BIJ HET VLIET: LANG
GELEDEN
"KLEIN VENETIE" NOEMDEN ZE LEEUWARDEN
'T KLEINE KRAHTSJE.
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagma 13
Ik kan mie herinnere, dat oait
één ons stadsje Leewadden
vanwege de veule grachten hier
vergelieke wu met Amsterdam
en ik hét seis metmaakt, dat de
een of andere skriever Leewad
den anduudde as 'Klein Vene-
tie'.
Mar nou mui het vansels niet
gekker wudde - wie't Amster
dam een bitsje kan en wie't Ve-
netie al es bewonderd het sal
het niet in sien hasses hale om
al die watergracht te vergelieken
met wat we hier an water hewwe
in ons Leewadden.
En toch en toch en toch. Toch
is't wel degeluk su. dat al die
binnengrachjes die t we hier
hewwe Leewadden een gewel
dige bekoaring geve - at Lee
wadden mooi is, en dat is het! -
dan komt dat deur het netwerk
van water, dat de hele ouwe
binnenstad deursnijdt. Waar in
ons laan viene je dat su as hier-
büten Amsterdam dan wel te
vestaan.
En dan te bedenken, dat het hier
in vroeger jaren nog veul mooier
weest het, dat we oait veul meer
grachten had hewwe, dat er heel
veul karakteristieks an ouwe wa
terwegen verloren gaan is, dat
er heel veul dempt is, gewoan
dichtgooid, omdat dat water voor
de skipvaert van gien betekenis
meer waar.
Late we voor de aadigheid es
even nagaan, waart water
weest het, dat er nou niet meer
is. Wel, een dikke anderhalve
eeuw leden liep er nog een
gracht van 't Skavernek langs t
JTutersketier, dwas deur't Wilhel-
minaplein inne richting van Ami-
citia.
Er liep een skilderachtig grachje
vanne Voorstreek langs de Wut-
telhaven, de Eewal, het Goeve-
neursplein, het Hofplein, het
Raadhuusplein en het Heer-
waltsje naar de Nijsted - se hew
we het dichtsmeten in achtien-
hondedvierentachtig.
Er liep oek een grachtje, en dat
mut oek heel mooi weest hew
we, vanne Tunen, langs de Turf-
merk, de Tweebaksmerk, de
Druulstreek en t Zwitserwaltsje
naar de Weaze, het is dichtgooid
in achttienvierennegentig.
Er liep een gracht, de eerste
verdedigingsgracht vanne Nij
sted, deur de hudige Begiene-
steeg, de Sint Anthonystraat
met een bocht naar 't Skuun-
makersperk en van der langs
de Nijeburen naar de Voor
streek - dat was al eender
dempt tussen achttien drie en
zestig en achttien zeventig.
Er liep een brede gracht langs
de teugenwoordige Noorderweg
inne richting vanne butengracht
bij de hudige Noorderbrug en er
het dan oek nog water lopen
van't Skuunmakersperk langs 't
Perkswaltsje, het Sint Jobsleen
en de Butterhoek en er het water
lopen langs de Keizersgracht
enne Gedempte Keizersgracht.
Het is allemaal dichtdonderd,
het is allemaal verforen gaan.
De laaste groate vegissing, dat
wete jimme vanself nog alle
maal, het 't dempen weest van
het Vliet - oek dat had, achteraf
besien, noait gebeure maggen.
Mar ja, 't is gebeurd - gedempte
grachten salie niet meer open
gaan.
Fenno
is er sprake geweest van een
dienst tussen Leeuwarden en
Hariingen voor stoomomnibus-
sen. Hoewel de aanvrager van
een concessie (in 1868) een
gunstig advies meekreeg van de
Kamer van Koophandel omdat
die toen de "inrigting der spoor
wegdienst" volstrekt ondoelma
tig vond, kreeg hij de toestem
ming niet - er zouden tussen
beide steden nooit stoomomni-
bussen een dienst gaan onder
houden.
