WAT VOOR DE HAND LAG
BLEEK ANDERS TE ZIJN
'T KLEINE
KRANTSJE
ONZE FOTOPRIJSVRAAG
0
\oecjf-e\
Aha, doodgemakkelijk: dat hebben de meestedeelnemers aan onze fotoprijsvraag
van vier weken terug gedacht, toen zij veronderstelden, dat de foto, die wij in onze
krant afdrukten, er een van de Sophialaan moest zijn. Daarmee hadden ze gelijk of
ongelijk, want bij het doornemen van alle oplossingen kwamen wij tot de verrassende
conclusie, dat lang niet alle inzenders begrepen om welke panden het hier precies ging.
Ze stonden, inderdaad, aan de Sophialaan, maar niet daar, waar veel deelnemers
hadden gedacht! Het gefotografeerde punt was dat van de hoek van de Sophialaan en
de Van Swietenstraat en niet, om het onderscheid duidelijk aan te geven, dat van de
hoek van de Sophialaan en de Stationsweg!
nog goede herinneringen aan dit
fijne gezin en via het blad De
Telegraaf nam ik kennis van het
overlijden van mevrouw Hey-
meyer, bijna twee en tachtig jaar,
in februari 1982. Zo gaat alles
voorbij in deze wereld."
„De heer Heymeyer" zo vult de
heer J. G. Jongbloed te Alkmaar
aan, „was raadsheer bij het ge
rechtshof. Zijn echtgenote, me
vrouw Heymeyer-Croon, ver
vulde talloze functies in het
openbare leven; zo was zij ook
jarenlang raadslid en fractievoor
zitster van de toenmalige K.V.P.
STATIGE WONINGEN
De woningen aan de Sophialaan
zijn langzamerhand alle in het
bezit gekomen van verzekerings
maatschappijen en banken. Het
E.T.I.F. en het Onderling Boeren
Verzekeringsfonds hebben ook
jaren hun kantoren aan de 'korte'
Sophialaan gehad.
De statige grote woningen geven
met de prachtige bomen een
mooie entree aan ons aller Leew-
adden."
De heer J. I. Kuhlmann Azn te
Berg en Dal weet ons te melden,
dat Mr. Heymeyer de rechter-
plaatsvervanger was bij 'het be
roemde vonnis' van de Leeuwar
der rechtbank tijdens de laatste
oorlog, dat de bezettende Duitse
machthebbers in het verkeerde
keelgat schoot en wij voegen
daar aan toe, dat de heer Kuhl
mann zal doelen op het gerucht
makende geval, waarbij ook Mr.
Viehoff betrokken was.
Vergissen wij ons niet, dan was
het zo, dat clandestiene slachters,
die veroordeeld werden tot mini
maal een bepaalde straf, terecht
zouden komen in een concentra
tiekamp, een omstandigheid, die
de rechters als strafverzwarend
konden aanmerken. Vandaar,
De inzenders, die gewag maak
ten van het hoekhuis, waarin
later het befaamde Hotel De
Kroon werd ondergebracht, had
den het dus in ieder geval bij het
rechte eind, maar zij, die dachten
op de achtergrond een stuk van
het Oranjehotel te zien, zaten er
wel degelijk naast, om maar te
zwijgen van de enige abonnee,
die bij het zien van onze foto
moest denken aan het oude ge
bouw van de Harmonie.
Nu we niet een fragment van de
oorspronkelijke foto, maar het
hele plaatje afdrukken is het na
tuurlijk allemaal zo duidelijk als
glas: de fotograaf heeft met de
rug naar de Prins Hendrikbrug
gestaan en hij vereeuwigde de
gehele breedte van de Sophia
laan met het Stationsgebouw op
de achtergrond.
EEUWWISSELING
En dat moet dan omstreeks de
eeuwwisseling zijn geweest, toen
de wandelaars zich nog konden
veroorloven midden op de straat
te gaan staan en toen het hoek
huis van de Van Swietenstraat
nog een particuliere woning was
- eerst in 1911 werd het huis
aangekocht door de Leeuwarder
horecaman Gerrit Regnery, die
het zou verbouwen tot het later
zo bekend geworden hotel De
Kroon.
Behalve deze naam Regnery ko
men ook die van veel andere
bewoners van de Sophialaan uit
vroeger tijden in de oplossingen
voor: notaris Poelstra, advocaat
Heymeyer, examinator Van Smi-
nia, de kinderarts Oeberius Kap-
teyn.
„In mijn kinderjaren" zo schreef
ons de heer A. H. Bergsma te
Haren, stelde de Sophialaan iets
geweldigs voor, wat zijn oorzaak
vond in ons eigen nederig wo
ninkje. De huizen en deze laan
straalden voornaamheid uit en
zeker vanuit kinderogen gezien.
