T HET MOOI SNEEUWD VANNACHT
HET VERHAAL VAN DE BIEBELDIEF
JONGES, WAT EEN FEEST
't Het sneeuwd. Mooie rulle,
warrelende sneeuw. Bij't op
staan 's morges bliekt alles be
dekt te wezen met een smette
loos wit laken, de straten, de
tunen, de huzen, de bomen. De
jeugd krijt het druk.
Eerst in opdracht van Vader en
Moeke een padsje make naar 't
huuske en as strooie, sudat gien
een een buteling make sal.
Dan 't gankje naar de kiepeloop
en 't nachthok en dat tegeliek
even uutmeste, skone as er onder
in, de kiepen even voere, kieke
of er al eiers binne en die beesten
skoon drinkwater geve. De kie
pen hewwe het goed bij ons.
PADSJE MAKE
As dat klaar is voor huus een
padsje make naar de weg, het
stoepke skoon en even an buur
vrouw vrage, of je hur oek even
helpe kantie met het begaanbaar
maken van een en ander, wat
inne regel blied aksepteerd wudt
en wat je dan oek met een franse
slag uutvoere.
Niet, dat je het niet doen wille,
mar je mutte je brood oek nog
naar binnen iverke en Moeke siet
er op toe, dat je niet skrokke,
want dan verteert het niet en dat
su toch sonde weze.
En je sitte oek nog te spinnen om
naarskool te gaan, want voordat
Meester begint mut je nog met-
helpe gliedbaantsjes te maken.
En de meiskes uut de klas mutte
nog inseept wudde en, wat be-
langrieker is, je mutte je self nog
insepe late deur't meiske, dat je
het leukst viene.
En dan komt Meester te staan
voor een klas met allemaal
roodgloeiende gesichten. En veul
kienders, die inne hannen blaze,
want 't kan bliksems koud weze,
as je so inne sneeuw inne weer
weest binne.
Meester mut er oek even an
wenne, dat de kienders na de
sneeuwpret even tied hewwe
mutte om weer anne dagelijkse
routine van tellen en rekenen te
wennen.
's Middags as we uut skool kom-
me binne de gliedbaantsjes,
waar we 's morges so druk an
werkt hewwe, met kachelas on-
bruukbaar maakt. Mar je mutte
toch eerst naar huus om te eten.
En dan liefst so gauw mogelijk,
wantje wille, voor de skool weer
begint, graag weer an 't sneeuw-
leven deelnimme.
Mar nou komt er oek nog
sneeuwbalgooien bij, waarvoor
je 's morgens, behalve een paar
so uut huus in 't dakraam vanne
buren, gien tied voor had hew
we.
Weer inne skoolbanken sitte we
ons te vekneukeren wat de mo
gelijkheden binne na skooltied.
Moeke staat er op, dat je je eerst
even melden komme. Een kopke
thee en een desy koekje en dan
de straat weer op en de sneeuw
in.
Het vriest een bitsje en de
sneeuw is wel goed. Mar der leit
nog niet genoeg om slankje loop
te speulen. }e wete wel. Een
lange gliedbaan, een hele lange
rij vanne kammeraden achter
mekaar, han in han, met vaart
over de baan an't glieden, so
hard as mar mogelijk is.
An't end lope de voorsten in een
bocht langs de baan terug, waar-
.er kwam een jeugdig man
persoon langs met een mopie
bolhoed op sien hoofd
deur de achtersten een reuzeslin
ger make. As se teminste ruumte
hewwe om uut te lopen. Want ik
hew het wel es metmaakt, dat de
laasten een opduvel teugen een
hek ankregen, dat het niet mooi
meer was. Voor mij hoeft dit
spultsje dan oek niet. Mar soas
seid, daarvoor mutte je echt dik-'
ke sneeuw hewwe en sover is't
nog niet.
DE LOL AF
Vanne gliedbaantsjes is onder
tussen de lol oek af. En wat gaan
we dan doen? Wel, met een
troepke jonges op sjouw om te
sien, wat de mogelijkhedenbin-
ne.
