GRACHTEN VOL MET SCHEPEN
LEDEN VAN LEO VARDIA SPRAKEN
LEEWADDERS IN STUDENTENSTAD
DAGELIJKS BEELD IN OPA'S TIJD
LUISTERRIJKE CLUB VAN HONDERD JAAR TERUG
VOOR LEEUWARDEN EN DE
WIJDE WERELD ER OMHEEN
EEN EN TWINTIGSTE JAARGANG
3-8-1985 NUMMER 486
'T KLEINE
KRANTSJE
Een dagelijks beeld in Opa's tijd: allemaal scheepjes in alle
stadsgrachten van Leeuwarden. Op deze foto van het Groot
Schavemek op de achtergrond een wel heel merkwaardig schip, dat
we op oude foto's niet eerder mochten waarnemen helaas schiet
onze scheepsvaartkennis te kort om te kunnen zeggen, wat voor een
type schip dit is. Het lijkt op een soort tjalk, maar kenners zullen er
wel wat meer in zien. Er liggen een paar handzamer scheepjes
naast, volgestouwd met vracht. Erg opvallend op deze foto zijn de
'gaatjes' van de oude Schavemeksbrug.
„De leden mutte op 'e fergade-
ring Luwads spreke. As 't anne
fergadering bliekt, dat se 't niet
doen wille, dan mutte se iedere
keer 25 centen boete betale." Zo
luidde artikel 54 van het huis
houdelijk reglement van een
Leeuwarder Vereniging. Het was
't Geselskap Leovardia, dat op
24 november 1879 door de
'Leidse' Leeuwarders in de sleu
telstad werd opgericht. Een zeer
bijzondere vereniging dus van
Liwadders om utens. Bijna twin
tig jaar lang klonk in deze socië
teit een eigen clublied en een
eigen drinklied, om - zoals dat
heette de leden te behoeden
voor heimwee.
Het studentenleven was in die
dagen uitermate genoeglijk,
waarbij men helaas vergat, dat
andere mensen in grote nood
leefden. De genoeglijkheid van
het studentenleven begon meest
al op de boot van Harlingen naar
Amsterdam, die 's morgens om
10 uur vertrok. De kok aan
boord was vermaard om zijn
overheerlijke biefstuk. De reis
duurde tot vijf uur 's middags.
De avond in Amsterdam bracht
meestal ook wel ontspanning, 's
Morgens vroeg verliet men
Groot Mokum weer voor het
vervolg van de reis naar Leiden.
Het Geselskap Leovardia kwam
om de veertien dagen 's zater
dagsavonds om tien uur bijeen.
In de volksmond heette dit het
'nabroodje', maar dit nabroodje
duurde meestal tot zeer laat in
de nacht. De heer H. Burger be
schrijft dit gezelschap in zijn
'Leeuwarder Jeugd-herinnerin-
gen' als een vriendenkring, waar
Liwadders werd gesproken,
waar men uit lange pijpen Friese
baai van Taconis rookte en waar
veel rode wijn werd gedronken.
Een van de bekendste leden van
deze Leeuwarder enclave in Lei
den was Grardus Murray Bak
ker. Zijn lichaamslengte bezorg
de deze student uit Huizum de
bijnaam van ,,'t reuske van 't
darp". Deze meneer Bakker was
het ingenieuze brein, dat het Le-
ovardialied en het drinklied
rijmde. De eerste twee couplet
ten van het Leovardialied luid
den:
„Dit is 'n klein geselskap
Gien ien soa moai as dat
Waar of je oek soeke of kieke
Elk ander mut doch wieke
En staat bij hem in 't skat"
„Och hoe gesellig sitte
Se altied bij mekaar
Nooit binne se an 't krabbedraai-
en
Of an het oproerkraaien
Dat fiene se feuls te raar"
Aan het drinklied zit nog een
bijzondere geschiedenis verbon
den, waarbij zelfs Mozart niet
met rust wordt gelaten.
Het verhaal wil dat, toen Mozart
in zijn goede dagen op bezoek
was in Leeuwarden, hij soms
uren kon vertoeven achter het
muurtje van het kruuthuuske
aan de oude stadsvijver, waar hij
luisterde naar de bekende water
schipper Jan Pieter Oepkes, die
met schallende stembanden zijn
water aan de man placht te bren
gen: „Haliwaat! Haliwaat! Hali-
waturr. klonk zijn sonore
stem over het stille kabbelende
water van de vijvers. Deze klan
ken inspireerden de meester tot
een van zijn werken. Deze zelf
de wijze heeft het drinklied van
Leovardia meegekregen, een
schande voor Mozart, maar tot
meerdere eer en glorie van de
Liwadder waterschipper Jan Pie
ter Oepkes. Het refrein van het
vers was de 'lokroep' van de
schipper!
Het eerste couplet van het drink
lied luidde:
„As Leovardia fergadert
Dan gaat de pokel lustig rond
Je sien d'r niks as folie glazen
En lege flesschen op 'e grond
Kom skink se fol, de pocula
Lang leve Leovardia
Haliwaat! Haliwaat! Haliwa-
turr.
Geloof maar dat het best gezellig
was, daar in Leiden als de Leeu
warders bij elkaar kwamen. De
plaats van bijeenkomst rouleer
de steeds.
(vervolg op pag. 6)
