GESPREKKEN OP
LEEWADDERS,
WAAR IS DIT?
'TKLEINE KRANTSJE,
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
Der is weer wat anloop bij de
bruggen. Groate Geert hèt een
ongemak had en fient, net as
Lange Marten, die bank, die se
an'e kant fan 'e Tunen delset
hewwe, wel nofluk. Dat fient een
sekere dikke dame oek. En soa-
doende gaat ut na een praatsje
over ouwe Russen, over bullon-
nen. Mar ho, dan prate se bij
mekaar langs. Hoe dat ken?
Lees mar bij: Tabe Ruutsje,
Sjouke Sukerslak, Wiebe Poats-
je, Lange Marten, Minne Mager,
Fokke Vutman en as gastspeu-
lers Groate Geert en de Dikke
Dame.
Goate Geert: En ik toeterde nog
en ik remde as een gek, mar dat
gaf niks meer. Die fent floog met
bastend geweld deur, wielst ik
foorrang hadde. Fandaar mien
fuut in 't gips, Sjouke.
Sjouke Sukerslak: Ja, ik docht
al, dat mut een oorsaak hewwe.
Mar wat presies, dat wete je dan
niet. Dou must soa mar denke
Geert, ut had raarder betére
kennen. Dat gips komt er wel
weer af.
Wiebe Poatsje: En as alles dan
wat goed blieve mag, is oek fan
belang. Met mij hewwe se ut in
de oorlog niet weer helemaal
goed krije kennen. Jou blieve
wat op Ses-en-een kwart lieken,
sei die dokter toen.
Fokke Vutman: Toen wij fan 't
seumer in Oastenriek waren,
hew 'k die naam nog wel es falie
laten, mar gien één gong er op
in. Dat bestaat netuurluk niet,
mar ja, der waren en der binne
nog in dat land een moöi nusje
Hietlermanen. Heil Hietler en
Gruus Gott was hast ut selde!
Tabe Ruutsje: Dizze Geert hier
hèt alle kaans ut wel weer te
pagina 17
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het.
met zestien zeer fraaie foto 's van de stad uit een lang ven/logen tijd.
Zouden er veel Leeuwarders
jl zijn, die nog nooit die aardige
gevelversiering De Gouden Kat
hebben gezien? Het lijkt ons niet
waarschijnlijk toe. De Gouden of
Vergulde Kat zit al sinds jaar en
I dag parmantig op z'n vaste
I plaatsje voor de gevel van het
1 pand Groentemarkt nummer 3
tegenover de Brol. Hooghartig
Ij ziet het diertje neer op het men-
sengedoe in het hartje van de
stad, al tientallen jaren, nee, al
eeuwen lang.
Het huis droeg deze naam en dit
1 uithangteken al in het midden
1 van de zestiende eeuw, alzo in
1 vijftienhonderd zoveel. Het werd
1 toen door een apotheker be
woond, die Jan Huyberts heette
1 - deze Jan zal de zoon van een
I Huybert zijn geweest,
j Jan Huyberts had zijn apotheek
dus in wat ook wel het Kathuis
werd genoemd en vandaar, dat
hij als familienaam Cathuis aan
nam. In de loop van de eeuwen
daarna is deze naam Cathuis
verbasterd in Catius, Catzius en
Cath. Ook een apotheker, met
die laatste naam Cath, hebben
we nog jaren op de Nieuwestad
gekend.
Maar de apotheek aan de
Groentemarkt bleef ook nog
heel lang bestaan. Want de
zoon van Jan Cathuis, een Huy
bert, en een kleinzoon, Gerrit,
zijn achtereenvolgens langer
dan honderd jaar apotheker in
De Gouden Kat geweest.
Tenslotte trok de apotheek er uit
en toen kreeg het oeroude pand
andere bestemmingen. Maar de
vergulde kat bleef altijd op zijn
plaats - nog steeds ziet het
fraaie dier onbewogen op ons
neer
halen. Mar evenstegoed is ie der
een mooi skoft met anklauwd.
Oek met je werk, want ik loof dat
jou ut goed naar 't sin hadden,
niet Geert?
Geert: Ah jonge ja ju. Mien baas
sit altied goed in 't werk en we
hewwe een mooi ploegje maten
bij mekaar. En och, hij skuuft an
't end fan 'e maand nog wel es
wat af oek. Geld waar de belas
ting en de frouw niks fan hoeve
te weten, wik mar segge, sak
mar segge.
Minne Mager: Foie Geert. Nee,
dan is een ome fan mij anders.
Die sei laassen teugen mij: Min
ne jonge, as mien ouwe Russen
weer heel wat weerd wurre, dan
ferras ik ut ouwe meens met een
paar weken Spanje. Toen docht
ik eerst an ouwe kacheltsies.
Fokke: Uut 'e oorlog seker. Gien
grapke, mar jou dochten dat
echt? Nee, hij sal nog andelen of
soa hewwe uut 'e tied fan foor
feertien-achttien. Ik hew geliek
hé? Andelen in de spoorwegen
daar. Die hadden een soat
meensen toen. Soa seef as de
bank dochten se.
