DE
'T KLEINE KEANTSJE
Het volgende
nummer van
't Kleine Krantsje
verschijnt op
20 maart
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN pagina 17
,,rr r* /iv¥'»r 1/12^f
Door politiedienaar Trossel dronken naar boord gebracht
Jacob B. 42 jaren, schipper, liggende met zijn vaartuig aan
het Noordvliet.
Door Politiedienaar Douma en de Rijksveldwachters Hui-
zinga en Heidoorn aan de wacht gebracht Alle Boonstra,
oud een en veertig jaren, geboren te Beetsterzwaag,
gedomiliceerd alhier, schipper, liggende met zijn schip
achter de Infirmerie, die op den openbare weg, voor zijn
schip, de orde verstoorde en zich op de aanmaning der po
litie, om zich rustig te houden, niet stil hield, doch zich zeer
brutaal gedroeg.
Verloren door een dochterje van Turksma, wonende Nieu-
weburen, een gouden oorbel met bloedsteentje.
Kennisgegeven door de knecht van den Heer Eijsinga van
de Nieuwestad dat de zoon van den kleermaker G. uit de
Weerd zoo even in de Oude Doelesteeg een paard van
den Heer Eysinga bespannen voor een wagen, met een
scherp voorwerp in de zijde heeft gestoken, zoodat een
lichte huidwonde is ontstaan. Deze G., die bekend staat als
een dwaas, is in de herberg van Crooij opgespoord en op
verzoek van den vader per vigelante onder geleide van
den agent Douma aan de wacht gebracht. Dr. De Bruin, die
de patient kent, heeft geadviseerd dat het thans tijd wordt
Rederijkerskamer 'Ten Kate'.
Waaraan ik twee en veertig jaar
verbonden ben geweest, van
1920 tot 1962. Ik heb het voor
recht gehad, veelal onder des
kundige leiding aan een stuk te
hebben mogen meewerken, sa
men met prima medespelers
van wie ik veel heb geleerd.
In totaal heb ik aan 413 uitvoe
ringen meegedaan. Dit hoge
aantal kon worden bereikt door
dat we veel stukken twintig- of
dertigmaal speelden. Alleen al
het bevrijdingsprogramma van
mei 1945 ging meer dan veertig
maal, zelfs op de Waddeneilan
den. Het was een drukke, maar
prachtige tijd, waaraan ik met
vreugde èn een tikje weemoed
terugdenk.
Kennisgegeven door de bordeelhoudster L. Bühman, dat
hedenmiddag eene der prostituees is gaan wandelen en
waarschijnlijk niet zal terugkeeren. Laatstgenoemde had
eenige kledingstukken van haar aan, die voor den duur der
wandeling waren geleend.
Hedenmorgen heeft Johannes A., wonende Poststraat
onlangs ontslagen uit een krankzinnigengesticht bij afwe
zigheid zijner vrouw zich een snede in de hals toegebracht
waardoor hij spoedig is overleden.
Hedenmiddag is de begrafenis van den opperrabijn B.
Dusnus, waarbij een massa menschen tegenwoordig wa
ren (de lijkwagen werd gevolgd door een twintigtal rijtui
gen) in de beste orde afgeloopen.
dat hij naar een krankzinnigengesticht wordt gebracht,
daar hij ook thuis reeds kwaadaardige streken heeft uitge
voerd en in deze voorgenomen maatregelen stemt de
vader geheel toe, welke laatste bovendien zorg zal dragen,
dat hij niet zonder geleide op straat komt.
Hedenmiddag zijn Jan Jongsma, Evert Oostveen en Her-
manus Veltkamp door het ijs achter den Prinsentuin ge
zakt, doch spoedig er uit gekomen, eerstgenoemde werd
geholpen door zekeren Jacob Postmus, wonende Groene-
weg, die er zelf bij zijne poging om te helpen, doorzakte,
terwijl de twee laatsten er zich zelf uit hebben geholpen.
Niemand hunner heeft letsel bekomen.
Door politiedienaar Douma uit het water gehaald Willem
Bakker, oud zes jaren, wonende Bargejagerssteeg, die op
de Voorstreek door het ijs was gezakt.
Evert Kindermans, wonende Zalmklooster, klaagt, dat hij
belasterd wordt door zekere vrouw De Jong, wonende
Vonkebuurt. Zal onderzocht worden.
Jozeph de Vries, slagersknecht bij Vinken op de Nieuwe-
buren, is, terwijl hij op de Voorstreek op het ijs bezig was
een emmer water te putten, erdoor gezakt doch spoedig
gered door Vinken en nog eenige andere Heden.
De Politiedienaar Koopal rapporteert, dat Dirk Zuidema,
verpleegde in het Blauwe Weeshuis, zooëven onder het
schaatsenrijden door het ijs is gezakt onder de Viietster-
brug, doch spoedig door eenige schippers weder op het
droge is gebracht.
Later hebben nog eenige agenten gerapporteerd dat op
verschillende punten nog menschen door het ijs zijn ge
zakt, doch allen gelukkig gered. Ondanks de strenge vorst
van gepasseerde nacht is het ijs op sommige plaatsen
waar zich veel sneeuw had verzameld natuurlijkerwijze
zwak gebleven en dientengevolge zijn op last van den
Heer Commissaris van Politie op de gevaarlijkste plaatsen
de noodige voorzorgsmaatregelen genomen, zoodat dan
ook geen menschenleven is te betreuren.
(1887)
de allerprachtigste foto van de
oude Noorderbrug. Werkelijk
een boeiend stukje Oud-Leeu
warden uit de dertiger jaren.
