F. POPMA Lzn LEEWADDERS, WAAR IS DIT? DE CHARMANTE DAMESHOED VAN VROEGER HONDERD JAAR GELEDEN 'T KLEINE KRANTSJE WOON- en BEDRIJFSMAKELAARDIJ VERDACHTE TANDARTS OPSPORING VERZOCHT alle onroerend-goed zaken betreffende Harlingersingel 23 hoek Harlingerstraatweg Leeuwarden Tel. 058-121480* VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN pagina 7 *vele referenties. In November 1906 stierf te Parijs de 75-jarige Naacz, toen hij van zijn tandarts terugkwam. Hij liet een vermogen van 1200.000-frs na, dat volgens verschillende achtereenvolgende testamenten aan mevrouw L. behoorde te ko men, doch volgens een testa ment van jongeren datum, dat de tandarts vertoonde, aan deze laatsten was vermaakt. Me vrouw L. klaagde den tandarts aan den dood van zijn patiënt verhaast te hebben en de justitie vond het zoo onwaarschijnlijk, dat iemand zijn geheele vermo gen zou nalaten aan zijn tand arts, dat zij het lijk van Naacz zal doen opgraven. (1907) Onze abonnee, mevrouw Vis- ser-Brinksma te Salt Lake City in Amerika verzoekt opsporing van een foto van haar man, DURK VISSER als amateur-wielren- neer. Durk Visser was een zoon van Klaas Visser en Pietje Terp stra en mevrouw Visser zelf is een dochter van Auke Brinksma en Minke Rauwerda. Is er ie mand, zo vraagt zij zich af, die foto's heeft? De Vissers zijn al jong naar Amsterdam verhuisd, waar zij trouwden. Via Den Haag kwamen zij vlak voor het einde Oproepen voor deze rubriek OPSPORING VERZOCHT kun nen schriftelijk ingediend worden bij de Redactie van 't Kleine Krantsje. De oproepen worden gratis geplaatst. Deze service geldt alleen voor abonnees van 't Kleine Krantsje. Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1, 8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken. Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het. met zestien zeer fraaie foto 's van de stad uit een lang vervlogen tijd. Bij alles wat er de laatste tiental len jaren veranderd en verdwe nen is gebeurde dat ook met de dameshoed. Bekijken we oude foto's, zoals we die ook in 't Kleine Krantsje aantreffen, dan zien we hoeveel fraaier en stijl voller vroeger de dameskleding was met de sierlijke lange japon nen en de fraaie, veelal grote hoeden. Mijn moeder droeg in haar jonge jaren ook zo'n grote hoed, die toen in de mode was, net als mijn tantes, die ik me herinner uit mijn kinderjaren. Later zijn de dameshoeden kleiner geworden en werden het zogenaamde pot hoeden, die de dames droegen. Niet alleen de vrouwen, ook de mannen droegen weleer vrijwel allen een hoed, die toen dus nog volop in ere was. Zelf heb ik ze niet meer meege maakt die grote dameshoeden, getooid met bloemen en allerlei versiersels, de een nog fraaier en mooier opgesierd dan de an der, maar alle vol stijl en kleur. VEEL FRAAIER De hoeden pasten ook helemaal bij de lange japonnen, die toen inde mode waren. Ik vond die dracht veel fraaier en sierlijker dan wat er in deze tijd gedragen wordt, al voeg ik er meteen aan toe, dat er ook nu nog wel stijlvolle japonnen en hoeden gedragen worden, bij voorbeeld op bijzondere gele genheden. Ik weet nog dat mijn tantes hun hoeden, vooral de zomerhoe den, lieten "opmaken" zoals dat toen heette - er werden dan nieuwe bloempjes en linten op aangebracht. Een bijbehorende versiering, die tevens een nutti ge functie had, was de hoede- pen. Die werd door de hoed en het haar gestoken om het hoofd deksel te vrijwaren voor afwaai en bij harde wind. De hoedepennen waren er in allerlei vormen en