LEEWADDERS,
WAAR IS DIT?
'T KLEINE KRANTSJE
FRAPPANTE FOTO
VAN VROEGER
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN pagina 9
In de eerste weken fan ut nije
jaar binne de brugmannen mar
een enkeld keerke deur de sniw
baggerd. Je musten mekaar
toch ut nije jaar afwinne. Toen
wurde ut soms koud genoeg om
lang bij mekaar op te staan. Mar
ja, seg nou self, der muf ut één
en ander bepraat wurre. En der
waren oek brieven uut Amméri-
ka komen foor Tabe Ruutsje,
Sjouke Sukerslak, Lange Mar
ten, Wiebe Poatsje, Minne Ma
ger en Fokke Vutman, die eigen-
luk al Fokke Pusjoenman hiete
mut, mar ja.
Sjouke Sukerslak: Had ik nog
niet ferteld, dat ik een brief fan
Piet Meijer kregen hew? Ja hor!
Uut Ammérika! En oek foor jim-
me een happie, happie Nieuw
jaar. Hij is self goed gesond, mar
sien frouw mut soutloas.
Minne Mager: Och heden ja, soa
loop ik al een dag of wat met een
brief fan Rintsje de Ruter in 'e
buse. Ken je merke dat je naar
de A.O.W. ruken gane. Klein
grapke. Ja, Hein sien frouw hét
em fleden week al brocht.
Tabe Ruutsje: Geeft niks, Min
ne. Een paar weken leden bin ik
drie dagen achter mekaar in 'e
supermerk weest, met een
speesjale opdracht: Koop wat
pakken koffie, die wurdt duurder.
Wel fergete, en toen ik er an
docht was der al dik dertig cent
per pak bij. Min weer tuusü
Sjouke: Ja, en die Piet Meijer
skrieft oek, dat sien ouwste
kleinsoan soa ferskeurende
goed lere ken, en studere, dat ie
aanssen prefesser wurdt. Nee,
niet in 'e weetnietkunde, mar wat
wel weet ik soa oek niet. Mar hij
hét wel een Ammérikaanse
naam. Niet Piet, mar Peter, en
dan.
Fokke Vutman: Daar sal wel wat
moois fan febriekt weze. Se ken-
ne der toch al wat fan daar. Lees
mar de namen fan alle speulers
in films en series op 'e tee-vee.
Duurt soms suver een kertier
foor de saak begint. Als mar na
men en namen.
Wiebe Poatsje: En as't uut is
nog een keer. Nou binne der
laassen een mooi nusje fan die
sterren opruumd. Der was een
trouwerij in een kerk, en der
komt revoluusje of soa, en bats,
pang, boem, een floer fol dooien
en't orgel mar speule: Daar komt
de bruid!
Minne: Toch niet echt wel? Ik
hew der bufrouw over hoord. Die
had er de halve nacht met om-
pakt. Mar ik hew mar seid, dat je
op de tillefiezie ferneukt wurde
waar je bij sitte. En dat ut mees
te bloed tematesap is. En das
gien grapke.
Lange Marten: Ik hew dat oek
sien, en ik hew daluks seid: dat
is niet echt. En later hew ik één
fertellen hoord, dat een stuk of
wat speulers in een andere serie
meer ferdiene konnen. En dat ut
daarom balaans-opruming was.
Watseit Tabe?
Tabe: Suks sal der wel achter
sitte. Se kenne ons alles foorto-
vere. En de meensen slikke al
les. En se luustere faak mar half.
In Finland speule se een stuk
over een oorlog. Fan te foren
waarskouwe: Ut is niet echt! Tie-
dens de uutsending waarskou
we: Ut is mar spel! En evenste
goed!
Fokke: Ik hew ut oek lezen. Alle
maal panniek! Meensen belle.
Meensen fluchte! Jaren leden
hadden je suks in Ammérika. Op
'e radio. Met die dikke, sware
kerel, die oek in een film in dat
groate rad in Wenen sit en deur
een rioel baggert. Jus Orson
Welles. Duzenden meensen flo-
gen de stad uut. Groate troep
overal. En.allemaal nep!
Fokke: Die hét netuurluk Jehan-
nes of Hannes hieten. Ons froe-
gere burgemeester hiette oek
Jehannes en die we nou hewwe
laat em Sjon noeme. O, mar se
hadden mekaar in Salen Skaaf
troffen, Piet en die boekeman.
Mar seg Minne, dou hast een
brief fan die de Ruter. Hoe is ut
met Rintsje en met sien frouw?
Minne: Die frouw speult niet min
bij. Se hewwe daar nou oek
hoord of lezen, dat se hier in
September een mooi nummer
op ut teneel brocht hét, en nou
draagt se wel gedichten en ei-
genmaakte fersjes foor op klub-
kes fan Nederlanders, die daar
sitte. Waar hew ik ut nou, kiek
hier een kranteknipsel uut een
krantsje daar weg.