Een rijke verscheidenheid van
vervoermiddelen uit die tijd, een
deftige heer, die aan het over
steken is, nog enige voetgan
gers en aan de overkant op de
Spanjaardslaan een bakfiets.
Achter paard en wagen zo'n
pracht van een ouderwetse brie
venbus, die ik mij nog duidelijk
herinner, met twee gleuven: één
voor brieven en de andere voor
drukwerken. Op het verkeers
bord, aan de ouderwetse straat
lantaarn bevestigd, staat nog
vaag te lezen: „verkeer deze
zijde gaat voor".
Ik was daar, tijdens mijn studie
gedurende 1931-1936 inwo
nend, dus zowel op de boerderij
als in de nieuwe woning op de
hoek, nummer 14.
Mijn oom had voorheen een
koemelkerij, evenals zijn vader
reeds in de vorige eeuw. De
melk werd uitgevent in de stra
ten rond de boerderij. Nader
hand verwisselde hij het beroep
van koemelker voor huisjesmel
ker.
een terrein, waar voordien een
rijtje van drie kleinere huizen en
de boerderij met groot erf stond
van de familie Wesbonk-Tam-
minga, een oom en tante van
mij.
AMATEURTONEEL
Bij het opruimen van oude pape
rassen kreeg ik een paar pro
gramma's in handen van uitvoe
ringen, gegeven door één van
de vele dilettantenclubs, die in
de jaren na de eerste wereldoor
log mede hun stempel drukten
op het uitgaansleven in Leeu
warden.
Wij bezochten dikwijls zo'n to
neelavond en konden, behalve
van goed toneelspel, natuurlijk
ook genieten van het 'Na Afloop
Bal'. - Er werd dan in drie ploe
gen gedanst, omdat het anders
te vol werd op de dansvloer. De
heren moesten dan een bepaal
de kleur in hun knoopsgat dra
gen en slechts bij afroep van die
kleur mocht je dansen. Wij koch
ten meestal één balroosje, want
ze kostten een kwartje per stuk.
Enkele richards namen alle drie
en konden zo de hele avond
genieten.
Ook heb ik het nog meegemaakt
dat, wanneer het bal begon, wij
witte handschoenen uit de bin
nenzak haalden en deze aan
trokken. Sindsdien zijn de tijden
wél veranderd!
Mede door de t.v. en een heel
ander uitgaanspatroon voelde
de nieuwe generatie er niet veel
meer voor dergelijke avonden bij
te wonen. De oudere leden van
de clubs bedankten, het bezoek
werd minder, de verenigingen
kwijnden en werden tenslotte
opgeheven.
Hierbij een lijstje met namen van
destijds befaamde gezelschap
pen die verdwenen zijn: 'Ons
Toneel', 'Leeuwarden', 'Thalia'
(militairen), 'Vondel' (R.K.), 'Au
rora', 'Ontwikkeling', 'Amusan-
to', 'Krite Ljouwert', 'Ljouwerter
Toanielselskip', 'Jong Frysk
Toaniel', 'Nij Frysk Toaniel' en
'Vriendenkring', een Joodse to
neelvereniging met uitmuntende
krachten. Verdween uit het
Leeuwarder stadsbeeld om een
andere, ons allen bekende, tra
gische reden. Met opzet zijn de
Leeuwarder schoolclubs niet ge
noemd, evenmin als de vereni
gingen die occasioneel een stuk
ten tonele brachten met een pro
pagandistische tendens.
Dit alles is verleden tijd, voorbij.
Ondanks ook minder gunstige
jaren zijn twee verenigingen
overeind gebleven en nog
steeds actief. Namelijk T.O.G.,
opgericht 1905 en 'Ten Kate',
opgericht 1862. Het bestuur van
T.O.G. heeft bij het 75-jarig be
staan in 1980 een keurig ge
denkboekje uitgegeven, waarin
alle gebeurtenissken uit deze
periode zijn beschreven.
En dan komen wij tenslotte bij de
nestor: de 125-jarige Koninklijke
Drachten Koop de Jong
FOTO NOORDERBRUG
Wat een voortreffelijke start van
't Kleine Krantsje in het nieuwe
jaar!
Op de voorpagina van het janua-
ri-nummer het opschrift: „Ook
dit was Leeuwarden". En dat
geldt tevens voor vrijwel alle fo
to's, waarmee deze uitgave
weer rijkelijk verlucht is: Oud-
Swichum, Luchtfoto Groninger
straatweg, Torenstraat, Het
Vliet, de Meelwagen, Nieuwebu-
ren, De Nieuwestad. Kortom:
alle professioneel gemaakte fo
to's uit de oude doos.
Wat mij bijzonder aansprak was
Wat mij in hoge mate interes
seerde, was het complex nieuwe
huizen aan de rechterzijde van
de Spanjaardslaan, waarvan de
bouw nog maar nauwelijks was
voltooid.
Door een combinatie van twee
faktoren kan nagenoeg exact
het jaartal van de foto worden
berekend. Ze moet in 1936/1937
zijn gemaakt. Immers, de boven
genoemde huizen zijn gebouwd
in 1935, en de bouw van de brug
werd voltooid in 1938. Hieruit
kan genoemde conclusie wor
den getrokken.
De nieuwe huizen, een rijtje van
zeven, tevens aan de Span
jaardsstraat drie stuks en aan de
achterkant vijf, een complex van
totaal 15 woningen, verrezen op
Het is geweldig, hoeveel herin
neringen door zo'n schitterende
foto opnieuw tot leven worden
gebracht.
Dat heb ik te danken aan onze
onvolprezen redacteur-uitgever
van 't Kleine Krantsje, de heer
Fenno Schoustra.
Leeuwarden B. Tamminga
