het ge
beurt" te schrijven met een t of
met een d. De duidelijkste taal
fouten kunnen we in alle kranten
tegenkomen. Ook het gebruik
van de taal door verslaggevers
van radio en t.v. staat vaak op
een bedenkelijk laag peil.
Een facet van die verloedering is
het aanbrengen, of beter gezegd,
het niet aanbrengen van inter
punctie in onze geschreven taal -
steeds vaker zie je stukken,
waarin de leestekens niet op de
juiste plaatsen staan of zelfs ge
heel ontbreken.
Een dezer dagen kreeg ik een
stencil van de Dienst Stadsont
wikkeling van deze goede ge
meente met, en nu citeer ik let
terlijk, deze fraaie tekst: "Aan te
bevelen is om in die gevallen
waar nog sprake is van een geza
menlijke afvoerleiding met beer
put veelal door een steeg te
overwegen om een eigen recht
streekse aansluiting te nemen
waarbij de beerput vervalt".
Nu kan het zijn, dat u onmiddel
lijk begrijpt, wat hier wordt be
doeld, maar ik heb de tekst enke
le malen moeten lezen om te
weten, wat er (waarschijnlijk)
mee gezegd wil zijn. Zo had het
ook gekund: "Aan te bevelen is,
om in die gevallen, waar nog
sprake is van een gezamenlijke
afvoerleiding met beerput (veel
al door een steeg) te overwegen
om een eigen rechtstreekse aan
sluiting te nemen, waarbij de
beerput vervalt." Waarbij opge
merkt moet worden, dat het dan
nóg geen heldere volzin wordt.