De meiskes sitte tuus met met vijf
en twintig of vieftig maal een of
twee rechts en drie averechts en
daar hewwe dus gien boodskap
an.
Mar ja, wat doen we nou? Open
ramen en dakramen binne er oek
niet veul meer. En nou dreigt de
verveling. En 't wurdt er oek niet
warmer op.
Herke, een klasgenoot uute Ver
lengde Schrans, vient er wat nijs
op.
Hij mist met gewone sneeuwbal
len een paar keer een open raam,
wat hem nogal wat giftig maakt.
Hij komt tot de conclusie dat sien
sneeuwballen te licht binne. Hij
seit, se zvudde beter, ak der een
paar steentjes in doen. Bij buur
man Feitsma leit wel een hoop
grint.
Mar de meeste kameraden binne
heter niet met eens. "De hest nog
kans oek dast een ruut ingooist
en dan hewwe de poppen mooi
an 't dansen."
Mar Herke set sien sin deur. Hij is
net bezig met de bereiding van
een serie "met", of daar komt
een nog jeugdig manspersoon
voorbij met een mooie bolhoed
op sien hoofd.
Nou kanne je inne winter een
hoop dingen doen, mar een troep
sneeuwbalgooiende jonges pas-
sere, da's niet vestandig.
Harke is krek klaar met sien serie
"zwaar" en hij levert meteen het
bewies, dat je hiemiet betere
uutkomsten hale kanne, as met
de originele sneeuwballen. Met
de tweede gooi gaat de mooie
bolhoed al teugen de grond.
De man draait sich nog vlugger
om dan dat je het beskrieve
kanne, hij siet Herke nog inne
"hewjustgooidhouding" staan
en gaat meteen, de hoed de hoed
latende, achter Herke an, die't
het as een haas op een lopen set.
Mar de man is een tikkeltsje
de meiskes uut de klas mutte nog inseept wudde
vlugger. Hij loopt op skunen en
Herke op klompen. Voor 't eind
vanne straat sal ie Herke griepe,
mar die valt - of laat sich valle -
en begint meteen as een razende
te skreeuwen: "Moeke, mien
moeke, wat he'k een piene, au,
au, help mie toch, help mie toch
ik sal nooit weer rottig doen,
Moeke, Moeke!"
Wij skrikke ons het apesuur van
wat er gebeurt en de meneer
zveet bliekbaar helemaal niet,
hoe ie an mut met disse sichtbare
ellende, want Herke blieft mar
oppe grond rollen en hij jammert
mar deur.
Anne houding van meneer kanne
je sien, dat ie bang is in ernstige
verwikkelingen te raken. Hij
draait sich haastig van Herke af
en komt onse kant weer uut,
bliekbaar om sien hoed op te
halen.
En nou wudt het oek meteen
dudelijk, wat er met Herke anne
hand is. Want meneer is nauwe
lijks een meter of tien van hem
fut of Herke's sneeuwballen suze
hem alweer omme oren.
DUBBEL.
Terwiel wij dubbel legge om
disse verrassende ontknoping,
grist meneer sien hoed uut de
sneeuw, schudt sien wieze hoofd
en gaat stens weegs
Eindhoven
Joop Hidma
Vervolg van pag. 5
wief zolang op de krode zitten
ging-
Japkema had et vreemde stel al
vanuut zien kamer met gemeng
de gevoelens gadeslagen.
Zien gezicht ston op storm toen
ie zag dat die ongure kerel op
zien deur afkwam.
Hij must niks van dat skooivolk,
dat de wegen bevolkte, hewwe.
Et waren allemaal dogenieten,
zei ie, grote dogenieten.
Hij deed de deur open en voor
dat de man wat zegge kon
snauwde Japkema de kerel toe,
niks te sliepen, fut, en smeet de
deur dicht onder luud keffen van
et skipperke.
Verbluft, verbouwereerd deur
dizze onverwachte ontvangst
liep de kerel weer naar de weg.