Tabe: Ja, en toen de bolsjewie
ken an 't regeren sloegen en de
Saar met sien huushouwing kas
jewijlen gong, toen waren die
andelen of effekten niet een stu-
ver meer weerd. Je konnen er je
achterst met affége, of de slaap
kamer behange.
Fokke: Na ferloop fan tied hew
we sommigen se mar futdeen of
ferbrand. Mar je hadden lui, die
bewaarden se. En kiek, nou
hewwe de Engelsen met de
Russen akkerdeerd, dat de Rus
alsnog een bedrag geve sal foor
de skade fan toen. Niet de folie
mep, mar toch.
Sjouke: En dat sal Minne sien
ome lezen hewwe en toen hèt ie
docht: Jonge, ik hew nog een
trommeltsje met ouwe Russen.
As Lubbers strakjes in Moskou
der over begint, en och dat is
oek wel een geldfemielie, dan
ken ut foor ons oek nog wel es
hevel En dan wurdt de frouw
trakteerd.
Minne: Ja, soa hew ik ut later
oek begrepen. Met geld fan de
Rus naar Spanje. Klein grapke.
Ik hadde der eerst nog nooit fan
hoord. Dus toen hij ut over Rus
sen had, docht ik an die kleine
kacheltsies uut 'e oorlog. Mar ja,
daar hewwe jou oek gien twintig
fan achter huus staan!
Lange Marten: Waar hewwe jou
gien twintig fan achter huus
staan? Ja, ik bin wat achter de
poest, want we hewwe al een
heel trelit had. Ons bufrouw
hals-over-kop naar 't sieken-
huus. Sukkelt al jaren met de
rikketik.Hè, hè.
Tabe: We hadden ut over ouwe
Russiese pepieren fan froeger,
die geld opbrenge musten, as de
treinbeweging in Rusland uut-
breide wu. Mar die saken.
Wat nou Marten? Wuust graag
even sitte? Wat let ons, de bank
daar is frij. We geve ons even
del.
Geert: Ja, dat is nofluk dat die
bank der komen is. Ut komt mij
oek wel goed uut. Mar wat gaat
hier een ferkeer foor je neus
langs. Ut is nou drukker op 'e
Kaai as in froeger jaren wik mar
segge. Bekomt ut al wat Mar
ten?
Marten: Ik ston even op mien
poaten te trillen. Ik swit as een
andrager! Reaksie op 'e span
ning en de drukte must mar re-
kene. En dan oek nog geouwe
hoer over Russen der
tussendeur. Waar siestou soa
naar Fokke?
Fokke: Naar dat dikke meens
daar. Jonge, jonge, wat mut die
wat metslepe. Muskien hèt se
een kwaal of se eet te feul. As
dat soa is, mut se mar een bul-
Ion in 'e maag nimme. Dat skient
wel te helpen hew ik erges le
zen.
Wiebe: Nou maakstou seker
grapkes, Fokke hé? Want ik hew
wel es luchtbullonnen sien met
son boatsje deronder met meen
sen. Kortleden nog op 'e tee
vee. Of kienders met een bulion
an een touwtsje, mar een bullon
in 'e maag, dat is een bak seker.
Tabe: Om 'e dooie doad niet,
Wiebe. Dikke meensen hewwe
altied honger. Se binne altied
ropperig suden wij segge. Se
hewwe een leeg gefoel in 'e
maag. Dus ete of frete op alle
uren fan de dag. Mar as nou son
bullon de maag aardig fult, dat
ete jou minder. Is 't soa niet
Fokke?
Dikke Dame: Mag ik wel even op
'e bank sitte? Mooi. Even uut-
poeste. Ik kom fan 'e Hollander-
diek'en ik mut naar een straat
met eeningewikkelde naam in
die Meta-narkosebuurt, daar bij
Cambuur. En die stadsbussen
uut en in met mien gewicht is
oek niks.
Minne: Nee, dat loof ik best. Mar
ja, dat hele end lopen fait oek
niet met. Wij hadden der net son
praats over. Hèt u wel es an een
bullon docht?
Dikke dame: Steek dien moeke
de gek an, bonkerakje! O, in alle
ernst. Nou ja, ut was niet soa
gek. Op 'e Hollanderdiek instap-
pe, onder an son ding over de
stad sweve en op ut Cambuur-
plein lande. Hou op kerel, ik lach
mie doad.
Fokke: As jou uutlacht binne, ut
gong om een kleine bullon. Die
gaat naar je buuk, of eigenluk in
'e maag, fanwege.
Dame (skokkend overend): Jim-
me kenne de kouwe koorts krije.
Freet seis mar bullonnen. Ik krij
dreks een moorkop bij de koffie.
En fanmiddag een kabenaadsje.
En ik hew mien dochter om ge-
sondheidsbrij fraagd. Dat fien ik
wel soa ferskeurende lekker!
Gegroet, ouwe boeven!!
Geert: As je hur siene, denk je
fut en daluks niet an eten. Mar
as je hur hore krije suver honger,
wik mar segge, sak mar segge!!
Vlga.