Tabe: In 't Engels of in 't Neder-
laans? O, in 't Nederlaans. Om
de soafeul tied ferskient son
bladsje. Och heden ja, een foto
fan hur op ut teneel in Salen
Skaaf. Hoe komme se daar an?
Minne: Die had één nomen, toen
se met die foorsitter op 'e tekst
was. En die is hur later nastuurd.
Ja, die foto dan. Se hewwe em
uutfergroate late en die hangt
nou bij hun tuus. Kiek bij hur
hoofd langs ken je een paar
woorden leze. Krantsje wenst u.
Wiebe: Nou, nou, sukke woor
den daar in Kalefornië. Hewwe
sukken nou beter op 'e slag past
in 't leven as wij? Sij komme om
de paar jaar hier hene. Wie fan
ons hét er ooit an docht om daar
een week of wat hene? Gienéén
toch? Waar of niet? Wie hét daar
geld foor? Ik niet!
Fokke: Eén kanttekening bij dit
ferhaal. Ja, soa praten wij froe-
ger op fergaderingen. Eén kant
tekening. As jou daar kienders
hadden of een broer of een sus-
ter, dan prebére je daar te kom
men. Self spare, of sullie wat
met betale. Mar jou mutte daar,
om te beginnen, femielie of kun
de hewwe.
Minne: Se biede nou Hein sien
weduwfrouw oek an om daar te
kommen. Op hun kosten hele
maal. Mar se siet er teugen an
as de doad. Foor gien duzend
gulden durft se in een fliegtuug.
En se wil niet op skobberdebonk
fan anderen leve. Mar ut su ken
ne, wik mar segge, ho, ho, Min
ne.
Sjouke: Soa hét die Piet Meijer
een kennus, die hiette hier Wil
lem, en die hiet dar Bill. En die
laat nou en dan sien skoanou-
ders over komme. En die doene
dat! En as de meensen frage:
waar doen jim dat van, dan seg
ge se eerluk: Bill staat foor de
helft!
Wiebe: Dat weet ik allemaal wel.
Mar ut hét ons toch oek nooit
beure maggen om met fekaans-
je naar 't butenland toe, of net as
nou een soat meensen doen,
naar de wintersport. Uutseid
Fokke dan. Ja, ut is je gegund
hor!
die frouw die de poat, ho ho, de
fuut braken hadde. se froegen
hur: in Oastenriek? Nee sei se,
in 'e Oasjestraat. Klein grapke.
Marten: Se suden fan de ge
meente muskien meer strooie
en fege mutte, mar ja, alles kost
geld, en in 'e gemeenteraad
stenne en suchte se oek al bij ut
leven over de senteraasje. Ut sal
mie al benije of se Cambuur nog
weer bijspringe salie. Ut helpt
son bitsje bin ik bang.
Sjouke: Laassen hadden we hier
son praatsje over alle moeilijke
en drege saken die in son ge
meenteraad te praat komme en
dat je nog al wat in de akte
hewwe mutte, of je daar je pads-
je skoan fege salie. Mar soms
hewwe se daar flauw afwaaid
praat. Wat ston der laassens
oek al weer in 'e krante?
Fokke: Ha, ha, ik fon dat wel
leuk. Bij één of ander punt had
een man seid: Een goeie fer-
staander hét an een half woord
genoeg. Son uutdrukking hé?
En toen sei een sekere Meijer-
hof: Wete jou hoe je suks in ut
Liwwadders segge? Een goeie
ruker hét genoeg an een halve
wien!
Deze "frappante foto van vroeger is in 1926 gemaakt, acht jaar na
het einde van de Eerste Wereldoorlog. Tijdens die catastrofe werd
de bevolking van het Franse plaatsje Chauny door het oorlogsge
weld uiteengejaagd, waarbij een klein jongetje het contact met zijn
moeder verloor. Omdat het kereltje zijn naam niet kon noemen bleek
het onmogelijk de ouders op te sporen. Het ventje kwam in een
weeshuis terecht, terwijl de ouders veronderstelden, dat het in de
oorlog was gedood. Tot de moeder tot haar enorme verbazing haar
kind ontdekte op een foto in een Frans blad! Hier zien we het
moment van het ontroerende weerzien van de ouders en het kind.
Sjouke: Mar goed, nou we toch
weer in Ammérika binne, ut gaat
met de Meijers goed. Se salie
fan 't jaar diz kant wel niet uut-
komme. Mar na de reünie had ie
kontakt kregen met een oud-
Liwwadder, een sekere Wolters.
Die hét een boeke-uutgeverij in
Kanada of soa. Sjon Wolters loof
ik.
Minne: Nou dichterbij is oek wel
aardig wintersport weest. Net as
Vlga
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het.
met zestien zeer fraaie foto 's van de stad uit een lang vervlogen tijd.