met verschil lende versieringen, zodat ze ge woon tot de garderobe van de dames hoorden. In dicht opeen gepakte groepen mensen, in de tram of in de bus of in de winkel, konden ze nog wel eens gevaar lijk zijn, hoewel er een knop zat aan het uitstekende gedeelte. In die oude tijd, en ik spreek nu over de twintiger jaren, gingen de dames nooit zonder een Ook Mata Hari droeg kolossale hoeden hoed naar de kerk en spottend sprak men wel van de dames hoedenshow of van de kerk- hoed. Maar het was niet alleen stijlvol, maar ook sierlijk en kleurrijk al die met een hoed getooide dames in de kerk. EERBIED Terwijl de dames de hoed in de kerk droegen als een uiting van eerbied toonden de mannelijke kerkgangers hun eerbied door de hoed af te zetten. Ook waren er toen nog veel vrouwen, die het Friese oorijzer droegen, niet alleen in de kerk, maar de gehe le dag in huis. Als ik in oude films dames zie lo pen met de prachtige hoeden van hun tijd, stijlvol en be schaafd, dan besef ik, dat er van al die stijl vrijwel niets meer over is. Onze huidige vorstin houdt de hoed op charmante wijze in ere. Op begrafenissen droegen vroe ger ook alle dames een hoed en soms ook nog een sluier, maar dat is ook een traditie, waarmee gebroken is. En nu valt het zelfs op dames bij trouwerijen, bij re cepties of andere plechtigheden met een hoed te zien. In een land als Engeland ziet men nog veel dames een hoed dragen, zeker bij plechtige ge beurtenissen en op kerkelijk ge bied. Het geeft aan het gehele gebeuren een romantische sfeer. Van de hoedenwinkels, die er vroeger waren, is door dit alles ook weinig overgebleven. Ik her inner me, dat ik als kleine jongen met mijn tante mee mocht naar een hoedenwinkel. Dat was voor mij een belevenis. Het passen van een hoed was welhaast een ceremonie. En de winkels waren meer salons, dan winkelruimte. Ik keek er gewoon mijn ogen uit. ONAFSCHEIDELIJK Als ik nu nog wel eens ergens een hoedenwinkel zie, denk ik terug aan de tijd, toen vrouw en hoed eigenlijk niet van elkaar te scheiden waren. En nu vind ik het leuk de grote hoed van vroe ger nog op oude foto's terug te zien. Heiloo P. H. Zwerver van de oorlog naar Leeuwarden terug om vijf jaar later te vertrek ken naar Amerika. Reacties graag naar haar dochter, me vrouw P. van der Meide-Visser, die eveneens in Amerika woont: 2218 E 10300 S, Sandy Utah 84092 - U.S.A. en die, toen zij zeventien was, winkelmeisje was bij V. en D. in de kermismaand juli, ging de- Leeuwarder politie over tot het arresteren van de nog maar zestien jaar oude Jacob Leoni, geboren te Cerentino in het kanton Tessino in Zwitserland. Jacob was als schoorsteenvegersjongen in dienst bij Philipponi en Berg nendini in de Sint Jacobsstraat op de hoek van het Auckemastraatje. Van welke misdaad werd de jonge Leoni verdacht? Wel, hij zou, althans "volgens zijn meester", niet meer willen werken en op het punt hebben gestaan uit de stad te vertrekken met een kermistent. Daarom had de schoorsteenvegersfirma Philipponi en Bergnendini de politie verzocht hem onverwijld in de kraag te vatten. En dat deed ze dus. Hoe het verder met de jonge Jacob is vergaan weten we niet. Zou hij in de jaren daarna weer als schoorsteenveger de daken zijn opgegaan of.zou hij toch hebben doorgezet en in de kermiswereld een carrière hebben opgebouwd? Nou wie weet, misschien kunnen we dat nog eens uitzoeken bij een volgend vakantie- bezoek aan Zwitserland.

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1986 | | pagina 7