In een van die huizen woonde
baron Van Sminia, die o.m. exa
minator was bij het afleggen van
het rijexamen. Op een dag in
1932 vervoegde ik mij bij hem
om een proeve van bekwaam
heid af te leggen in het besturen
van een automobiel. Blijkbaar
waren mijn capaciteiten te gering
om voor een rijbewijs in aanmer
king te komen, want, teruggeko
men bij zijn huis, liet hij ietwat
brommerig weten, dat het beter
gekund had en dat ik het nog
maar eens moest proberen. Toen
hij uitgestapt was liet hij mij in de
auto achter en daar stond ik,
uiteraard teleurgesteld, maar wel
met de belasting de auto alleen
naar de eigenaar in Huizum terug
te rij den. Ik heb toen maar van de
gelegenheid gebruik gemaakt er
een mooi ritje van te maken,
waarna ik de auto weer heb
afgeleverd. Niet geslaagd, het
geen voor baron Van Sminia
geen beletsel was mij te laten
solo-rijden."
„Bij de familie Heymeyer" aldus
mevrouw J. C. Boer-Lemmers te
Leidschendam, „ben ik vijf jaar
in dienst geweest, namelijk van
1935 tot 1940. Wat is dat alweer
lang geleden. Ik zie me zelf nog
uit het raam kijken, die ochtend
van de zevende november 1937,
toen de dochter van notaris Poel
stra, mejuffrouw Nine, trouwde
met een arts, de heer Alexander
van Drooge. Ook zie ik in mijn
gedachten nog de twee dienst
meisjes in hun bonte japonnen en
gestreepte schorten kolenkitten
vullen voor de ongetwijfeld vele
kachels in het grote huis. Achter
het benedenraam van het huis
van de familie Heymeyer was de
advocatenpraktijk. Ik bewaar
dat zij in hun vonnissen beneden
het bepaalde minimum bleven
zodat de veroordeelden hun straf
konden uitzitten in 'gewone' ge
vangenissen. Toen de bezetters
de truc doorkregen ontsloegen
zij twee rechters „wegens grove
verzaking van hun ambtsplicht."
Vermeldenswaard is de oplossing
van onze abonnee, de heer G.
van Wijk te Leeuwarden, die ons
schreef: „Ondanks dat mijn
vrouw een Groningse is, zei ze bij
het zien van de foto meteen: dat
is tegenover het station en aange
zien 'moeders' meestal gelijk
heeft hou ik het daar ook maar
op."
BIJZONDERE HERINNERING
Tenslotte: een heel bijzondere
herinnering aan de Sophialaan
had onze abonnee de heer J. van
der Wal te West-Terschelling,
'want' zo schreef hij ons, „zes
jaar lang, van mijn negende tot
mijn vijftiende jaar, heb ik hier
kranten gebracht en het is voor
mij dus geen kunst het punt te
herkennen."
De prijswinnares: mevrouw S.
Tadema-Braaksma, De Hoop 2 te
Gorredijk. Zij krijgt een exem
plaar van het boekje 'Leeuwar
den, ach ja, zo was het met
zestien prachtige foto's van de
stad, zoals die vroeger was.
hep er, evenwijdig aan het Rui-
terskwartier, een gracht in de
lengterichting van het huidige
Wilhelminaplein. Deze Heeren
gracht was een onderdeel van de
oudste verdedigingsgracht om de
binnenstad heen. De gracht ver
bond het water van het Schaver-
nek met dat bij de Nieuweweg.
De Heerengracht werd in het
midden van de vorige eeuw ge
dempt, waardoor het grote plein
ontstond, dat eerst ook gewoon
als Het Plein werd aangeduid,
maar dat later de naam Wilhelmi
naplein kreeg.
voor Leeuwarden en de wij
de wereld er omheen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publiciteits-
kantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Abonnementenadministra
tie: Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden.
Abonnementsgelden Post
giro: 98 10 62.
Redactie en advertentie-af
deling: Vredeman de Vries-
straat 18921 BP Leeuwar
den.
Telefoon (058) 120302
Geopend:van dinsdag tot
en met donderdag, uit
sluitend 's morgens van 9
tot 12 uur.
's Middags en van vrijdag
tot en met maandag ge
sloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 29,- per
jaar; voor het buitenland:
55,- per jaar.
Losse nummers afgehaald
1.75 per stuk. Per giro be
steld (Postgiro 98 10 62):
2,75 voor 1 ex., 4,75
voor 2 ex., 6,25 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de Ie februari dient het
abonnementsgeld voor het
dan lopende jaar te zijn
betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland
moeten op de 15e decem
ber van het voorafgaande
jaar zijn betaald.
Lezers, die zich met telefo
nisch of schriftelijk, maar
j per giro-overschrijving als
abonnee aanmelden, wor
den verzocht op het giro
strookje te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk wor
den doorgegeven: Postbus
858, 8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd (Postbus
858, 8901 BR Leeuwarden)
worden automatisch ver
lengd. if