HONDERDEN LEEUWARDERS
IN REÜNIE BIJELKAAR
DE BOEIENDE
ACHTERGROND
VAN 'DUITSE'
WINKELS IN
LEEUWARDEN
VOLGENDE WEEK VRIJDAG
VOOR LEEUWARDEN EN DE
WIJDE WERELD ER OMHEEN
LEEUWARDEN ZEVENHONDERD JAAR
ALLE LEEUWARDERS BIJ ELKAAR
EEN EN TWINTIGSTE JAARGANG
7-9 1985 NUMMER 488
'T KLEINE KRANTS JE
Honderden Leeuwarders en oud-Leeuwarders hebben zich opgegeven voor de
"Reünie Leeuwarden 700", die de volgende week in Zalen Schaaf gehouden wordt.
Het belooft een uniek evenement te worden en hoewel de voorbereidende Werkgroep
zo onverschrokken is geweest deze massabijeenkomst te organiseren op - notabene -
vrijdag de dertiende lijkt een doorslaand succes al bij voorbaat verzekerd te zijn.
De inschrijving ervoor is intussen gesloten, dat wil zeggen "officieel" wie er tóch
nog heel graag bij zou willen zijn, krijgt nu nog een laatste kans. Tot maandag, 's mid
dags zes uur, kan men zich nog telefonisch opgeven op een van de nummers 058 -
885672 en 058 - 134952, maar daarbij geldt wel het "wie eerst komt, wie eerst
maalt". Raakt Zalen Schaaf bomvol, dan kan er werkelijk niemand meer bij.
De Reünie begint op die vrijdag
middag om vijf uur: tussen vijf
en zes worden de binnenkomen
de deelnemers verwelkomd door
het Leeuwarder gemeentebe
stuur en de reüniewerkgroep,
die het festijn heeft voorbereid.
Deze werkgroep bestaat uit de
heren J. F. Janssen, D. Hulsinga,
A. Reitsma, J. T. Vellenga, J. ten
Brug en F. L. Schoustra.
Het binnenkomen van de deel
nemers gaat vanzelfsprekend ge
paard met allerlei kreten van
herkenning, verrassing en verba
zing er zullen weer heel wat
oude vriendschappen worden
hersteld. Punt 2 van de agenda
luidt dan ook "Onderlinge ken
nismaking met drankje".
Is de eerste opwinding wat be
koeld, dan is er een "lopend"
buffet "warm en koud en kout"
aldus de werkgroep. Vervolgens
vertoont Jan van der Hoek van
de afdeling Voorlichting van de
gemeente Leeuwarden films en
dia's van vroeger en nu, waarbij
het de reünisten vrij staat com
mentaar te geven - dan kunnen
er dus interessante opmerkingen
te beluisteren zijn.
Voor muzikale klanken zorgt de
Irish Stew ("Oud en nieuw, van
alles wat"), terwijl Jan Schaafs-
ma er de piano bespeelt.
Johan van Bergen zal enkele van
zijn gevoelvolle "Leewadder"
gedichten voordragen en Jakob
Vellenga, net als Van Bergen een
van de auteurs van het pas ter
gelegenheid van deze Reünie
verschenen boek "Oud Leeu
warden - Om nooit te verge
ten", komt met "verhalen uit het
Leewadder leven".
Het is mogelijk, dat de reünisten
zelf ook met bijdragen komen,
"in welke vorm ook" •<- vertel
lers van sterke verhalen zullen
dus alvast hun tong kunnen
scherpen.
Mogelijk volgen er op deze Reü
nie ook nog mededelingen over
een stadswandeling de volgende
zaterdagmorgen tussen tien uur
en half een.
Omdat voor niets de zon opgaat
zullen de reünisten natuurlijk
wel wat op tafel moeten leggen
en wel vijf en twintig gulden per
persoon, maar dat geld hebben
de meeste deelnemers intussen
al gegireerd.
Tenslotte een laatste opgave van
reünisten, die men er kan ver
wachten - de namen van veel
meer deelnemers hebben we de
afgelopen maanden al in 't Klei
ne Krantsje gepubliceerd.
J. Wierda, Leeuwarden; M. Brit-
tijn, Warga; mw. T. Wielinga-
Graansma, Leeuwarden; de da
mes v. d. Veer en Zijlstra,
Leeuwarden; mw. H. Buider-
Zalmstra, Haarlem; E. Rozema,
Amsterdam; J. Woudstra-Kooi-
stra, Joure; S. Hoogterp, Pur-
merend; mw. H. de Vries-v. d.
Wal, Delfzijl; W. Verkaaik, Bre
da; J. Wagenaar, Buitenpost; R.
Bleeksma, Leeuwarden; H.
Noorman, Marssum; G. F. Jur-
gens, Hoofddorp; H. Bakker,
Hilversum; mw. D. Bouwhuis-
Kooistra, Meppel.
Er zijn in vroeger jaren in het hart van de Leeuwarder bin
nenstad nauwelijks straten geweestwaarin we geen enkele
zaak konden vinden met een Duits klinkende naam.
Op de Nieuwestad vond je - om zo voor de vuist weg maar
wat te noemen - Covers, Kuhlmann, Frehe, Wahle en Roosen-
stein.
In de Sint Jacobsstraat zaten Lampe, Drontmann en Kaller.
Aan de Wirdumerdijk was Rohling, Messcher zat aan de
Voorstreek, Brenninkmeijer Over de Kelders en Droge op de
hoek van de Grote Hoogstraat en het Naauw.
Ook namen als Hotho, Flacke, Schulte, Klötter, Weller en
Wreesmann waren eens in de stad zeer bekend.
Heel veel van die "Duitse" winkels verdwenen in de achter
ons liggende decennia uit het beeld en zaken als Heeger,
Covers en Drontmann deden dat zelfs nog zeer recent.
Toch hebben een aantal zich tot de dag van vandaag glorieus
kunnen handhaven, zoals op de hoek van de Wirdumerdijk
en de Peperstraat Flottow-Voss, aan de Wirdumerdijk Peek
en Cloppenburg en op de Nieuwestad zelfs een hele reeks:
Kaller, Burmann, Brenninkmeijer, C. enA. Brenninkmeijer
Vroom en Dreesmann, Schweigmann Jeugdmode en Schweig-
mann Woontextiel.
Allemaal Duitse namen in een puur Nederlandse stad.
Omdat het opvallende verschijnsel zich nergens in spiegel
beeld voordoet - een Duitse stad met tal van winkels met Ne
derlandse namen - rijst de vraag hoe en wanneer ze hier
eigenlijk gekomen zijn, al die zaken met namen, die duidelijk
van Duitse oorsprong zijn.
Wel, het antwoord op die vraag behoeft niet lang te zijn: de
Duitse namen herinneren ons aan de zogenaamde Holland-
gangerei, de trek van werkzoekende Duitsers naar het "stein-
reiche" Nederland.
Een trek van gewoonlijk als "Hannekemaaiers" aangeduide
gastarbeiders, die honderden jaren heeft geduurd en waarbij
'veel Duitsers tussen de zeventiende en de twintigste eeuw in
ons land een tweede vaderland vonden.
Meer over Leeuwarder winkels met Duitse namen in dit nummer van
't Kleine Krantsje op de pagina's 5 tot en met 13