Hij ging nou naar et huuske waar
de gezusters Stellema woonden.
Anne deed de deur open.
Ze was alleen tuus, Siene was
even naar et dorp.
Hier zag de kerel een makkelike
prooi.
De kerel fleemde, het de vrouw
soms oek skeren of messen te
sliepen.
Maar Anne had gien skeren of
messen te sliepen.
Nee man, ik hew niks voor je, zei
ze.
En toen paste de kerel een ouwe
truuk toe om in et huus te kom
men.
Kan ik soms wat water krije van
de vrouw, ik hew zo'n dust weet
je-
Jawel, zei de niks kwaads ver
moedende Anne en ze liep et
huus in om wat water te halen
voor de kerel.
En dizze liep et huus brutaal in
en ston al in de kamer toen Anne
met een koem water terug
kwam.
De indringer nam de koem wa
ter.
Et oog van em viel op de staten-
biebel die op et kasje lag.
Wat is dat een groot boek dal
daar op et kasje leit, is dat een
biebel?
Ja, zei Anne, dat is een biebel,
een statenbiebel, een erfstuk.
Zeker wel een kostbaar exem
plaar, is dat goud, dat slot.
Ja, dat is goud, zei Anne, die zich
niet meer op heur gemak voelde.
De kerel had nou van die gemene
ogen.
Plotseling kreeg Anne etkoemke
water in et gezicht.
Toen pakte de onverlaat et ouwe
meens vast en smeet heur op de
grond.
Vervolgens griste ie de kostbare
biebel van et kastje.
Hij haastte zich om weg te kom
men.
Hij vluchtte de kamer uut en liep
regelrecht de ouwe Japkema teu
gen et lief
Ja, zei Japkema, toen ie even
later zat bij te kommen van et
pak slaag dat ie die gemene
kerel, die lange sladood, geven
had, et binne allemaal dogenie
ten, grote dogenieten, al dat
skooivolk langs de weg.
Hij keek naar Anne, die er nog
wat verslagen bij zat.
Gaat et al weer, vroeg ie.
Ja, zei Anne, maar et was wel
een skrik.
Maar, vroeg Siene, die intussen
tuuskommen was, hoe kwam-
men je der bij om naar ons te
kommen.
Nou, kiek, zei de held, de over
winnaar, ik had die kerel bij
mien deur wegjaagd en ik ston
em voor et raam na te kieken
toen ie naarjimme huus toe ging.
En toen dat zo lang duurde docht
ik bij mijzelf, Japkema, docht ik,
dat doogt daar niet, hiernaast,
vooruut der op af.
Nou, ik had geliek, is 't niet zo.
Wil je wel gelove dat mien han
nen der nog zeer van doen.
Fui, fui, wat hew ik die kerel op
zien donder geven.
Japkema zat bij de herinnering
daaraan vergenoegd voor zich
uut te kieken.
Affijn, besloot ie, et is allemaal
goed aflopen, die kerel zal hier
wel nooit weer komme en de
biebel leit weer op zien plaats.
Bart van der Weerdt.
MET OF ZONDER BAARD
"Een bankje van honderd of je
leven" schreeuwde de boef.
"Late we er vieftig gulden van
make" stelde het slachtoffer
voor, "ik bin al half doad vanne
skrik
"Beste ouders" schreef de jonge
man, "ik ben nu een maand in de
stad en ik heb al vier betrekkin
gen gehad. Daar staan jullie ze
ker wel van te kijken, he" Hoe
vaak heb ik thuis niet moeten
horen, dat ik nóóit aan een be
trekking kwam!"
"Wat heb ik nou geschoten?"
vroeg de kippige zondagsjager
aan de jachtopziener, toen die uit
de struiken te voorschijn kwam.
"Hij kreunt, dat ie Kuipers
heet. antwoordde de jacht
opziener.
"Jij bent eeuwig en altijd te laat,"
bitste de vrouw. "Op onze
trouwdag wasje zelfs te laat."
"Ja, maar niet laat genoeg" ver
zuchtte de man.